Trump yönetimi Suriye’de IŞİD’in kontrolündeki Rakka’ya yaklaşan Kürtlere daha ağır silahlar vermeyi kararlaştırdığını açıkladı.
Kararın Türkiye’nin sert itirazlarına rağmen verilmesine dikkat çekiliyor.
Konuyla ilgili olarak Beyaz Saray'dan açıklama geldi. Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer günlük brifinginde yaptığı açıklamada, "Başkan (Trump) dün (Pazartesi) Savunma Bakanlığı'nı, Rakka'da IŞİD'e karşı net zafer elde edilmesini teminen, Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) Kürt unsurlarının gerektiği şekilde teçhizatlandırılması için yetkilendirdi" dedi.
ABD ve koalisyon güçlerinin desteğini alan SDG'nin yakın gelecekte Rakka'yı başarılı şekilde IŞİD'den geri alabilecek sahadaki "tek güç" olduğunu belirten Spicer, sözlerine şöyle devam etti:
"Koalisyon ortağımız Türkiye'nin güvenlik endişelerinin çok iyi farkındayız. ABD'nin yeni güvenlik risklerinin oluşmasını engelleme ve NATO müttefikimizi korumaya kararlı olduğu noktasında Türkiye halkı ve hükümetine güvence veriyoruz."
ABD'nin SDG'nin Arap unsurlarını desteklemeye öncelik vermeye devam ettiğini belirten Spicer, Rakka ve tüm kurtarılan bölgelerin yerel Suriyeli Araplar'ın idaresine geri verilmesi gerektiğini söyledi.
Spicer, "Rakka için verilecek savaş uzun ve zorlu geçecek ama nihayetinde IŞİD için yeni bir yenilgi ve IŞİD'in bölge ve dünya barışı ve güvenliğine oluşturduğu tehdidin yok edilmesi doğrultusunda yeni bir adım olacak" ifadesini kullandı.
Kürtlere sağlanacak silahların hangileri olduğu bilinmiyor ama Amerikan haber ajansı AP'ye göre, yetkililer son günlerde yaptıkları açıklamada, bu silahlar arasında havan topları, makineli tüfekler, mühimmat ve hafif zırhlı araçların olabileceğini söylemişti.
Silahların ne zaman teslim edileceğine dair de bilgi verilmezken, bunun mümkün olduğu kadar erken olmasının amaçlandığı ifade ediliyor. Kongre'den bir yetkili de, ilgili Kongre üyelerinin dün akşam kararla ilgili bilgilendirildiğini söyledi.
AP'nin haberine göre yetkililer ayrıca, Trump'ın yetkilendirmesinin, "ilave silahlar ve teçhizatın Türkiye'deki Kürtler tarafından kullanılmayacağı" yönünde Türkiye'ye güvence vermeye yönelik garantiler içerdiği bilgisini de verdi. Amacın, silahların teslimatı ve kullanımının, bunların sahadaki spesifik misyonlarda kullanılmasına izin verilmesi ve daha sonra da Kürtler tarafından tekrar Amerika'nın kontrolüne geri verilmesi şeklinde kısıtlamalar içermesi olduğu belirtiliyor.
Amerikan Senatosu Dış ilişkiler Komisyonu Başkanı Bob Corker da Suriyeli Kürtlere daha ağır silahlar verilmesiyle ilgili olarak AP'ye açıklamalarda bulundu. Corker, Türkiye’nin tepkisi konusunda kaygı duymadıklarını, Türkiye ile Amerika’nın çıkarlarının şu aşamada aynı olmadığını söyledi. “Bazen bir karar vermeniz gerekir” diyen Corker, bu karar sonrası Türkiye ile Amerika'nın "bir süre sıkıntı yaşayabileceğine" işaret etti.
New York Times'ın haberine göre de bir Amerikalı yetkili, Türkiye'nin Trump'ın kararı hakkında bilgilendirildiğini söyledi.
Türkiye tepkisini doğrudan Trump’a iletecek
Türkiye’nin ABD’nin aldığı bu karara ilişkin Dışişleri Bakanlığı kanalıyla tepkisini ifade etmeyi planlamadığı öğrenildi. Ankara’nın konuya ilişkin değerlendirmesini doğrudan Erdoğan’ın bizzat 16 veya 17 Mayıs’ta Trump ile yapmayı öngördüğü görüşmede dile getireceği kaydedildi.
