1 Haziran Amerikan Basınından Özetler

Washington Post, İsrail’in Gazze’ye yardım taşıyan gemilere düzenlediği operasyonu bir fiyasko olarak niteliyor. Gazete, İsrail’in önümüzdeki günlerde sert eleştirilere maruz kalacağını yazıyor:

“Ortadoğu barış görüşmelerinin yanı sıra, İsrail’in eskiden Türkiye ile sahip olduğu güçlü ilişkiler de bir kez daha riske girdi. Netanyahu ile Obama arasında ilişkileri düzetmek amacıyla yapılacak toplantı iptal edildi. Netanyahu açısından bu felaketten kurtulmanın yolu, bir Filistin devletinin kurulması için gerekli koşulları oluşturmaya yönelik inandırıcı adımlar atmaktır. Bunun için, Pazartesi günü yaşanan olaya yönelik tepkiler azalmaya başladıktan sonra, Gazze ve Batı Şeria’ya yönelik kısıtlamaları azaltmak iyi bir başlangıç olacaktır. İsrail’in dış politikasını bir tezatlar yumağına çeviren hükümetteki şahinler de Netanyahu’nun en önemli sorunlarından birini oluşturuyor. Bu nedenle Netanyahu, barış yanlısı partileri de hükümete dahil etmelidir.”

New York Times yardım filosuna düzenlenen operasyonun Türkiye-İsrail ilişkilerine yeni bir darbe vurduğunu belirtiyor. Ancak haberde, operasyon sonrasında da Türk ve İsrailli yetkililer arasındaki temasın sürdüğü vurgulanıyor:

“Bu olayın Türk-İsrail ilişkilerine nasıl yansıyacağı henüz bilinmiyor. Pazartesi akşamı itibariyle İsrail’in Ankara Büyükelçisi'nden Türkiye’den ayrılması istenmemişti. Türk Dışişleri Bakanı'nın İsrail Savunma Bakanı'yla telefonla konuşması da en azından bir düzeyde diplomatik kanalların açık tutulduğunun kanıtıydı. İsminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Türk yetkili, Türkiye’nin İsrail’le diplomatik ilişkilerini kesmesinin ihtimal dâhilinde olduğunu belirtti ancak böyle bir kararın alınıp alınmayacağının İsrail’in bundan sonra atacağı adımlara bağlı olduğunu söyledi. Her iki ülkeyle de yakın ilişkileri bulunan ve her iki ülkeyi de küstürmeyecek bir tepki göstermek gibi zor bir açmazla karşı karşıya kalan Amerika da, gelişmeler karşısında zor durumda kaldı.”

Wall Street Journal da yardım filosuna düzenlenen operasyonun Türk-İsrail ilişkilerine büyük zarar vereceğini yazıyor. Ancak haberde, Türkiye’nin ilişkileri tamamen koparmak niyetinde olmadığı kaydediliyor:

“Güvenlik temelli olan ve 1990’lı yıllarda en üst seviyesine ulaşan Türk-İsrail ittifakı, Pazartesi günü yapılan operasyondan önce de zaten önemli darbeler almıştı. İsrailli güvenlik uzmanları, bu son olayla birlikte İsrail’in Türkiye’ye silah satışının ve İsrailli pilotların Türk hava sahasını eğitim amaçlı kullanmalarının da sona erebileceği konusundaki kaygılarını dile getirdiler. Ancak Türk yetkililer, ticaret ve turizm alanlarında önemli ilişkilerin sürdüğü İsrail’le bağları tamamen koparmayı istemedikleri izlenimi verdiler. İsrail’le düzenlenecek ortak tatbikatların iptal edildiğini ve Türk Genç Milli Futbol takımının geri çağrıldığını açıklayan Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, İsrail’le bütün ilişkileri kesmeyi düşünmediklerini söyledi.”

Los Angeles Times ise Türk-İsrail ilişkilerinin geleceği konusunda daha karamsar bir tablo çiziyor. Haberde, Türkiye’nin dış politikasındaki yeni yönelimlerin İsrail’le ilişkilerde de sıkıntılara yol açtığı belirtiliyor:

“Ankara, uzun bir süre İsrail’le olan yakın ilişkilerin Kıbrıs ve Ermeni soykırımı gibi tartışmalı konularda Amerika’nın desteğini almak ya da en azından tepkisini önlemek açısından diplomatik bir güç sağlayacağını düşünüyordu. Ancak Türkiye’nin kendine güveni arttıkça, Ermenistan ve Yunanistan’la doğrudan görüşmelere başladı, Arap dünyasıyla ilişkilerini artırdı. Türkiye, İsrail’in Gazze’ye yönelik ablukasına uzun süredir karşı çıkıyordu. Fakat yardım filosuna düzenlenen baskın bardağı taşıran son damla olabilir. Bu olay, iki ülke arasında bir soğuk barış dönemi başlatırken, Arap dünyasında da Türkiye’yi İsrail’e karşı çıkan güçlü bir ülke statüsüne çıkartabilir.”