Avrupa Birliği’nin teknoloji devi Apple’a verdiği vergi cezası sonrası, ABD’deki vergi düzenlemeleri mercek altında. Zira bazı varlıklı şirketler, yatırım fonları gibi daha düşük vergi diliminden faydalanıyor.
Apple, Avrupa’da vergi ödememek için 11 yıldır yasa dışı yollara başvurduğunu reddetse de, dünyanın en büyük şirketlerinin ödediği vergiler arasında ciddi uçurumlar var.
Finans şirketi Credit Suisse’in raporuna göre Apple gibi teknoloji şirketleri 2004’ten 2014’e uzanan 10 yıllık süreçte karlarının yüzde 24’ünü vergi olarak ödedi. Bu oran enerji şirketleri için ise yüzde 41, yani karlarının neredeyse yarısı.
Rapora göre, sağlık ve teknoloji şirketleri, yurtdışındaki düşük vergi dilimleri sayesinde 10 yılda karlarına 266 milyar dolar kattı.
ABD’deki vergi sisteminin zorluğu, karışıklığı ve bazı uzmanlara göre de adaletsizliği, şirketlerin merkezlerini başka ülkelere taşımasına neden oluyor.
Geçen Mayıs ayında yayımlanan bir başka rapora göre aralarında Facebook, eBay ve Kraft Heinz’ın da bulunduğu ABD’nin en güçlü 78 şirketi, eğer yurtdışı vergi oranlarından faydalanmasa yüzde 15 daha az kazanacaktı. Şu an ise bu şirketler yüzde 20 kar etmiş durumda.
Avrupa Birliği, McDonalds’ın ve Amazon’un da peşine düşerken, Starbucks’a milyonlarca dolarlık ceza kesti. ABD Maliye Bakanlığı da, düşük vergili ülkelere kaçışı zorlaştırmak için yeni düzenlemeler getiriyor.
ABD Genel Muhasebe Dairesi kayıtlarına göre 2012’de ABD’li şirketlerin beşte biri kurumlar vergisi ödemedi. Bir başka araştırmaya göre ilaç devi Pfizer, düşük vergi ödemede en kazançlı firma. Eğer yurtdışı kazançlarından ABD kanunlarına göre vergi ödeseydi, bu yüzde 35’lik biroran olacaktı ve karları da 3 milyar 100 milyon dolar düşecekti. PayPal ve Expedia da, Pfizer gibi aynı şekilde karlarını artıran kuruluşlar arasında yer alıyor.
