Erişilebilirlik

Avrupa Parlamentosu Türkiye'yi Tartışmaya Hazırlanıyor - 2004-10-24


Türkiye’nin Avrupa Birliği’yle müzakerelere başlayıp başlamayacağına ilişkin kararın verileceği 17 Aralık zirvesine giden süreçte, bağlayıcı olmayan ancak önemli bir konuma sahip Avrupa Parlamentosu bu konudaki görüşünü netleştirmeye çalışıyor.

Parlamento, Salı gününden itibaren Hollandalı Hıristiyan Demokrat parlamenter Camiel Eurlings tarafından hazırlanan taslak raporu ele almaya başlıyor.

Son halini alana kadar çok sayıda değişikliğe uğraması beklenen raporun yoğun tartışmaları da beraberinde getirmesine kesin gözüyle bakılıyor. Genelde Komisyon’un çizgisini benimsediğini gördüğümüz belge bazı alanlarda daha ileri gitmeyi tercih etmesiyle de dikkat çekiyor.

Raportörün Hıristiyan Demokratlara üye olması ise müzakere konusuna bakışını etkileyen bir özelliğe sahip. Belgede bu konuda Komisyon’dan farklı bir çizgi benimsenerek Kopenhag siyasi kriterlerinin yeterli düzeyde karşılanmadığı ima ediliyor.

Müzakerelerin başlamasının, kriterlerin, hem teoride hem de pratikte tamamlanmasına odaklanılması halinde mümkün olabileceği de vurgulanan unsurlar arasında yer alıyor. Müzakerelerin uzun bir sürecin başlangıcı olduğu, ucunun açık olduğu ve otomatik katılım anlamı taşımadığının altı da çizilmiş durumda.

Eurlings tarafından hazırlanan belge uluslararası toplumun Kıbrıs’ın halen Türkiye tarafından tanınmamış olmasından ve 30 binden fazla Türk askerinin Kuzey Kıbrıs’ta bulunmasından kaygı duyduğunu da vurguluyor. Türkiye’ye yönelik bir başka çağrıyı ise Ermenistan sınırının mümkün olan en kısa sürede açılması oluşturuyor.

Dini özgürlüklere de değinen taslak rapor, bu alanda uygulamanın bir göstergesi olarak Heybeliada Ruhban Okulu’nun derhal açılmasını talep ediyor. Buna ek olarak, Aleviler’in de Müslüman azınlık olarak tanınması ve koruma altına alınması çağrısında bulunuyor.

Yeni bir Anayasa hazırlanması, ordunun siyasi gücünün kısıtlanması, Genelkurmay Başkanı’nın Savunma Bakanı’na bağlanması, insan hakları alanında Türkiye’nin her yerinde denetim yapabilecek bağımsız bir mekanizma oluşturulması, Komisyon’un her yıl Türkiye raporları hazırlaması ise Avrupa Parlamentosu’nun diğer isteklerini oluşturuyor.

Gerek Türkiye karşıtları gerekse yandaşları tarafından değiştirilmeye çalışılacak olan rapor ilk olarak Salı günü Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu’nda ele alınacak.

Aynı komisyon gelecek ayın ortasında konuyu tekrar masaya yatıracak. Nihai kararı ise 2 Aralık’ta 732 üyeli Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu verecek.

Raporun Ankara açısından hukuki bir bağlayıcılığı bulunmadığını ancak bununla birlikte kamuoyu oluşturma amacıyla kullanılabileceğini hatırlamakta fayda var.

XS
SM
MD
LG