Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck göreve gelmesinden iki ay sonra dört günlük resmi bir ziyaret amacıyla İsrail'i ziyaret etti, buradaki temaslarının ardından da Filistin bölgesine geçti. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ve Başbakan Benyamin Netanyahu ile görüşen Gauck, Almanya'nın İsrail'e desteğinin ‘koşulsuz ve sonsuz’ olduğunu vurgulayarak, Yahudi Soykırımı nedeniyle tarihi sorumluluğu Berlin’in İsrail politikasının temelini oluşturduğunu açıkladı.
Filistin’de ise Devlet Başkanı Mahmud Abbas’la buluşan Alman Cumhurbaşkanı ülkesinin bağımsız Filistin devleti düşüncesini desteklediğini, ancak bunun için en gerçekçi yolun Filistin temsilcilerinin İsrail ile masaya oturması olduğunu savundu. Gauck’un İsrail ve Filistin’e ziyareti Alman medyasında genelde olumlu yankı bulurken, Alman Cumhurbaşkanının gezisi sırasında yaptığı bir açıklama Berlin’de gündemin değişmesine neden oldu.
Gauck, haftalık Die Zeit gazetesine verdiği bir demeçte, selefi eski Cumhurbaşkanı Christian Wulff’un İslam konusundaki görüşlerine katılmadığını söyledi. Christian Wulff, görev yaptığı dönemde ‘İslam da Almanya'ya aittir’ şeklinde bir açıklama yapmış, bu çıkışı ülkede geniş tartışmalara yol açmıştı. Hatta Berlin’in siyasi koridorlarında Wulff’un istifasına yol açan sürecin bu cümle ile bağlantısı olduğu da öne sürüldü. Gauck ise açıklamasında, Wulff’un İslam’la ilgili söylediklerinin altına imza atmayacağını, ancak iyi niyetine saygı duyduğunu söyledi. Alman toplumunun ülkede yaşayan Müslümanların bu ülkenin bir parçası olduğunu kabul etmesi gerektiğini söyleyen Gauck, kendisinin ‘Almanya’da yaşayan Müslümanlar Almanya’ya aittir’ diyebileceğini belirtti. Din ve aidiyet gibi konuların çok hassas olduğunu ve genelleştirici yaklaşımlardan kaçınılması gerektiğini savunan Gauck, İslam’ın Avrupa’yı nerede ve nasıl etkilediği konusunda bir fikri bulunmadığını söyledi. Gauck, İslam’ın aydınlanma ve reform süreçlerinden geçmediğini, Avrupa İslamı’nın teolojik tartışmalarını merakla beklediğini de sözlerine ekledi.
Eski Doğu Almanya döneminde protestan papaz olarak çalışan Gauck’un açıklamaları, Türk ve Müslüman lobisinde eleştirilere neden oldu. Seçimi öncesinde Gauck’un Müslümanları da kucaklayan bir cumhurbaşbakanı olamayacağı yönündeki kaygılarını dile getiren çatı örgütleri ve lobi temsilcileri, cumhurbaşkanının bu son açıklamasını ortak yaşam açısından kuşku verici olarak yorumluyorlar. Berlin Türk Toplumu sözcüsü Hilmi Kaya, Gauck’un İslam’ın Almanya’daki konumunu tartışmaya açmasını talihsiz bir tavır olarak niteliyor ve açıklamaların kendilerini üzdüğünü söylüyor.
Joachim Gauck göreve başlaman önce, ‘Türk ve Arap düşmanı’ tezlerini içeren kitabıyla Almanya'da gündemi belirleyen Theo Sarrazin'i ‘cesur’ bulduğuna dair açıklamalar yapmıştı. Göreve geldikten sonra ise toplumun farklı kesim ve inançlarını kucaklayan bir çizgi izleyeceğini söylemiş, Neonaziler tarafından öldürülen Türkler için düzenlenen devlet törenine katılarak burada uyum konusunda sıcak mesajlar vermişti.
