Cizre ve Silopi’deki sokağa çıkma yasağı ve operasyonlar nedeniyle çoğunluğu şoför ve işadamı binlerce kişi sınırda mahsur kaldı. Araçlarının içinde yatıp kalkan şoförler, sınırdaki esnafların yardımıyla karınlarını doyuruyor.
Türkiye ile Irak arasındaki tek kara sınır kapısı olan Habur da, Türkiye’deki çatışmalardan etkilendi. 13 Aralık’ta Şırnak’ın Cizre ve Silopi ilçelerinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının ardından Habur Sınır Kapısı da giriş çıkışlara kapatıldı. Türkiye’de Irak’a transit geçiş yapmak için bekleyen TIR’lara izin verilirken, Irak’tan Türkiye’ye geçmek için bekleyen binlerce araca ve içindekilere izin çıkmadı. Bunun üzerine çoğu şoför binlerce kişi günlerdir Irak tarafındaki İbrahim Halil Gümrük Kapısı’nda mahsur kaldı. Günlerdir sınır kapısında bekleyenler, araçların içinde yatıp kalkıyor. Paraları tükendiği için çevrede bulunan esnafların yardımlarıyla karnını doyuruyor.
Amerikanın Sesi’nin telefonla ulaştığı taksi şoförü Murat Söyler, sokağa çıkma yasağının başladığı günden beri beklediğini söyledi. Söyler, yolcu getirdikten sonra Türkiye’ye dönmeye hazırlandığını ancak alınmadığını belirterek, “O günden beri buradayız. Evde kimse yok, çocuklar aç. Buradaki esnaflar bizim ihtiyaçlarımızı karşılıyor. Paramız bitti, 10 gündür buradayız. Arabada yatıp kalkıyoruz, bir kere soğuk suyla duş alabildik” dedi.
Sınırda bekleyenlerin sayısı kimine göre 3 bin civarında, kimine göre 10 bin. Bekleyenler arasında bulunan şoför Ramazan Badur, 10 lira parası kaldığını belirtti. Badur, “15 gündür buradayım bir kere banyo yaptım, çok perişan durumdayız, kokmaya başladık. Yemek yok, para kalmadı. 10 liradan başka param kalmadı. 800 liram vardı, 3 kişiyiz, 10 lira kaldı. Çok zor durumdayız. Kardeşim iki gün önce sudan geçerek eve gitti. ‘Dayanamıyorum’ dedi bıraktı gitti. Bize yol açsınlar evimize gidelim, ailemize kavuşalım. Ailemize ulaşamıyoruz, telefonları kapalı. Para bitince sudan geçip geleceğiz” diye konuştu.
İşadamı Murat Bilgiç te, sınır kapısı kapanmadan birkaç saat önce yola çıktı. Ancak sınıra ulaşmasına az kalmıştı ki sınır kapatıldı. Bilgiç’in kaybı iki yönlü. Ne Türkiye’ye geçebiliyor, ne de inşaatları için beklediği malzemeleri Irak’a geçirebiliyor. İşlerinin durduğunu söyleyen Bilgiç, “Zaho’da kapının açılmasını bekliyoruz. Araçlar gelemediği için malzeme gelmiyor, işlerimiz durmuş vaziyette. Petrol istasyonları şoförlere bir öğün yemek vermeye başladı. 6-7 bin kişi var burada, bütün bekleyenlerin sayısı 10 bin civarı. Biz otelde yatıyoruz, kimisi araçta, kimisi tanıdıklarının yanında, Kendi bindiğimiz araçlar olmasaydı, uçakla dönebilirdik. Araçlarımız olduğu için bekliyoruz. Taahhütlerimizi yerine getiremiyoruz. Ben günlük 1500 dolar zarar ediyorum. Özel sektörle iş yapıyoruz. Onlara verdiğimiz taahhütleri yenide getiremedik o yüzden zarar ediyoruz. Hem maddi hem manevi bitmiş durumdayız. Şoförlerin psikolojileri bozuk, kimisi ağlıyor, kimisi sızlıyor. Ailelerine ulaşamıyorlar” şeklinde konuştu. Bilgiç, bir süre önce sınırı geçmek için bekleyen bir şoförün araç içinde ölü bulunduğunu söyledi.
Sınırda bekleyenlerin durumu CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu tarafından, soru önergesiyle, TBMM gündemine taşındı. Tanrıkulu, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yanıtlaması istediği soru önergesinde, şu soruları sordu:
- Habur Sınır Kapısının kapatılması nedeniyle mahsur kalan yaklaşık 7000 TIR ve Kamyon şoförünün akıbeti ne olacaktır?
- Habur Sınır Kapısının kapatılması nedeniyle mahsur kalan yaklaşık 7000 TIR ve Kamyon şoförü ile ilgili yapılan girişimler ve işlemler nelerdir?
- TIR ve Kamyon şoförlerinin Habur Sınır Kapısından geçişine ne zaman izin verilecektir?
- Şoförlerin geçişine izin verilmediği, bazı şoförlerin pasaportlarına el konulduğu ve yasal olmayan yollardan Türkiye’ye geçişe zorlandığı iddiası doğru mudur? İddialar ile ilgili soruşturma başlatılmış mıdır ya da başlatılacak mıdır?
- Habur Sınır Kapısında mahsur kalan yaklaşık 7000 TIR ve Kamyon şoförünün durumu ile ilgili olarak Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile görüşme yapılmış mıdır?
- Sınırda bekleyen 20 yaşını doldurmuş yaklaşık 150-200 araca el konulması söz konusu mudur? Bu sorun ile ilgili girişimler ve çözüm tedbirleri nelerdir?
- Sınırda bekleyen şoförlere aileleri ile iletişim kurma imkanı sağlanmış mıdır? Sağlanmamışsa sebebi nedir?
- Sınırda bekleyen şoförlerin yiyecek, giyecek vb. temel ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik yardım yapılmış mıdır? Yapılmamışsa, şoförlerin bölgede kaderlerine terk edilmesinin sebebi nedir?
- Aileleri sokağa çıkma yasağı olan bölgelerde kalan şoförlerin hızlı bir şekilde ailelerine ulaşmaları sağlanacak mıdır? Hükümet sorunun insani ve ailevi yönüne neden kayıtsız kalmaktadır?
- Sınır Kapısının kapatılması nedeniyle ortaya çıkan mağduriyette Hükümetin sorumluluğu bulunmaktadır. Habur Sınır Kapısının kapatılması nedeniyle mağduriyet yaşayan şoförlerin KDV, Muhtasar, Geçici vergi, Ba-Bs formları verilemediği için idari para cezası uygulanmaması ve bu KDV, Muhtasar, Geçici vergi, Ba-Bs formlarının verilme sürelerinin uzatılması desteği sağlanacak mıdır?
- Habur Sınır Kapısının kapatılması sonucu şoförlerin yaşayacağı mağduriyetler bilinmesine rağmen gerekli önlemlerin alınmamasının sebebi nedir?
- 1-24 Aralık 2015 tarihleri arasında Türkiye’de kaç sınır kapısı hangi gerekçelerle kapatılmıştır?
- 24 Aralık 2015 tarihi itibariyle Türkiye’de kaç sınır kapısı kapalıdır? Ne zaman açılacağına yönelik kamuoyuna bilgi verilecek midir?
- 1-24 Aralık 2015 tarihleri arasında Türkiye’de sınır kapılarının kapalı olması sebebiyle kaç yurttaşımız hangi sınır kapılarında mahsur kalmıştır?
