Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan, bugün Cenevre’de Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin dışişleri bakanları ile bir araya geldi.
Toplantının ana gündem maddesi Irak’ın siyasi geleceği ile alınabilecek güvenlik önlemleriydi.
Annan, güvenlik konseyinde veto gücüne sahip beş ülkenin Irak’ta gücün en kısa zamanda Irak halkına teslim edilmesi konusunda görüş birliğinde olduğunu söyledi.
Dale Gavak’ın Cenevre’den bildirdiği haberi Devrim Çubukçu seslendiriyor:
Bir tarafta Amerika ve İngiltere diğer tarafta Fransa, Rusya ve Çin, Irak’a uluslar arası güç gönderme karar taslağı üzerinde ciddi görüş ayrılıklarına sahipken Cenevre zirvesi öncesinde diplomatik anlamda hareketli saatler yaşandı.
Amerika çok uluslu güce kendi komuta etmek istiyor. Karar taslağına göre Irak’ın yeni anayasasının oluşturulması ve gelecek yıl seçim yapılması için Birleşmiş Milletler Amerika’yla birlikte çalışacak.
Ancak Fransa Dışişleri Bakanı Dominique de Villepin, taslağın geçici bir Irak hükümetinin bir ay içerisinde göreve başlamasını öngören bir takvim içermesini de istiyor.
Fransa’nın planına göre yıl sonuna kadar bir anayasa taslağı hazırlanacak ve ilk baharda da seçimlere gidilecek.
Amerika Dışişleri Bakanı Colin Powel, Villepin’in planını, tümüyle gerçek dışı olarak niteledi. Amerika, sözü edilen takvimi Irak Yönetim Konseyi’nin belirlemesini istiyor.
Fransa ve Rusya’nın bir diğer talebi de, Birleşmiş Milletlere Irak’ın egemenliğini yeniden sağlama ve seçimleri düzenlemede daha çok sorumluluk verilirken, ülkede Amerika’nın siyasi rolünün azalması... Amerika ve İngiltere’yse, Birleşmiş Milletler’in Irak’ta üstlenebileceği hayati bir rolü olduğunu kabul etmekle birlikte, siyasi otoriteyi derhal bu kuruma bırakmanın pek de pratik olmadığını savunuyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, dün yaptığı açıklamada, beş daimi üyenin dışişleri bakanlarının karar taslağını tartışmasını beklemediğini, Cenevre toplantısının amacının Irak’ın geleceğini konuşmak olduğunu vurguladı.
"Irak’taki mevcut durumu ve bundan sonrasını konuşacağız. Umuyorum buradaki toplantıda, daha sonra New York’ta Güvenlik Konseyinin diğer üyelerinin de katılacağı bir müzakere ortamı oluşturabiliriz."
Cenevre toplantısına Irak Yönetim Konseyinden iki önemli bakan da katılıyor. Bunlar, dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ve Irak’ın Saddam öncesi hükümetinin dışişleri bakanı Adnan Paçacı... Bugünkü zirvede Bakan Powell ‘in Fransız meslektaşı Dominique de Villepin ile kısa bir ikili görüşme yaptığı bildirildi. Powell daha sonra Kuveyt ve Irak’ta temaslarda bulunmak bölgeye gitti.