Başkan Obama’nın İran’la nükleer anlaşma imzalamaya çalıştığı dönemde Tahran hükümetinin Yemen ve Suriye’deki çatışmalarda taraf olması, Amerika’nın müttefiki olan Körfez ülkelerinde kaygıya yolaçıyor. Obama bu hafta düzenleyeceği zirvede Körfez İşbirliği Konseyi üyesi 6 Sünni ülkenin lideriyle görüşmeler yapacak ve bu kaygıları yatıştırmaya çalışacak.
Körfez ülkelerinin liderleri açısından, Tahran’ın desteklediği Husi isyancılarının Yemen’in başkentini ele geçirmesi ve hükümeti devirmesi, İran’dan gelen tehdidin bir kanıtı. Bölge liderleri Washington’un desteğini almak amacıyla Amerika’daki zirveye katılacak.
Başkan Obama İran’la yapılacak bir nükleer anlaşmanın bu ülkelerin güvenliğini garanti edeceğini söylüyor. Başkan bununla birlikte, sadece müttefiklerin değil aslında tüm dünyanın daha güvenli hale geleceğini düşündüğünü söyledi.
Ancak Amerika’nın Basra Körfezi’ndeki müttefikleri bundan emin değil.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin Washington Büyükelçisi Yusuf El Uteyba, Körfez ülkelerinin Amerika’yla güvenlik ilişkilerini arttırmak istediğini söylüyor. Eskiden Amerika’yla güvenlik konusunda sözlü bir güven ilişkisinin bulunduğunu söyleyen Uteyba, Körfez ülkelerinin bugünlerde daha kurumsallaşmış ve kağıda dökülmüş bir anlaşmaya ihtiyaç duyduklarını söyledi.
Başkan Obama anlaşma imzalanmayacağını söylese de Körfez liderleriyle savunma kapasitelerini arttırmayı görüşmeyi planlıyor.
Silah satışlarının hızlandırılması ve İran’dan gelebilecek füze saldırılarına karşı bölgesel bir füze savunma sistemi kurulması bekleniyor. Ayrıca ortak askeri tatbikatlar da görüşülecek.
Ancak Başkan Obama geçen ay New York Times gazetesine verdiği demeçte, Körfez’daki Sünni krallıkların aynı zamanda halklarının siyasi hoşnutsuzluklarını gidermek için harekete geçmesini engelleyen yapıları da tehdit olarak değerlendirmesi gerektiğini söyledi. Obama, bölge ülkelerini bekleyen en büyük tehdidin, İran’dan ziyade, iç sorunlar olabileceğine dikkati çekti.
Başkan Obama’nın Körfez ülkelerinin iç siyasetlerini eleştirmesi ve İran’la anlaşmaya gitmesi bu ülkelerde güvensizlik yarattı.
Bu nedenle Başkan’ın bu ülkelere desteğini göstermesi gerekiyor. Beyaz Saray’daki akşam yemeğine katılacak olan liderler bundan sonra tarihi diplomatik görüşmelerin yapıldığı, Washington’un dışındaki Camp David’de bir araya gelecek. Eski savunma bakan yardımcısı Derek Chollet, Obama’nın Körfez ortaklarıyla Camp David’de buluşmasının özel sembolik bir öneminin olduğunu söyledi.
Amerika’nın Körfez bölgesinde 35 bin askeri var ve Körfez ülkeleri gibi Amerika da, bu askerleri İran’ın bölgesel istikrarı hedefleyen emellerine karşı bir önlem olarak görüyor. Bu hafta yapılacak zirvenin güveni sağlamasını ya da anlaşmazlıkları ortadan kaldırmasını kimse beklemiyor. Ancak zirvenin ortaklığa olan güvenin yeniden inşası açısından önemli bir adım olabileceği düşünülüyor.
