Yaklaşık iki aydır Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkilerin gerilmesine neden olan İncirlik krizinde gözler ziyaret izni yasağının kaldırılmasına çevrildi. Son olarak Başbakan Angela Merkel’in Alman Meclisinde alınan 1915 olaylarına dair soykırım kararına ilişkin, karara saygı duyulması gerektiğini ve hükümetin meclisin aldığı kararlarla ilgili açıklama yapmayacağını belirtmesine rağmen, bu tarz kararların hükümet açısından hukuki bağlayıcılığı bulunmadığını da ifade etmesi Berlin’de Türkiye’ye yönelik olumlu bir mesaj olarak yorumlandı.
Der Spiegel dergisi Merkel'in Türkiye'nin karşı çıktığı Ermeni soykırım kararına mesafe koyacağını iddia etmiş, Merkel ve sözcüsü Seibert haberi doğrulamamış, ancak soykırım kararının hukuki bağlayıcılığı olmadığı yönündeki açıklamaları, ‘krizin diplomatik söylemlerle aşılmaya çalışıldığı’ şeklinde yorumlara yol açmıştı. Hükümetin meclisin kararını fiili olarak yok sayarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AK Parti’nin bu yöndeki talebine cevap verdiği ve ilişkileri normalleştirme çabasında olduğu belirtilirken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Berlin’den gelen son açıklamaları, ‘Doğru bir yaklaşımdır. Tarihi ve insani bakımdan son derece hassas olan bu mesele parlamentoların siyasi takdirine ve siyasetçilerin insafına bırakılamaz. Esasen hep söyleye geldiğimiz üzere bunun hukuki bir konu olduğunu Alman Hükümeti de 2 Eylül’de yaptığı açıklamayla teslim etmiştir’ şeklinde değerlendirdi. Çin’deki G20 Liderler Zirvesi’nde bir araya gelen Merkel ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuyu kapalı kapılar ardında konuştukları tahmin ediliyor.
İki ülkenin ilişkilerini geren kriz, Alman Federal Meclisi’nin 2 Haziran’da aldığı soykırım kararının ardından Türkiye’nin, bir grup Alman milletvekilinin Temmuz ayında İncirlik’e yapacakları ziyarete izin vermemesiyle başlamıştı. Bundan kısa bir süre önce, ziyaret izninin çıkmaması halinde partisinin İncirlik’le ilgili tezkerinin uzatılması için Aralık ayındaki oylamada onay vermeyeceğini söyleyen Sosyal Demokrat SPD’nin savunma politikaları sözcüsü Riner Arnold, konuyla ilgili iki taraftan gelen son açıklamaları ‘Üzerinden gidilebilecek uygun bir köprü oluştu’ sözleriyle yorumladı.
Roth: Anlaşmazlığın çözümünde mesafe alındı
Hükümetin Avrupa politikalarından sorumlu Devlet Bakanı Michael Roth da, anlaşmazlığın çözümünde mesafe alındığını söyledi. Roth, konu hakkında ‘büyük ivme’ olduğunu ve krizin kısa süre içinde son bulacağını umduğunu belirtti. Öte yandan özel bir ziyaret için Türkiye'de bulunan Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) milletvekili Christian von Stetten’in İncirlik Üssü’ne giderek, Alman askerlerini ziyaret etmek istediği haberi basına yansıdı. Üssün kapısında nöbetçi askerler tarafından geri çevrilmesinden sonra Bild gazetesine konuşan siyasetçi, ‘Milletvekilleri olarak bizlerin askerlerle birebir görüşme hakkımız olmak zorunda. Ben hafta başında ziyaret için müracaat etmiştim. Ziyaret için izin çıkmayınca kendim denedim’ dedi.
Bu arada soykırım oylamasından bu yana boş olan Berlin Büyükelçiliği makamına atanan Ali Kemal Aydın’ın bu hafta içinde görevine başlayacağı öğrenildi. Türkiye, Ermeni soykırımının hemen ardından Büyükelçi Hüseyin Avni Karslıoğlu’nu Ankara’ya çağırmış, yeri, geçen sürede maslahatgüzarı nezdinde temsil edilmişti.
