Amerikalı sağlık yetkililerine göre, bu ülkede önlenebilir ölümlerin ilk sıradaki nedeni olan sigaranın yerini yakında aşırı şişmanlık ve hareketsizlik alabilir.
Aşırı şişmanlık bu denli ciddi bir boyuta ulaşınca Amerikan hükümeti de bu tehlikeyle mücadele etmek amacıyla harekete geçti.
Amerika’da hastalıkların izlenmesinden sorumlu olan Hastalık Kontrol Merkezleri’nin açıklamasına göre, sigara hala ülkedeki ölümlerin başlıca nedeni. Ancak kurumun müdürü Julie Gerberding, sigarayla bağlantılı hastalıkların gelecekte başlıca ölüm nedeni olmaktan çıkabileceğini belirtiyor:
"Sigara ve aşırı şişmanlık ölüm nedenleri arasında birinci ve ikinci sırada yer alıyor. Bu 1990’da da böyleydi. Ancak geçen süre içinde şişmanlıktan kaynaklanan ölümler neredeyse sigaradan kaynaklanan ölümlerle aynı sayıya ulaştı.”
Dr. Gerberding ve meslektaşları şişmanlıktan kaynaklanan sağlık tehdidinin ulaştığı boyutu Amerikan Tıp Derneği dergisinde yayımladıkları bir araştırmayla kamuoyuna duyurdu. Araştırmaya göre, 1990 yılında sigaradan kaynaklanan ölümlerin sayısı şişmanlıktan kaynaklanan ölümlerin sayısından 100 bin daha fazlaydı. Ancak 2000 yılında bu fark 35 bine düştü.
Julie Gerberding şunları diyor:
"Eğer bu eğilim devam ederse, bu ülkede en önemli ölüm nedeni sigara değil aşırı şişmanlık olacak. Bu sorunların her ikisine karşı bir şeyler yapmak gerekiyor. Ulus olarak başımıza bela olan ve enfeksiyonlardan kaynaklanan salgın hastalıklarla mücadeleye alışkınız ancak bu sorunları da salgın hastalık olarak görmemiz gerekiyor. Sigara kullanımı ve aşırı şişmanlık da salgınlar gibi gerçek sorunlar.”
Hastalık Kontrol Merkezleri’nin verilerine göre, Amerika’daki toplam ölümlerin üçte biri sigara ve aşırı şişmanlıktan kaynaklanıyor. Ancak Amerika’da sigara kullanma alışkanlığı giderek azalırken aşırı yemek yeme ve eksersiz yapmama giderek daha da yaygınlaşıyor.
Amerikan Tıp Derneği’ne göre, yetişkin Amerikalıların üçte ikisi fazla kilolu veya aşırı şişman. Derneğin bir başka yayın organı olan Archives of Internal Medicine’ın yaptığı son bir araştırmaya göre, aşırı şişmanlık ülkeye yılda 90 milyar dolara ve 300 bin erken ölüme mal oluyor.
Dr. Gerberding ve diğer üst düzey sağlık yetkilileri Amerikan kamuoyunu sorunun büyüklüğü konusunda bilgilendirmek amacıyla ülke çapında bir kampanya başlattı. Kampanya kapsamında uyarıcı reklamlar ve egzersiz programlarını teşvik edici bazı adımlar da yer alıyor.
Sigarayla mücadele için, sigarayı bırakma ve benzeri programlara katılmak isteyenlere dönük telefon yardım hatları yaygınlaştırılıyor.
Julie Gerberding şunları söylüyor:
"Sigara, aşırı şişmanlık ve diğer önlenebilir ölüm nedenleriyle mücadele için gerekli her türlü çabayı harcamak zorundayız. Klinikler ve sağlık sistemimiz bu çerçevede yeniden düzenlenmeli, sigara kullanımı ve aşırı şişmanlık sağlık açısından en büyük tehlike olarak değerlendirilmeli. Okullar, çocukların eksersiz yapmasında ve daha iyi beslenme alışkanlıkları geliştirmesinde daha büyük bir rol üstlenmeli.”
Yaygınlaşan aşırı şişmanlık sorununa karşı dünyaca ünlü fast food restoran zinciri Mc Donalds, Amerika’daki şubelerinde süper büyük menü’lerin satışını durduracağını açıkladı.
Ancak sorun sadece Amerika ile sınırlı değil. Kentleşmenin, modern teknolojinin, gıda işleme tesislerinin ve boş zamanın arttığı bütün ülkelerde aşırı şişmanlık giderek yaygınlaşıyor.
Rhode Island Üniversitesi araştırmacıları 1950’lerden bu yana ortalama vücut ağırlığının en fazla arttığı ülkelerin kalkınmakta olan ülkeler olduğunu ortaya çıkardı.
Dünya Sağlık Örgütü de, Mayıs ayında üye ülkelerin sağlık bakanlarının katılacağı yıllık toplantıda şişmanlığa karşı bir strateji önerecek.
Ocak ayında taslağı açıklanan bu strateji gıda reklamlarının daha sıkı denetlenmesi, meşrubat ve abur cubur yiyecekler üzerindeki vergilerin artırılması gibi düzenleyici önlemlerle eğitim programlarını içeriyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği bu program kabul edilse bile üye ülkeler açısından bağlayıcı olmayacak.
Bazı haberlere göre, Amerikan yönetimi daha yumuşak bir strateji izlenmesi amacıyla lobi faaliyeti yürütüyor ancak Bush yönetimi yağ ve şeker oranı yüksek yiyecekler üreten Amerikan firmalarını korumaya çalışmakla suçlanıyor.