Amerika'da 100 yıldır büyük bir deprem yaşanmadı. Yeni bir araştırma Amerika'nın depreme hazırlıklı olduğu inancının yanlış olduğunu ortaya koyuyor. Amerikan yönetimine tavsiyelerde bulunan Ulusal Araştırma Konseyi son zamanlarda tanık olduğumuz felaketlerin Amerika'nın zayıflıklarını da ortaya koyduğuna dikkati çekiyor.
Araştırmayı yapan uzmanlar, 2005'te New Orleans ve Meksika Körfezi kıyılarını etkileyen Katrina fırtınasının Amerika'nın büyük bir doğal felaketin izlerini kolay silemeyeceğini kanıtladığını söylüyor.
Deprem uzmanlarının da katkıda bulunduğu araştırmaya göre Amerika'da yakın geçmişte yaşanan depremler orta ve büyük şiddetindeydi ve bu depremler nüfusun az olduğu bölgelerde meydana geldi. Los Angeles'ta son zamanlarda yapılan bir deprem tatbikatına değinen rapor 7,8 şiddetindeki bir depremin büyük kayıplara yol açabileceğine dikkati çekiyor.
Rapor Japonya'da 11 Mart'ta meydana gelen 9 şiddetindeki depremden önce hazırlanmıştı. Konsey Başkanı Robert Hamilton, Japonya'da yaşananların bir sorunun bir diğerini nasıl tetikleyebileceğini gösterdiğini söylüyor:
"Japonya'da deprem tsunamiyi tetikledi. Tsunami elektriklerin kesilmesine yol açtı. Elektrikler gidince nükleer santraller riske girdi. Bu tür felaketlere hazırlık yapılırken üstüste gelebilecek sorunlar önceden kestirilemiyor."
Rapor, Amerika Stratejik Deprem Zarar Azaltımı Programı kapsamında 18 maddelik bir plan öneriyor. Bu program 1977 yılında Kongre tarafından oluşturulmuştu. Planda daha iyi halk eğitimi, kısa vadeli önceden uyarı sistemleri kurulması, binaların depreme dayanıklı inşa edilmesi, eski binaların onarılması gibi tavsiyeler vurgulanıyor. Kurul aynı zamanda daha gelişmiş deprem simülasyonları ve elektrik, otoyol, su gibi önemli altyapı tesislerinin değerlendirilmesi tavsiyesinde de bulunuyor.
Hamilton Amerika'nın California gibi deprem bölgesi olarak bilinen eyaletlerin ötesine de yoğunlaşması gerektiğini söylüyor:
"Örneğin Missisipi Vadisi'nde 1811 ve 1812 yılında üç kez 8 şiddetinde deprem yaşandı. O zamandan beri bölgede deprem faaliyeti olmadı. Dolayısıyla o bölgedeki deprem riskini de değerlendirmek gerekiyor. O bölgede depreme dayanıksız çok sayıda bina var."
Hamilton Amerika'nın doğu kıyılarının da deprem riski altında olduğunu söylüyor.
Amerika'da bina kodlarının ve arazi kullanım planlarının yerel düzeyde denetlendiğini söyleyen uzman, yerel hükümetlerin 100 yılda bir meydana gelebilecek olaylara bütçe ayırmakta çekimser davrandığını belirtiyor:
"Yerel hükümetlerin ilgilenmesi gereken bir çok başka sorun var. Bir kere bütçeleri kısıtlı. İnsanları, hayatları boyunca belki de yaşanmayacak bir felaket için bütçe ayırmaya ikna etmek çok zor."
Ulusal Araştırma Konseyi Başkanı Robert Hamilton sismik uzmanlara dayanarak, tarihin bize beklenmeyene hazırlıklı olmayı öğrettiğini hatırlatıyor.
Konseyin planı önümüzdeki 20 yılı kapsıyor. Bazı önlemlerin şu anda alınmakta olduğunu belirten uzmanlar, Amerika'nın önümüzdeki 5 yıl boyunca deprem hazırlıklarına her sene 300 milyon dolar bütçe ayırması gerektiğini belirtiyor.