Erişilebilirlik

28 Nisan 2004  - 2004-04-28


Irak’ta iktidarın devredileceği 30 Haziran tarihi yaklaştıkça, güvenliğin nasıl sağlanacağı konusu da giderek gündemin daha üst sıralarına tırmanıyor. New York Times, Amerika’nın ikinci dünya savaşı sonrasında bazı Nazilerle, Japonya’da ise imparator Hirohito’yla birlikte çalıştığını hatırlatıyor ve Irak’ta da eski Baas yöneticilerinden yararlanılması gerektiğini savunuyor.

"Baasçıları temizleme programında bir yumuşamaya gitmek kaçınılmaz görünüyor. Yaşadıkları haksızlıkların bir bedeli olarak iktidarı Saddam Hüseyin’in kurbanlarına verme düşüncesi elbette anlaşılır bir tepkidir. Ama tarih bize, siyasi uzlaşmaların daha akılcı bir yol olduğunu gösteriyor. Ve eski rejim unsurlarının tatmin edilmediği her geçen gün, Amerika’nın sorunları daha da artacaktır."

Irak’ta 30 Haziran sonrasında nasıl bir yönetim oluşacağı konusunda bütün gözler Birleşmiş milletler temsilcisi Lakhdar Brahimi’ye çevrilmiş durumdayken, Amerikan basınında Brahimi karşıtı yorumların atması dikkat çekiyor. New York Post, Brahimi’nin İsrail’i eleştiren açıklamalarına sert tepki gösteriyor ve Birleşmiş milletler temsilcisini Amerika’nın çıkarlarına zarar vermekle suçluyor.

"Brahimi, kendisine Irak’ta geçici hükümet kurumlarını oluşturma görevi verildiği günden bu yana, Ahmet Çelebi’den Kürt liderlere kadar Amerika’nın ne kadar dostu varsa, hepsine düşman olduğunu gösterdi. Eğer Brahimi, Beyaz Saray’ın vermeye hazırlandığı açık çeki alırsa, geçici yönetim konseyinin yerine, Amerika’yı daha da zora sokacak bir yapı oluşturmaya çalışacaktır. Eğer bölgede siyasi bir zehirden bahsedilecekse, bu Brahimi’nin kendisinden kaynaklanmaktadır ve bu zehri Irak’ta salmasına izin verilmemelidir."

Washington Post gazetesi Bush yönetiminin önerdiği Büyük Ortadoğu İnisiyatifi ile ilgili son gelişmeleri mercek altına alıyor. Gazete, Irak’taki durum, Amerika’nın İsrail’e verdiği destek, Avrupa-Amerika ilişkilerindeki sorunlar ve Arap yönetimlerinin direnişi gibi nedenlerle, planın kısa vadede hayata geçirilmesinin çok zor olduğunu vurguluyor.

"Irak’ta istikrar sağlanmadıkça Ortadoğu’da demokrasinin gelişmesi çok zor olacaktır. Bu sağlansa bile, baskıcı Arap hükümetlerinin direnişi ve İsrail’le yaşanan sorunlar buna engel olacaktır. Ancak Bush yönetiminin yeni hazırladığı taslakta da doğru bir biçimde belirtildiği gibi bu uzun vadeli bir çalışmadır. Ve ne kadar küçük olursa olsun, ilk adımlar atılmalıdır."

Avrupa Birliği, 10 yeni ülkeyi üyeliğe kabul ederek tarihinin en büyük genişlemesine hazırlanıyor. Christian Science Monitor gazetesi, bu gelişmenin daha önce Birliğe katılmayı reddeden İsviçre, İzlanda ve Norveç üzerindeki etkisini değerlendiren bir makaleye yer veriyor. Bu üç ülkenin zaten bir çok açıdan Avrupa Birliği düzenlemelerine uymak zorunda kaldığını hatırlatan gazete, bu ülkelerin kendilerini genişlemenin dışında tutarak karar mekanizmalarının da dışında kaldığını vurguluyor.

"Bu üç ülke her ne kadar hep aynı grup içinde değerlendirilse de, Birliğe katılmama konusunda hepsinin ayrı gerekçeleri var. Norveç’in gerekçesi petrol, İzlanda’nın gerekçesi balık İsviçre’ninki ise tarafsızlık. Ancak uzmanlara göre, Avrupa Birliği’nin 10 yeni ülkeyi üyeliğe kabul etmeye hazırlandığı bir sırada, dışta kalma riski giderek daha somut bir şekilde hissediliyor. Bu ülkelerin, karar mekanizmalarında hiçbir söz hakkı olmadığı halde Avrupa Birliği kurallarına her geçen gün daha çok uymak zorunda kaldığını belirten uzmanlar, bu üç ülkenin kendi kendilerine zarar verdiğini savunuyor. Uzmanlar, Avusturya ve İsveç’in Birliğe katılmasında benzer sorunların etkili olduğunu da hatırlatıyor."

XS
SM
MD
LG