Birçok ekonomist, 2016 yılının sonunda, Amerika’daki işsizlik oranının tarihteki en düşük seviyeye inmesini bekliyor. Ancak bazı ekonomistler ise, işverenlerin hala yeni eleman alımları konusunda tereddüt ettiklerini ve maaş artışı sürecinin aşırı yavaş ilerlediğini söylüyor.
Amerika’daki işsizlik seviyesi Kasım ayınca %5 olarak açıklanmıştı. Bu, 2009’daki resesyon sonrası açıklanan %10’dan sonra büyük bir ilerleme. Hükümet yetkilileri ayrıca işsizlik maaşı için yapılan başvuruların da en düşük seviyelerde olduğunu belirtiyor.
İşsizlik oranı düştü
Amerika Merkez Bankası’nın (FED) üst düzey yetkilileri işsizlik oranının 2016 sonunda daha da düşeceğini ve %4,7 seviyelerine ineceğini öngörüyor. Diğer uzmanlar da FED’e yakın tahminlerde bulundu. Ekonomist Peter Cardillo, önümüzdeki altı ayda büyümenin biraz yavaşlayacağını ama istihdam pazarının büyümeye devam edeceğini ve işsizlik oranının %4,6- %4,7 seviyelerine ineceğini söyledi. PNC bankası uzmanları da ney istihdamın artacağını ve işsizlik oranının %4,6 seviyelerine ineceğini düşündüklerini belirtti.
Tam istihdam seviyesi ne?
Pek çok ekonomist işsizlik oranının %4,6 seviyesinden daha fazla inemeyeceğini çünkü iş, şehir değiştiren ya da mevsimsel iş arayan kişilerin hep olacağını söylüyorlar. Bu yüzden de, her Amerikalı çalışmasa da, %4,6 işsizlik seviyesinin ‘tam istihdam’ oranı olduğunu belirtiyorlar. ‘Tam istihdam’ terimi, hala işsiz olan 7,9 milyon Amerikalı’nın şüpheyle yaklaştığı bir tanım. Ve bu kişilerin 2 milyondan fazlası en az 6 aydır işsiz.
İşgücü İstatistik Kurumu’na göre, 6 milyonu aşkın Amerikalı, tam zamanlı iş bulamadığı için yarı zamanlı işlerde çalışıyor. Altıyüzbin kişi ise iş aramaktan tamamen vazgeçmiş durumda.
Bu gizli işsizlik durumu, FED Başkanı Jenet Yellen ve kurum yetkilerinin faiz oranlarını bu kadar geç arttırmasının bir nedeni. Ayrıca bu durum, gelecekte yapılacak faiz artırım kararlarını da etkileyecek. FED yetkilileri ilerideki süreçteki faiz artırımlarının gelecek ekonomi verilerine göre yapılacağını ve kademe kademe olacağını açıklamıştı.
Maaşlar artmıyor
2009’da yaşanan resesyon sonrası Amerikan ekonomisi mütevazi bir şekilde büyümeye devam etse de pek çok çalışan maaşların yeteri derecede hızlı artmamasından şikayetçi.
Başkan Obama’nın ekonomi danışmanı Jason Furman, maaş artış hızının geçtiğimiz yılda %2,3 seviyesinde olduğunu ancak yine de maaş ve istihdam artışı konusunda daha fazla yapılması gerekenler olduğunu belirtti.
Beyond.com websitesinin analistleri, şirketlerin yeni eleman almaya ihtiyaçları olduğunu ve başvuru yapanları incelediklerini belirtti. Ancak web sitesinin başkan yardımcısı Joe Weinlick, şirketlerin ekonomik büyümenin ivmesini kaybedeceği endişesi taşıdıklarını da söyledi ve bu yüzden şirketlerin yeni eleman alımlarında oldukça seçici ve temkinli davrandığını da ekledi.
