Avrupa Birliği liderlerinin Euro Bölgesi’nin içinde bulunduğu krizi 17. kez masaya yatırdıkları zirvede büyük ölçüde Almanya’nın istekleri doğrultusunda şekillenen Mali Sözleşme’ye yeşil ışık yakıldı. Birlik ülkelerinin bütçelerini disipline etmeleri taahhüdü üzerine oturtulan belgeye 27 ülkeden 25’i onay verdi. İngiltere’nin bu yeni yaklaşımın parçası olmayacağı 9 Aralık’ta yapılan zirvede netleşmişti. Avrupa Birliği yetkililerinin hedefi İngiltere dışında fire vermeden Mali Sözleşme’nin geri kalan 26 ülke tarafından desteklenmesini sağlamaktı. Ancak bu hesap Çek Cumhuriyeti’ne takıldı. Çek Cumhuriyeti yeni belgenin parlamentodan onay almasının bu haliyle pek mümkün gözükmediğini belirterek yeşil ışık yakmayı reddetti.
25 ülkeden bazılarının isteyerek bazılarının ise mecburen kabul ettiği Mali Sözleşme, özellikle bütçe disiplini konusunda getirdiği radikal değişiklikler ve yaptırım boyutuyla dikkat çekiyor:
-Belgeye onay veren ülkeler bütçelerini dengeleme taahhüdü altına giriyor. Yapısal açığın gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranının yüzde 0.5 olması öngörülüyor. Bir ülkenin borcu GSYİH'nin yüzde 60'ının altındaysa kurumsal açık oranının yüzde 1 olmasına izin veriliyor.
-Belirlenen hedefleri tutturamamak otomatik sonuçlar doğuracak ve ülkeler sapmayı giderici önlemleri kısa sürede devreye sokma yükümlülüğü altına girecek.
-Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) taahhüt altına giren ülkelerin sözlerini tutup tutmadığını kontrol edecek. Üye ülke kurallara uymazsa bir üye ülkenin şikayeti ABAD'a gidilmesi için yeterli olacak. ABAD, kurallara uymayan ülke için GSYİH'sinin yüzde 0.1'ine varan oranda mali yaptırıma karar verebilecek. Bu ceza tutarı Avrupa İstikrar Mekanizması'na (ESM) aktarılacak.
-Yıllık kamu açığı oranı GSYİH'nin yüzde 3'ünü aşamayacak. Aşanlar için otomatiğe yakın bir mekanizmayla mali yaptırım devreye sokulabilecek.
-Antlaşma, yasal mevzuatları uygun ülkeler için ulusal anayasanın bir parçası haline gelecek. Bunun mümkün olmadığı ülkelerin, kurallara saygı duyulacağını garanti altına alan yasal düzenlemeler yapması yeterli sayılacak.
-Euro Bölgesi ülkeleri yılda en az iki kez kendi aralarında zirve düzenleyecek. Euro Bölgesi'ne üye olmayan ülkeler de yılda en az bir kez bu zirvelere davet edilecek. Bu zirvelere davet edilmek için Mali Sözleşme’yi onaylama şartı getiriliyor.
-Hükümetlerarası antlaşma, imzalamayı kabul eden ülkelerden 12’sinin onay sürecini tamamlaması halinde 1 Ocak 2013'te yürürlüğe girecek.
1-2 Mart tarihlerinde yapılacak zirvenin hazırlık toplantısı niteliğinde olan toplantının en dikkat çeken özelliğini ise aylardır ilk kez bir zirve için “kriz zirvesi” ya da “Euro’yu kurtarma zirvesi” gibi ifadelerin kullanılmaması oluşturdu. Aslında bunun ardında yatan neden de Avrupa Birliği’nin gündemi kemer sıkmadan büyümeye doğru çevirme çabası olarak görülebilir. Zaten zirvenin en önemli gündem maddelerinden biri de ekonomik büyüme yaratma yöntemleriydi. Avrupa Birliği ülkeleri ortaya net bir rakam koymamakla birlikte 2007-2013 bütçesinde kullanılmayan fonların özellikle gençler odağa yerleştirilerek istihdam yaratmada kullanılması ve küçük-orta boyutlu işletmeler için kredi kolaylıkları sağlanması konusunda anlaştı.
