Müslümanların Batıdaki yeri, 11 Eylül saldırılarından sonra karşılaştıkları zorluklar, bundan sonra neler yapılabileceği gibi konular 26-28 Eylül tarihleri arasında yapılan konferansta ele alındı.
Merkezi Amerika’nın Virginia eyaletinde olan Amerika Müslüman Sosyal Bilimciler Derneği’nin bu yıl Indiana Üniversitesi’nde düzenlediği yıllık toplantısına katılanlar arasında çoğunlukla Amerika ve Kanada’daki üniversitelerde araştırmalar yapan akademisyenler vardı.
Konferansın teması ise “Doğu Batı ile Buluşuyor: Avrupa ve Kuzey Amerika’daki Müslüman Varlığını Anlamak” oldu.
Indiana Üniversitesi, medya ile ilişkiler sorumlusu George Vlahakis, konferansın Müslümanların olumlu bir şekilde algılanmasına katkıda bulunduğunu söyledi:
“Medyada Müslümanlar genellikle olumsuz bir şekilde yansıtılıyor ve bu da negatif bir imaj oluşmasına neden oluyor. Konferans sayesinde bu anlayışı biraz olsun değiştirmeyi umduk. Diyalog bazı sorunların çözülmesine yardımcı olacaktır.”
Konferansın başladığı gün üniversitede öğrencilerin çıkardığı gazetenin manşet haberi, Indiana Üniversitesi’ndeki Müslüman öğrenci gruplarının yaptıkları çalışmalardı. Sonraki günlerde de hem üniversite gazetesi, hem de yerel gazete konferansla ilgili makaleler yayınladılar.
Konferansta ortaya gelen konular arasında siyasi İslam, fanatik eğilimler ve terörim de vardı.
Toplantı oncesinde bilgi aldığımız Indiana Universitesi öğretim görevlilerinden Doktor Rafael Reuveny, terör eğiliminin başlıca sebebinin ekonomik olduğunu düşünüyor. Arap-İsrail çatışması üzerine araştırmalarıyla tanınan ve intihar bombası eylemlerine değinen Profesör Reuveny, şöyle konuştu:
“Yaşam kalitesinin düşük olmasıyla, yaşamı feda etmek arasında büyük ilişki var. Siyasi alanda etkin ve liderlik konumundaki kişi veya gruplar, çaresiz insanlara “cenneti” ve “şehitliği” çıkış yolu olarak gostererek, onları yönlendiriyor. Bu Filistin toplumunda açık bir şekilde görülüyor. Arap-İsrail çatışması Müslüman dünyasında sembol haline geldi. Pek çok Müslüman Üsame bin Ladin’in başını çektiği eylemlerin Filistinliler için iyi olduğuna inanıyor.”
Profesör Rueveny’e göre, terörün kendi topraklarına taşınmasıyla, Amerika da bu çatışmalardan direk olarak etkilendi ve son olarak Irak, Amerika’ya karşı savaşılacak bir alan haline geldi.
Üç gün süren panellerde göze çarpan, katılımcıların sürekli 11 Eylül öncesi ve sonrası şeklinde bir ayrım yapmalarıydı. Bunun nedenleri konusunda derneğin yeni başkani seçilen Profesor Muktedir Khan şöyle konuştu:
“11 Eylül’den önce Amerika İslama çok daha açıktı. Islam ülkede en hızlı büyüyen dindi. Bütün din ve etnik kökenlerden Muülümanlığa gecenler vardı. Son 30 yılda 2 bin cami inşa edildi, 400 okul açıldı. Ancak 11 Eylül bütün bunları olumsuz etkiledi. Terörle savaş kapsamında çıkarılan yasalar, ülkedeki Müslümanların haklarının çiğnenmesine yol açtı.”
Ancak Khan’a göre Amerika’daki Müslümanların yaptığı yanlışlar da var. Khan, 11 Eylül’den once Müslümanların, Amerika’nin dış politikasını değiştirmeye çalıştığını söylüyor:
“11 Eylul’den sonra Amerikalı Müslümanlar birden bire kendileri için Amerika’da daha fazla yatırım yapmaya başladı. Pakistan kökenli bir çift geçenlerde Stanford Üniversitesi’ne 2,5 milyon dolar bağışladı. Artık Müslümanlar kendi vatandaşlık haklarını kazanmak için çaba gösteriyor. Dinler arası diyalog, toplumdaki yardım kurumlarında görev yapma gibi yöntemlerle Amerika’daki Müslümanlar, topluma kendilerini daha iyi tanıtmaya calışıyor. Daha önce Müslümanlar Amerika’nın İsrail, Irak ve Keşmir politikalarını değiştirmeye calışıyor hatta Amerikan toplumunu Müslümanlaştırmak istiyordu. Müslümanlar şimdi daha gerçekçi düşünüyor.”
Konferansta göze çarpan bir durum da araştırmacıların ele aldoıkları konularda sürekli Müslümanların Amerika’da karşılaştığı ayrımcılığı vurgulamasıydı. Başka bir deyişle, Müslümanlar Amerikan toplumunda oldukça eğitimli bir kesimi oluşturmalarına, kendilerini ifade etme yeteneğine sahip olmalarına rağmen, hala “kurban” psikolojisinden kurtulabilmiş değil.
Oysa toplantıda bazı konuşmacılar tarafından belirtildiği gibi, Müslümanların bu konumdan çıkmak ve kendilerini tanıtmak için yapabilecekleri çok şey var.
Öyle görünüyor ki, konferansın teması olan, Doğu ile Batı’nın buluşmasının gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini tayin eden etkenlerden biri de Müslümanların kendi tutumları olacak.