Erişilebilirlik

AB İran’a Bazı Yaptırımları Kaldırıyor


Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, Avrupa Birliği’nin önümüzdeki ay İran’a yönelik yaptırımlardan bazılarını kaldırabileceğini ancak bunun kısıtlı ve geri çevrilebilir olacağını açıkladı

Fabius, bu açıklamayı, İran’ın, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya’yla vardığı, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini kısıtlama ve daha çok denetime kapılarını açma karşılığında yaptırımların gevşetilmesini öngören anlaşmadan bir gün sonra yaptı.

İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, hükümetin önümüzdeki haftalarda anlaşmanın maddelerini uygulamaya başlayacağını ancak tüm şartların bir gün içinde yerine getirilemeyeceğini belirtti.

Bakan Zarif ayrıca tarafların aylardır yürüttüğü görüşmelerden sonra varılan anlaşmanın zayıf temeller üzerine kurulduğuna dikkat çekti ve “güven inşa etmeye yönelik atacağımız tüm adımlar geri çevrilebilir niteliktedir. Elbette ki bu adımları geri çevirmeyeceğimizi umuyoruz” şeklinde konuştu.

Cenevre’de uluslararası güçlerle İran arasında varılan anlaşma, Tahran’ın nükleer programını geçici olarak dondurması ve daha sıkı denetime izin vermesi karşılığında yaptırımların hafifletilmesini öngörüyor.

Anlaşma, nükleer programların dondurulma süresini altı ay olarak belirlerken, bu süre içinde yeni ve daha kapsamlı ikinci bir anlaşma hazırlanması hedefleniyor. Bu ikinci anlaşmayla İran’ın yalnızca sivil amaçlarla nükleer faaliyet yürüttüğünün garantilenmesi amaçlanıyor.

Cenevre'de P5 +1 denen grubu temsil eden AB Dış Politika Yetkilisi Catherine Ashton, görüşmelerde varılan noktayı Twitter üzerinden attığı “Anlaşmaya vardık” mesajıyla duyurdu. P5+1 grubu BM Güvenlik Konseyinin beş daimi üyesi Amerika, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin ile Almanya’dan oluşuyor.

Cenevre’de varılan anlaşmaya göre İran, altı aylık sürede uranyumu %5 oranına kadar zenginleştirebilecek, bu konudaki iyi niyetini ortaya koymak için de santrifüj sayısını arttırmayacak.

İran’ın bugüne kadar %20 oranında zenginleştirdiği uranyum stokları okside ya da yakıt çubuklarına çevrilerek askeri amaçlarla kullanılmasının önüne geçilecek.

Yeni ya da eski santrfüjlerin tesislere eklenmesine izin verilmezken, halen tesislerde bulunan ancak kullanılmayan santrifüjler de işletilmeyecek. İran’ın 8 bin kadar santrifüjü bulunuyor.

İran anlaşma gereğince yeni uranyum zenginleştirme tesisleri inşa edemeyecek.

Anlaşma, İran’ın %3,5 düzeyinde zenginleştirilmiş yedi tonluk uranyum stoğunun geçici olarak sekiz tona çıkarılmasına olanak tanıyor. Ancak, Tahran’ın altı ay sonunda stoklarını yeniden yedi tona indirmesi gerekiyor.

İran’ın anlaşma koşullarına uyduğunu garanti altına almak için Natanz nükleer santrali uluslararası denetçilere açılacak. Ayrıca yeraltındaki bir uranyum zenginleştirme tesisi de, buraya yerleştirilen kameraların çektiği görüntüler hergün izlenmek suretiyle kontrol edilecek.

Amerika da anlaşma gereğince yaptırımlarda 6 milyar 700 milyon dolarlık rahatlama sağlayacak. Yaptırımların yumuşatılması ile ilgili karar Obama’nın alacağı başkanlık kararıyla olacak. Bu şekilde görüşmelere kuşkuyla yaklaşan Kongre üyelerinin muhalefetinin aşılması hedefleniyor.

Kaldırılacak yaptırımlar, mevcut yaptırımların çok küçük bir bölümünü oluşturuyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG