Erişilebilirlik

Washington'daki Gösteride 'Gülen' Tartışması  - 2004-04-14


Haftasonu başkent Washington’da yapılan bir mevlevi gösterisi tartışmalara yol açtı. ‘Rumi Forum’ adlı organizasyon tarafından düzenlenen gösteride, açılış konuşmasını yapan Profesör Zeki Sarıtoprak’ın, Fettullah Gülen ve Said-i Nursi’yi Mevlana’ya benzetmesi tepkiyle karşılandı. Bazı Türk izleyiciler konuşmayı protesto ederken, ‘Rumi Forum’un kurucusu Sarıtoprak, radyomuza verdiği demeçte ‘Fetullah Gülen’in günümüzde Mevlana düşüncesini yaşattığı’ görüşünü tekrarladı.

Amerika’da sufizm ve mevlevi düşüncesine ilgi duyan Amerikalı ve Türklerin izlediği hafta sonundaki gösteri, pek çok anlamda ilginç olaylara sahne oldu. Gösteriyi düzenleyen Rumi Forum adlı grup, Amerika’da dinler arası iletişimi pekiştirmek amacıyla 1999 yılında kurulmuş. Grubun kurucusu ve eski başkanı Profesör Zeki Sarıtoprak, amaçlarının Mevlana ve onun hoşgörü üzerine kurulu felsefesini yaymak olduğunu söylüyor. Bu amaçla, zaman zaman Türkiye’den gelen semazen ve mevlevi müziği grupları Mevlevi tarikatının düşünce sistemini tanıtan gösteriler yapıyor. Bu gösterilerde, semazenler, mevlevilikte tüm dünyevi zevk ve bağlardan koparak Allah’a ulaşmak için yapılan dönüşü sufi müziği eşliğinde gerçekleştiriyor.

Cumartesi günü başkent Washnigton’daki gösteride de, Konya’dan gelen grup aynı gösteriyi tekrarladı. Ancak, bu sefer dikkatler gösteriden çok açılışta yapılan konuşmaya toplandı. George Washington Üniversitesi’ne bağlı bir salonda yapılan gösteri yaklaşık yarım saat gecikmeyle başladı. Salon dışında daha önce ayırttıkları biletlerini almak için toplananlar kapıların geç açılmasıyla izdihama neden oldu. Ancak, kısa bir süre sonra giriş kapıları açıldı ve sema gösterisini izlemek için gelen Amerikalı ve Türk izleyenler yavaş yavaş yerlerini almaya başladı. Saat 20:30’u gösterdiğinde salon tıklım tıklım dolmuştu. Kürsüye önce Rumi Forum’un şimdiki başkanı, Bilal Akkaya geldi ve gösteriyle ilgili kısa bir bilgi verdikten sonra, açılış konuşmasını yapmak üzere halen Ohio’daki John Carroll Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan Profesör Zeki Sarıtoprak’ı davet etti. Sarıtoprak, önce Rumi Forum’un kuruluş amaçlarından bahsetti ve Mevlana Celalettin Rumi’nin tüm evrene mal olan hoşgörü, af ve ilim unsurları üzerine kurulu düşünce sistemine değindi. Rumi’yi en büyük islam felsefesi düşünürlerinden biri olarak tanımlayan Sarıtoprak, küçük yaşlardan itibaren islamı öğrenen ve öğreten Mevlana’nın mistizm üzerine yoğunlaşarak Allah sevgisini benimseyen mevlevilik tarikatını kurduğunu anlattı.

Zeki Sarıtoprak, konuşmasının bundan sonraki bölümünü, Mevlana’yla birlikte, “çağımızda onun islam anlayışını benimseyen iki islam filozofu” diye tanımladığı Said-i Nursi ve Fethullah Gülen’e ayırdı. Sarıtoprak, her iki ismin yazdığı kitaplardan örnekler vererek, Mevlana gibi islamı yorumlayışlarıyla onu nasıl sevgi dini haline getirdiklerini ve dünyaya tanıttıklarını anlattı. Konuşmasının bu bölümünde izleyicilerden gelen tepkileri yanıtlamayan Sarıtoprak, Fetullah Gülen’in kitabından yaptığı bir alıntıyla sözlerini noktaladı.

Daha sonra, gösterinin ilk bölümünde mevlevi müziğinden örnekler sunacağı açıklanan müzisyenler sahne aldı. Türk sazları eşliğinde çeşitli ilahiler söyleyen grubun bir üyesi, ezan ve Kuran'dan da bir bölüm okudu. Pekçok Amerikalı ve aralarında İranlıların da bulunduğu yabancıların yanı sıra, Türk izleyenler de gösteri boyunca sufizm ve mevleviliğin görsel şölenini büyük bir dikkatle izledi. Ancak, gösteriyi düzenleyen Rumi Forum’un, bunu bir siyasi gösteri haline getirdiğini iddia eden Türk izleyiciler, tepkilerini hem konuşmayı yapan Sarıtoprak’a hem de organizasyonu yapan yetkililere iletti.

Sema gösterisini beğendiklerini ancak Fettullah Gülen ve Said-i Nursi isimlerini Mevlana ile bağdaştırılmasına anlam veremediklerini belirten tepkili kalabalık, bu olayın bu şekilde siyasileştirilmesini ‘çok büyük bir yanlış’ olarak tanımladı.

XS
SM
MD
LG