Pentagon, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni Ulusal Muhafız Bürosu'nun Eyalet Ortaklık Programı'na kabul etti. Program kapsamında Kıbrıs Rum Yönetimi New Jersey Ulusal Muhafızları ile eşleştirildi. Türk Dışişleri Bakanlığı ve KKTC Dışişleri Bakanlığı ise ortaklığı kınadı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni (GKRY) Ulusal Muhafız Bürosu'nun Eyalet Ortaklık Programı'na kabul etti. Program kapsamında Kıbrıs Rum Yönetimi New Jersey Ulusal Muhafızları ile eşleştirildi. Türk Dışişleri Bakanlığı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Dışişleri Bakanlığı ise ortaklığı kınadı.
Pentagon geçen hafta Cuma günü, ''Uluslararası Güvenlik İşlerinden Sorumlu Savunma Bakanlığı Müsteşarı Celeste Wallander Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ABD Büyükelçisi Marios Lysiotis ile bir araya gelerek, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Ulusal Muhafız Bürosu'nun Eyalet Ortaklığı Programı'na katılmak üzere New Jersey Ulusal Muhafızları ile eşleştirildiğini açıklamıştı. Açıklamada, “Bu eşleştirme, Kıbrıs Cumhuriyeti ile ABD arasında artan ortaklığı göstermektedir'' denilmişti.
Türk Dışişleri Bakanlığı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Dışişleri Bakanlığı ise bugün yaptıkları açıklamalarla bu ortaklığı kınadı.
Türk Dışişleri'nden yapılan açıklamada ''ABD Savunma Bakanlığının, GKRY’ni ABD Savunma Bakanlığı bünyesindeki Ulusal Muhafızlar Bürosu Eyalet Ortaklığı Programına dahil etmesini şiddetle kınıyoruz'' denildi.
''Adada iki taraf arasında denge bozuluyor''
İki hafta önce Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne yönelik silah ambargosunu kaldıran ABD’nin bu yeni adımının “izahının mümkün olmadığı” belirtilen açıklamada, ABD'nin bu adımının adada iki taraf arasında dengeyi bozarak taraf tutar hale gelmesine neden olduğu belirtildi.
Açıklamada ''ABD, bu tür adımlarla Kıbrıs meselesinin adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması sürecinde yapıcı rol oynama imkanını da kaybetmektedir. Türkiye, garantör sıfatıyla, Kıbrıs Türk halkının güvenliğini sağlamak üzere gereken her türlü adımı atmayı sürdürecektir'' denildi.
''Türkiye ve KKTC gelişmelere izleyici kalmayacak''
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamadaysa savunma alanında yapılan bu işbirliğinin “adada gerginliği tırmandırmaktan başka amaç gütmediği” belirtildi.
''GKRY’nin, askeri ve siyasi alanda ABD Yönetimi tarafından desteklenmesi ve cesaretlendirilmesinin tarafımızca kabul edilmesi asla mümkün değildir'' denilen açıklamada ''ABD’nin Rum/Yunan ikilisi ile birlik olarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’ye karşı dostane olmayan bir yaklaşım sergilediği değerlendirilmektedir'' ifadeleri kullanıldı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’nin bu gelişmelere izleyici kalmayacağı belirtilen açıklamada Türkiye ve Kıbrıs Türk halkının güvenliği için gerekli adımların kararlılıkla atılacağı belirtildi, ''Kıbrıs adasında ve bölgedeki hak ve çıkarlarımızı, tek dayanağımız ve koruyanımız olan Anavatan Türkiye ile birlikte savunacağımızdan kimsenin kuşkusu olmasın'' denildi.
ABD yönetiminin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’yi kendisinden uzaklaştırma ve halihazırda hassas olan dengeleri Rum tarafı ve Yunanistan lehinde değiştirme niyetinde olduğu ifade edilen açıklamada ABD yönetimine, sağduyu ile hareket etme, taraflara ise adada ve bölgede huzur ortamını tesis etmek ve sürdürmek için, diyalog ve işbirliği çağrısı yapıldı.
KKTC Dışişleri Bakanlığı açıklamasını ''Her daim tekrar ettiğimiz gibi, bu tür olaylar, Türkiye’nin adadaki etkin ve fiili garantörlüğünün ne kadar haklı ve vazgeçilmez olduğunun bir kez daha tescilidir'' sözleriyle tamamladı.
ABD silah ambargosunu kaldırmıştı
ABD Dışişleri Bakanlığı 17 Eylül'de, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne silah ambargosunu 2023 mali yılı için kaldırdıklarını açıklamıştı.
Açıklamada, ''Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin 2023 mali yılı için savunma ürünlerinin ihracatı, yeniden ihracatı ve transferinin onaylanması için ilgili mevzuat kapsamında gerekli koşulları yerine getirdiğini tespit etmiş ve Kongre'ye bildirmiştir. Koşullara uygunluk yıllık bazda değerlendirilmektedir'' denilmişti.
Bu tespit ve belgelendirme sonucunda Bakan Blinken’ın 2023 mali yılı için Kıbrıs Cumhuriyeti'ne karşı savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırdığı belirtilen açıklamada, Uluslararası Silah Trafiği Yönetmeliği’nin, 1 Ekim 2022’den itibaren geçerli olmak üzere yeni politikayı yansıtacak şekilde değiştirileceği kaydedilmişti.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise "ABD’nin GKRY'e yönelik silah ambargosunu kaldırma yönündeki Eylül 2020'de aldığı kararın kapsamını genişletmesini şiddetle kınıyoruz" demişti.
Bakanlıktan yapılan açıklamada ''Ada’daki iki tarafın eşitliği ilkesiyle çelişen ve Rum tarafını daha uzlaşmaz kılacak bu karar, Kıbrıs meselesinin çözülmesi yönündeki çabaları olumsuz etkileyecek; Ada’da bir silahlanma yarışına yol açacak ve Doğu Akdeniz’de barış ve istikrara zarar verecektir'' denilmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 29 Eylül'de yaptığı açıklamada "Bizim, Amerika'dan beklentimiz, Yunanistan'ı yanlış hesaplara sokmaması ve uluslararası kamuoyunun manipüle edilmesine müsaade etmemesidir. Şu anda biz, bütün bu olup bitenleri adım adım takip ediyoruz" demişti.
Erdoğan, "Amerika'nın Güney Kıbrıs'a yönelik silah ambargosunu kaldırmasının da ne içerik bakımından ne de zamanlama bakımından izahı yoktur. Rum-Yunan ikilisinin Doğu Akdeniz'de barış ve istikrarı tehdit eden adımlarını görmezden gelen, hatta teşvik eden Amerika, bu adımıyla adada bir de silahlanma yarışına yol açacaktır. Biz duracak mıyız? Duramayız. Biz de ne yapıyoruz? Tabii ki Kuzey Kıbrıs'ta ne gerekiyorsa bu konuda bu adımları attık, atıyoruz ve atacağız" diye konuşmuştu.
