Erişilebilirlik

Türkiye, 96'dan 88'inci Sıraya Yüklendi - 2004-07-17


Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), yıllık İnsani Gelişme Raporunu yayımladı. 177 ülkenin gelişmişlik oranını değerlendiren raporda, Türkiye geçen yıla oranla ilerleme kaydederek, İnsani Gelişme Endeksinde seksen sekizinci sırada yer aldı.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın İnsani Gelişme Raporu, ülkelerin çeşitli verilerini dikkate alarak gelişmişlik oranını ölçmeyi ve önemli küresel sorunları incelemeyi amaçlıyor.

İnsani Gelişme kavramı, kişi başına düşen ulusal gelir, insan kaynaklarının geliştirilmesi, ortalama yaşam beklentisi, okuma yazma oranı gibi verilerin ötesine de giderek, kişisel özgürlükler ve insanın saygınlığı gibi konuları da dikkate alıyor. Birleşmiş Milletler'in hazırlattığı İnsani Gelişme Raporu, önemli siyasi analizler sunuyor. Raporun, 2004 İnsani Gelişme Endeksinde, Türkiye 88'inci sırada yer aldı. Sıralamaya göre gelişmişlik oranı “orta derece” olan Türkiye, geçen yıla oranla ilerleme kaydetti. Türkiye geçen yıl, 96'ncı sırada yer almıştı.

Örneğin Türkiye’nin kamu sağlık harcamaları gelişmişliği yüksek derecede olan ülkelere oranla düşük kalıyor. Türkiye’nin kamu eğitim harcamaları da, gelişmiş ülkelere oranla oldukça geride bulunuyor. Türkiye’de teknoloji kullanım oranları endeksin ön sıralarındaki ülkelere yetişemiyor. Türkiye’nin geri kaldığı bir diğer önemli konu ise, araştırma ve geliştirme alanı. Türkiye’de araştırma ve geliştirme alanında çalışanların oranı, on binde 3. Bu oran Bulgaristan’da dört kat, Romanya’da üç kat daha yüksek. Rapora göre, Türkiye araştırma ve geliştirme için gayri safi hasılasının sadece binde 6'sı oranında bütçe ayırırken, Amerika'da bu oran yüzde 3'e yakın. Amerika’da araştırma ve geliştirme alanında çalışanların toplam çalışan sayısı içindeki oranı da on binde 50.

Rapora göre Türkiye’nin gelir dağılımı ekonomisi daha gelişmiş ülkelere oranla daha dengesiz. Macaristan, İskandinav ülkeleriyle birlikte, eşitliği en iyi sağlayan ülke olarak belirleniyor. Rapora göre, Türk kadınlarının hükümet ve parlamento düzeyinde siyasete katılımı gelişmiş ülkelere oranla çok düşük kalıyor.

Türkiye, bu sıralamasıyla, birçok komşusunun altında yer alıyor. Örneğin, Avrupa Birliği'nin ilk 15 üyesi, İnsani Gelişme Endeksinin ilk 26 sırasında yer alırken, Birliğe yeni üye olan 10 Doğu Avrupa ülkesi ilk 50’de sıralanıyor. Bu ülkeler, endeksin sıralamasında, gelişmişliği “yüksek derecede” olarak tanımlanıyor.

Türkiye’yle birlikte Avrupa Birliği'ne aday olan Romanya, 69'uncu, Bulgaristan 56'ncı sırada yer alıyor.

İnsani Gelişme Endeksinin ilk 10 ülkesi: Norveç, İsveç, Avustralya, Kanada, Hollanda, Belçika, İzlanda, Amerika, Japonya ve İrlanda şeklinde sıralanmış. Endeksin sonunda yer alan ülkeler genellikle Afrika ülkeleri... En son sırada yine Sierra Leone yer alıyor.

XS
SM
MD
LG