Erişilebilirlik

Amerikalı 'Özgürlük Yolcuları' 50'inci Yıldönümlerini Kutladı


Amerikalı 'Özgürlük Yolcuları' 50'inci Yıldönümlerini Kutladı
Amerikalı 'Özgürlük Yolcuları' 50'inci Yıldönümlerini Kutladı

50 yıl önce Mayıs ayında 13 siyah ve beyaz sivil haklar savunucusu Amerika’nın güneyinden başlayan bir otobüs yolculuğuna çıktı. Bu yolculuk Amerikan toplumunda büyük değişiklikler yaşanmasına yol açtı. “Özgürlük Yolcuları” olarak bilinen eylemciler ırk ayrımını zorunlu kılan yerel yasaları çiğnedi. Bazen beyaz ırkçıların saldırısına da uğrayan eylemciler asla karşı saldırıda bulunmadı. Cesaretleri binlerce kişiden destek görmelerini sağladı. Özgürlük yolcularının hikayesi belgesel haline getirildi. Amerika’nın Sesi bu eylemcilerden bazılarıyla görüşme fırsatı buldu. Yolculuğun zorlu geçtiğini söyleyen eylemciler sonunda tüm zorluklara değdiğini söylüyor.

Bu özgürlük yolcuları onurlarına verilen bir davete katılmak üzere Washington’a geldi.

Eylemciler, 1961 yılındaki yolculuğa katılan 400 kişi arasındaydı.

Joan Mulholland beyaz ırkçıların hakaretlerini hatırlıyor.

Mulholland o zamanlar üniversite öğrencisiymiş. Irkçı sınırları ihlal ettiği gerekçesiyle tutuklanmış. Bir başka eylemci ise şimdi Kongre üyesi olan John Lewis. Lewis ve beyaz bir arkadaşı South Carolina’da otobüs terminalinde sadece beyazların girebildiği bekleme salonuna girdikleri için saldırıya uğramış: "Bir grup genç beyaz erkeğin saldırısına uğradık ve yerde kanlar içinde bırakıldık. Polis gelip davacı olup olmadığımızı sordu. Biz de davacı olmadığımızı, barış, sevgi ve şiddetsizlikten yana olduğumuzu söyledik."

Genelde saldırganların ilk hedefi beyaz eylemciler olmuş. Jim Zwerg de saldırıya uğrayarak hastaneye kaldırılmış: "Bir çatırtı duydum, yüzüstü düştüm ve sırtımın üstüne döndüğümde biri suratıma tekme attı. Bayılmışım."

O zamanlar bazı otobüslerde polis ya da asker bulunuyordu. Ancak güvenlik görevlileri saladırı olduğunda ses çıkarmıyordu.

Bir Özgürlük Yolcusu otobüsü Alabama’da bombalı saldırıda yanmış. Eylemci Hank Thomas yaşadığı korkuyu anlatıyor:

Otobüs yanarken bir karar vermek zorundaydık. Otobüsten inip bizi dayaktan öldüreceklerini bildiğimiz halkın arasına mı karışmalıydık? Zor bir karardı.

Eylemciler otobüsten kaçarken bir yandan da dayak yemiş. Ama ölen olmamış. Hükümet yetkililerinin Özgürlük seferlerinin durdurulması çağrısına rağmen hareket devam etmiş. Diane Nash anlatıyor:

Yolculuğu sonlandırma yoluna gitseydik vereceğimiz mesaj barış dolu bir eylemin şiddetle bastırılabileceği olurdu. Biz de bu mesajı vermek istemiyorduk.

Seferler devam ettikçe daha fazla eylemci, özellikle Mississippi’de ırk yasalarını ihlal etmekten hapse atılmış.

Bazıları küçük hücrelere hep birlikte tıkılmış. Bernard Lafayette Jr. mahkumların özgürlük şarkıları söylemeleri halinde yatak, çarşaf ve diş fırçalarının ellerinden alındığını anlatıyor.

Medeni haklar lideri CT Vivian hareketin güneydeki kırsal kesimlerde yaşayan siyahlara umut verdiğini ve bu sayede medeni haklar hareketinin temelinin atıldığını söylüyor: "Bu insanların umudu bizdik. Bizim sayemizde çocukları kendi yaşadıkları sıkıntıları çekmeyecekti."

Özgürlük Yolcularının çabaları sonuçsuz kalmadı. 1961 yılında Amerikan hükümeti eyaletler arası yolculuklarda siyah beyaz ayrımını yasakladı.


XS
SM
MD
LG