Erişilebilirlik

25 Aralık 2003 - 2003-12-25


25 Aralık tarihli Amerikan gazetelerinde, terör tehdidi nedeniyle alınan önlemler, Amerika’da rastlanan ilk deli dana vakasının piyasalara etkisi ve Noel kutlamalarıyla ilgili haberler öne çıkıyor. Washington Times, her Noel’de ve yeni yılda insanların geleceğe umutla baktığını, ancak bu yıl bu umutların çok daha somut temellere dayandığını yazıyor:

"Dünyadaki değişimleri izleyen bir diplomatın da belirttiği gibi Başkan Bush’un “ya şimdi bizimle işbirliği yaparsınız ya da Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’le uğraşmak zorunda kalırsınız” mesajı giderek daha etkili oluyor. Eğer Bush bu şekilde davranmasaydı, Kabil ve Bağdat’ta hala terörist caniler işbaşında olacaktı, İran ve Libya, kendilerini silah denetimlerini kabul etmek zorunda hissetmeyecekti, Amerika ile dünyanın bir çok bölgesi bu Noel tatili sırasında çok daha büyük bir tehlike altında yaşayacaktı."

Washington Post gazetesi, El Kaide’nin örgütlenme yapısını incelediği yazıda, örgütün çekirdeğini birkaç yüz kişilik bir grubun oluşturduğunu, ikinci halkada Afganistan’daki kamplarda eğitim görmüş on binlerce militanın yer aldığını ve son olarak El Kaide’nin görüşlerini benimseyen sayısız Müslüman’ın da şiddet eylemlerine katılabileceğini belirtiyor. Gazete, Suudi Arabistan ve Irak’taki eylemlerin yanı sıra İstanbul’daki intihar saldırılarını da bu çerçevede değerlendiriyor:

"İstanbul’da 15 Kasım’daki sinagog saldırıları, eylemleri düzenlemek için yerel militanları bünyesinde toplayan El-Kaide’nin bir çok yan örgütünden biri tarafından yapılmış gibi görünüyor. Aynı şey, bu saldırıları izleyen ve bir bankayla İngiliz konsolosluğunu hedef alan saldırılar için de geçerli. Dünyanın çeşitli bölgelerindeki saldırılar gösteriyor ki, gelecekte de bazı eylemler bizzat terör örgütünün kendisi tarafından, bazıları El Kaide adına hareket eden yan örgütler tarafından, bazıları da El Kaide ile hiç bağlantısı olmayan veya çok sınırlı bağlantısı bulunan yerel militanlarca yapılacak."

New York Times’ta ise, Irak’taki etnik ve dini farklılıkların ele alındığı yorumda, ülkenin geleceği açısından en uygun formülün federal bir yönetim olduğu savunuluyor. Şiiler, Sünniler ve Kürtler arasında bir denge oluşturulması gerektiği görüşüne yer veren gazete, Amerika’nın bağımsız bir Kürdistan’a karşı olduğunu da belirtiyor.

"Sünni Araplarla Kürtlerin kendilerini dışlanmış hissettikleri hiçbir anayasal düzenleme istikrar getirmez. Kürtlerin bir çoğu hala Kürdistan rüyası görüyor. Ancak Amerika böyle bir bölünmeyi desteklemeyeceğini açıkça bildirdi ve Kürt liderler de kendi geleceklerini haklarına saygı gösterilen bir Irak içinde gördüklerini açıkladı. Temel sorunlardan biri, bu liderlerin sözlerine bağlı kalmalarını sağlamaktır. Yönetimin dini veya etnik değil bölgesel esaslara göre düzenlenmesi de daha mantıklı görünüyor."

Christian Science Monitor gazetesi ise Afganistan’daki anayasa tartışmalarını değerlendirdiği yorumunda, ülkeyi yöneten Hamid Karzai’nin güçlü bir başkanlık sistemi için Loya Jirga’dan istediği desteği aldığını duyuruyor. Ancak gazete, bu desteğin İslamcılara verilen çeşitli tavizlerle kazanıldığını da ekliyor:

"Varılan uzlaşma Karzai ve Amerika açısından büyük bir başarı. Ancak Afganistan’ın geleceğine dönük ayrıntılı bir planın önündeki potansiyel engeller hala mevcut. Bunların başında da İslamiyet’in rolü ve insan hakları, özellikle de kadın hakları geliyor. Bazı gözlemciler, Karzai’nin sertlik yanlılarıyla yaptığı uzlaşmanın anayasayı İslamcıların etkisine daha fazla açtığı uyarısında bulunuyor."

XS
SM
MD
LG