Afganistan’da 20 yaşındaki Reza Gül, itaatkar olmadığı gerekçesiyle eşi tarafından burnu kesilerek ölüme terk edilmesinin ardından hikayesinin basına yansımasıyla ilgi odağı oldu. Gül, şimdi Ankara Numune Hastanesi’nde sağlığına kavuşacağı günleri bekliyor. Amerika’nın Sesi’nin hastane odasında görüştüğü Reza Gül, kendisi gibi bir hayat yaşamaması için gelecekte 4 aylık kızı Sabile’yi okula gönderebilmeyi umut ediyor.
Afganistan’da kadına şiddet hikayesi
Reza Gül’ün yaşadığı kadın şiddeti, Fabyar eyaletinde Türkmenistan sınırına yakın küçük bir köyde 15 yaşında evlendirilmesiyle başlıyor. Kabil’deki merkezi hükümetin kontrolu altında olmadığı ve Taleban denetiminde bulunduğu kaydedilen yerleşim bölgesinde Reza Gül, evlendiği günden itibaren eşi Muhammed Khan’ın sürekli fiziksel şiddetine maruz kalıyor. Son olarak Khan’ın henüz 7 yaşındaki amca kızıyla nişanlanarak, kuma olarak bir çocuğu eve getirme kararına itiraz eden Gül, ölümle yüz yüze geliyor. Eşi Khan, bayıltacak derecede dövdüğü Reza Gül’ün burnunu bıçakla kesiyor. 25 yaşındaki Muhammed Khan, eşini ölmek üzere evde bırakarak, köyden uzaklaşıyor. Afgan kadın ise, ailesinin yardımıyla eyalet başkenti Maymana’daki Afgan – Türk Hastanesi’ne kaldırılırken; yaşadığı vahşet 18 Ocak’ta dünya medyasına yansıyor. Başkent Kabil’deki kadın hakları savunucuları sayesinde Gül’ün hikayesiyle gözler Afganistan’da kadına yönelik şiddete yeniden çevrilirken; Reza Gül’ün tedavisine Türkiye’de devam edilmesi kararlaştırılıyor.
Türkiye’de tedavi imkanı
Türkiye’nin Kabil Büyükelçiliği’nin de girişimiyle Gül, Türk Hava Yolları’nın yardımıyla 4 Şubat’ta annesi Zarghona ve eniştesi Ubeydullah Safiri ile birlikte Ankara’ya getirildi. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde özel bir odada tedavi altındaki Reza Gül ve yakınları, hem tüm sağlık ihtiyaçları hem de kıyafet ve beslenme masraflarıyla Sağlık Bakanlığı’nın bakımı altında. Plastik Cerrahi Ana Bilim Dalı’ndan Doçent Dr. Erkin Ünlü’nün gözetimindeki Reza Gül’ün burun bölgesine öncelikle solunum yolunu açık tutmayı sağlayacak ilk cerrahi operasyon yapılmış durumda. Önümüzdeki günlerde ise burun yapısını yeniden oluşturma amaçlı ikinci cerrahi operasyon planlanıyor.
Amerika’nın Sesi’nin hastanedeki odasında görüşme imkanı bulduğu Reza Gül, neler yaşadığını Sağlık Bakanlığı’nca görevlendirilen çevirmen Eminullah Nail ile lehçe farklılığı nedeniyle eniştesi Ubeydullah Seyidi’nin kendisine sorularımızı aktarmasıyla anlatabildi:
“Hiçbir suçum yokken bana bunu yaptı” diyen Reza Gül, kendisine sürekli fiziki şiddet uygulayan kocası Muhammed Khan’ın neden burnunu kestiğini anlamakta güçlük yaşıyor görünüyordu. Reza Gül, “Ben Müslüman bir kadın olduğum için kocama Müslüman bir kadına yaraşacak şekilde davrandım. Ama O, zalim olduğu için bana bunu yaptı” dedi.
Afganistan’da ‘burun kesme yöntemiyle’ herhangi bir özel bir mesaj verilip verilmediğini sorduğumuz Reza Gül’ün yerine bu soruyu eniştesi Ubeydullah Safiri yanıtladı. Kendisi de Reza’nın ablasıyla evli olan bir Afgan erkeği olarak Safiri’ye göre; yaşadıkları Fabyar eyaletinde böylesi bir kültürel yaklaşım söz konusu değil ve akrabaları arasında ilk kez böyle bir şiddet olayıyla karşılaşıyorlar.
Reza Gül: Bunun İslamiyet ile bağlantısını kuramıyorum
Afganistan’da özellikle Taleban etkisiyle kadına yönelik şiddet vakalarındaki artışı yorumlayan Reza Gül, “Bunun İslamiyet ile bağlantısını kuramıyorum. Ancak ben, bu olayı yaşadıktan sonra diğer kadınlar da aynı şey bizim de başımıza gelecek diye korkmaya başladı” diye konuştu.
Türkiye’deki tedavisi tamamlandıktan sonra Afganistan’a geri dönüş için neler düşündüğünü sorduğumuz Reza Gül, “Başka bir ülkede yaşamak bana çok zor gelir. Ben başka dil bilmiyorum. Benim küçük bir kızım var. O yüzden de iyileştikten sonra ülkeme döneceğim. Ama tabii Afganistan’da devlet benim güvenliğimi sağlarsa neden memleketimde yaşamayayım?” diye sordu.
Kendisini burnunu keserek kanlar içinde ölüme terk eden eşi Khan’dan şimdi 4 aylık bir kız çocuğu olan Reza Gül, “Kocam dedi ki ‘Ben şimdi burnunu da kestim istersen öl, istersen iyileş. Eğer iyileşirsen kağıt üzerinde de boşanma izni vereceğim. İster git baban ile yaşa istersen git başkasıyla yaşa. Kızın da hayatın da senin’” diyerek eşiyle evli kalmaya devam etmeme düşüncesinde.
Şimdi kızı Sabile’nin geleceğini düşünen Reza Gül, kendisi okula gidemediği için üzgün olduğunu, kızını okula gönderebilmeyi umduğunu da söyledi.
Afganistan’daki resmi makamlardan burnunu ülkede yapabilme şansı olmadığını öğrendikten sonra tedavi için Türkiye’ye geleceğini duyunca çok sevindiğini de anlatan Reza Gül, Ankara’da gördüğü tedaviden ve ilgiden dolayı çok mutlu olduğunu ifade etti.
Eniştesi gözüyle de “vahşet”
Bu arada Reza Gül’ün eniştesi Ubeydullah Seyidi de, burun kesme olayını “vahşet” olarak niteliyor. Bir erkek olarak ailesine böyle davranamayacağını söyleyen Seyidi, baldızı Reza Gül’ün yaşadıklarının Afganistan’daki kültüre de, İslami kurallara da aykırı olduğunu belirtti.
Gül’ün annesi ve eniştesi, Amerika’nın Sesi’ne,hastane personelinden çok iyilik gördüklerini belirterek, olnlara minnettar olduklarını da anlattı.
