Avrupa Birliği ile ABD arasında planlanan Transatlantik Serbest Ticaret ve Yatırım Anlaşması’nın (TTIP) gizli kapılar arkasında yapılan görüşme belgelerinin medyaya sızdırılması Almanya’da büyük yankı buldu. Kamuoyunun büyük bölümünün ve Başbakan Angela Merkel ile Birlik Partileri dışında hemen tüm partilerin karşı tavır koyduğu TTIP ile ilgili şimdiye dek sır gibi saklanan müzakere belgelerinin ifşası sonrasında yapılan yorumlarda, Almanya’nın anlaşmaya imza atmasının hemen hemen imkansız bir duruma geldiği savunuluyor.
ABD ve AB arasında 2013’den bu yana süren müzakereleri içeren toplam 240 sayfalık belge Greenpeace adlı çevre örgütü tarafından dün Berlin’de kamuoyuna açıklandı. İki taraf arasında gümrüksüz ticaret serbestisini öngören anlaşma için görüşmeleri derleyen belgelerde yer alan bilgilere göre, Amerikan yönetimi çevre ve tüketici hakları konusunda AB’ye kendi standartlarını kabul etme konusunda baskı yapıyor. Buna göre Amerikalı yetkililer taraflar arasında ticaretin önündeki engellerin kaldırılması ve anlaşmaların uyumlu hale getirilmesi çerçevesinde, Avrupa’da yasak olan genetiği değiştirilmiş tarım ürünleri ve hormonlu etlerin satışının serbest bırakılmasını talep ediyor.
Buna karşılık AB ülkelerinde üretilen otomobiller için ABD’de geçerli gümrük vergilerini kaldırmayı vadeden Amerikan tarafı, aksi takdirde söz konusu otomobillerin ihracını engellemekle tehdit ediyor.
ABD, içme sularını kirlettiği iddiasıyla birçok Avrupa ülkesinde yasak olan fracking metodu ile elde edilen doğalgazın da TTIP kapsamında AB’ye satışını gündeme getiriyor. Washington’un ısrarcı olduğu bir diğer konu, yabancı firmaların çalıştırdığı işçilerin iş davalarına ulusal kamu mahkemeleri yerine, TTIP özel mahkemelerinin bakması ve bu mahkemelerde Amerikan iş hukukunun geçerli olması.
Almanya’da TTIP’e karşı olanlar anlaşmanın bu koşullar altında imzalanması durumunda AB ülkelerinde çevrenin korunması ve sosyal alanda geçerli standartların kaldırılacağını savunarak, anlaşmanın büyük tehlike oluşturduğuna dair yapılan tahminlerin belgelerin ifşası sonrasında artık somutlaştığını iddia ederek, görüşmelerin kesilmesini istiyorlar.
Müzakerelerin kapalı kapılar ardında yapılmasını geçmişte de eleştiren iktidar ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) TTIP konusunda şimdiye dek açık bıraktığı tavrını değiştirerek, anlaşmaya hayır demesi bekleniyor.
24-25 Nisan’da Almanya’yı ziyaret eden Başkan Barack Obama TTIP’in önemini vurgulayarak, müzakereleri hızlandırma çağrısında bulundu ve anlaşmayı bu yılın sonuna kadar imzalamak istediklerini söyledi. Angela Merkel de Obama ile zirvesi sonrasında, anlaşmanın imzalanmasından yana olduğunu ve TTIP’in mevcut standartları kötüleştirmeyeceğini dile getirdi.
Berlin’deki siyasi gözlemciler belgelerin yayınlanmasıyla birlikte Merkel’in görüşmelere destek vermesinin zorlaşacağını tahmin ediyor ve Alman liderin gelecek yıl yapılacak genel seçimler öncesinde kamuoyunu karşısına almaktan çekineceğini öne sürüyor.
Yapılan kamuoyu araştırmalarına göre, Almanların %80’i Transatlantik Serbest Ticaret ve Yatırım Anlaşması’na karşı.
Atlantik’in her iki yakasına da ekonomik canlanma getirmesi planlanan anlaşmadan ABD ve AB'nin 27 üyesi yararlanacak. Ekonomistler 800 milyon tüketiciyi kapsayacak TTİP sayesinde AB’nin %0,5, ABD’nin %0,4, Almanya’nın ise %1,6 oranında büyüyeceğinden yola çıkıyor.