ABD’nin Suriye’deki PYD-YPG yapılanmasını ağır silahlarla donatma kararı almasının ardından Amerika’nın Sesi’nin görüştüğü Türkiye’deki üst düzey yetkililer, bunun Washington–Ankara hattında "çok hassas bir gelişme" olarak not edildiğini açıkladı.
Yetkililer, ABD’nin Suriye’deki Kürtleri doğrudan silahlandırma kararıyla ilgili bunun doğrudan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasındaki görüşmede ele alınacağını ifade etti. Bu çerçevede, Washington’un aldığı karar, Ankara’da “sürpriz olmayan, beklenmekte olan ancak Türkiye’nin asla memnun olmayacağı ve bölgedeki bir terör örgütünü destekleme yönünde bir karar” olarak değerlendirildi. Bu konudaki kapsamlı değerlendirmeyi ise, bizzat Erdoğan’ın Trump ile yapacağı görüşmede doğrudan ABD yönetimine aktaracağı vurgulandı.
Türkiye’nin uzun süredir ABD tarafına “PYD/YPG yapılanmasına verilen destek ile aslında Washington’un kendi terör örgütü listesinde yer alan PKK’yı desteklemek anlamında yanlış bir yol izlediği” konusunda görüşlerini aktardığı kaydedildi. Buna rağmen halk oylaması süreci nedeniyle Erdoğan ile Trump arasında planlanan ikili görüşme gelecek haftaya kaldığı için bunun ABD yönetimince yeterince anlaşılamadığının görüldüğünün altı çizildi.
Şimdi Ankara tarafı, Erdoğan eliyle Trump yönetimine “PYD-YPG’nin ağır silahlarla donatılması durumunda bunun Türkiye’yle doğrudan savaşan terör örgütü PKK’nın da bu silahlara kavuşturulması” anlamına geleceğini yeniden anlatmayı denemeye hazırlanıyor. Bu amaçla bir kez daha Washington ile her türlü bilgi paylaşımı yapılması da öngörülüyor.
Mattis: Amacımız Rakka İçin Türklerle Birlikte Çalışmak
Amerika Savunma Bakanı Jim Mattis ise Suriyeli Kürtlere ağır silahların sağlanması konusuna girmeden Rakka için Türkiye ile birlikte çalışmak istediklerinin mesajını vermişti.
Mattis, Kopenhag’da yaptığı açıklamada IŞİD ile mücadelede memnuniyet bildirmesine rağmen Suriye’deki Kürt grupların silahlandırılması konusundaki anlaşmazlıkla ilgili ayrıntıya girmemişti.
Mattis “Amacımız Rakka’yı almak için Türklerle birlikte çalışmak ve bunun çaresine bakacağız ve bunu nasıl yapacağımızı çözeceğiz” dedi. Mattis bu açıklamasını Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da IŞİD ile mücadele koalisyonunda yer alan ülkelerin temsilcileri ile birlikte yaptığı görüşmeler sonrası yaptı. Görüşmelere Türkiye’den savunma yetkilisi Başat Öztürk de katıldı.
Mattis Türk-Amerikan ilişkilerindeki gerilime rağmen iyimser bir tonda üslup kullanmıştı. Adını vermeyen Amerikalı bir yetkili ise Mattis’in Türkiye’nin rolü ile ilgili yeni bir anlaşmadan veya Kürt savaşçıları silahlandırmaktan bahsetmediğini kaydetmişti.
Mattis, Amerika’nın savaş planlarından bahsetmek istemediğini ancak Washington ile Ankara arasındaki kördüğümün aşılacağına güvendiğini belirtmişti.
Mattis, “Fakat bunu halledeceğiz. Savaş bazen size en iyi seçenekleri vermez. Bu savaşın doğasında var. İyi bir durum değil” ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye, Rakka’nın Ankara’nın destek verdiği muhaliflerle alınmasını istiyor, YPG’ye destek verilmesine karşı çıkıyor.
Trump’ın çabuk zafer beklentisi karşısında Amerikan yönetimi ise Türkiye’nin desteklediği muhaliflerin yeterli olup olmadığı konusunda şüpheli.
Geçen ay Türk savaş uçaklarının Suriye’nin kuzeydoğusunda düzenlediği hava operasyonunda yaklaşık 30 YPG’li hayatını kaybetmişti.
Bu arada Türk medyasına yansıyan haberlere göre Savunma Bakanı Fikri Işık Mattis ile telefonda görüştü. Mattis’in görüşmede Işık’a, “Amacımız Rakka’yı almak için Türklerle birlikte çalışmak” sözlerini sarfettiği belirtildi.
