Erişilebilirlik

Levin İstihbaratçılara Baskı Yapıyor - 2003-06-17


Irak savaşından önce açıklanan isitihbarat bilgilerinde, savaşı haklı göstermek için tahrifat yapıldığı iddiaları, Amerikan Kongresi ile İngiliz parlamentosunda soruşturmaların açılmasına yol açtı. Amerika’da Demokrat Senatör Carl Levin, Birleşmiş Milletler Silah Denetçilerine, Irak savaşından önce sunulan bilgileri, CIA’nin açıklaması için baskı yapıyor. Senato Silahlı Kuvvetler Komisyonu’nun üyesi Levin bu çabayı gösterirken, Amerikan Kongresinin her iki kanadı da, kapalı kapılar ardında Bush Yönetiminin Irak savaşı öncesi sahip olduğu istihbarat bilgileri ve bunların nasıl kullanıldığını inceliyor.

Senator Carl Levin’in konu ile ilgili endişeleri, bundan altı ay öncesinde, CIA Başkanı George Tenet’in, Kongreye bilgi verdiği günlerde başlamıştı.

Tenet o tarihte,Irak’ın yüksek ve orta değere sahip kitle imha silahlarına ilişkin bilgileri, Amerika’nın, Birleşmiş Milletler Silah Denetçilerine verdiğini söylemişti.

Birçokları Birleşmiş Milletler Silah Denetçilerine işlerini tamamlamak için daha fazla süre verilmesini isterken, Başkanın Ulusal Güvenlik Danışmanı Condolleeza Rice’ın da aralarında bulunduğu diğer yetkililer, eldeki bilgilerin kesinliğini dile getirmişti.

Senatör Levin, şu ana kadar incelediği istihbarat bilgilerinin Tenet’in ifadeleri ile çeliştiğini söylüyor. Carl Levin, CIA’in hala Irak’taki şüpheli tesislerle ilgili bilgileri tamamiyle açıklamayı reddettiğini vurguluyor.

"CIA eğer bu yılın Şubat ve Mart aylarında Irak’ın kitle imha silahlarına ait bilgileri silah denetçileri ile paylaşmadıysa, bu, Bush Yönetiminin Irak’a karşı askeri operasyonu başlatması aleyhinde sonuç verecekti."

Tenet Levin’e gönderdiği mektupta, Birleşmiş Milletler denetçileri ve Uluslar arası Atom Enerjisi Dairesi ile aralarındaki gizlilik anlaşmasının, bilgilerin tamamının kamuya açıklanmasına engel teşkil ettiğini savundu.

Carl Levin, düzenlediği basın toplantısında, Birleşmiş Milletler Baş Silah denetçisinin kendisine gönderdiği mektubu gösterdi ve Blix’in 31 Aralık 2002- 11 Mart 2003 tarihleri arasındaki bilgilerin açıklanmasında bir sakınca görmediğini vurguladı.

Temsilciler Meclisindeki Demokratlar, Senato’yu, konunun açık olarak tartışılmasını engellemekle suçluyor. Cumhuriyetçiler de Demokratların konuyu siyasi kazanç sağlamak için kullandığını öne sürüyor.

Levin, bir sonuç almak için partiler üstü bir araştırma komisyonu kurulması gerektiğini savunuyor. Senatöre göre her ne metod kullanılırsa kullanılsın, Amerikan istihbaratının inandırıcılığının hem ülke içinde hem de müttefikler arasında sınavdan geçtiğini söylüyor.

"İnsanların hayatı bu bilgilere dayanıyor. Bu ülkenin güvenliği de bu bilgilere bağlı... İstihbaratçılar arasında yönetimin politikalarını desteklemek yönünde bir eğilim varsa, ya da her ne nedenle olursa olsun, güvenliğimiz tehlikeye girebilecekse, bunun olmaması için elden gelen her şeyi yapmalıyız."

CIA Başkanının neden istifasını istemediği sorulduğunda, Senatör Levin, bu karar için soruşturmaların tamamlanmasını bekleyeceğini ve Tenet’a diğer senatörlerin yönelteceği sorulara yanıt şansı vermek istediğini belirtti.

Levin, Irak’ta kitle imha silahları bulunabileceğine ilişkin inancını da ifade etti. Ancak Senatör, Amerikan kamuoyuna savaş öncesinde sunulan bilgilerin doğruluğunu ortaya çıkartmak gibi bir sorumluluğun da, kendilerine düştüğünü vurguladı.

Buarada, İngiltere’de Başbakan Tony Blair Irak savaşını başlatmak niyetiyle sağlanan istihbaratı taraflı değerlendirdiği gerekçesiyle ağır eleştirilere hedef oluyor. Parlamento’da başlatılan soruşturmada, eski Dışişleri Bakanı Robin Cook, kamu oyu ve parlamentonun, savaşa girmeye kararlı bir hükümet tarafından aldatıldığını söyledi:

“Temel sorun, istihbaratı, politika tayin için kullanmak yerine, kararlaştırdığımız bir politikayı haklı göstermek için kullanmaktan kaynaklandı.”

Cook, savaş başlarken bakanlık görevinden istifa etmişti. Savaş yüzünden hükümetten çekilen ikinci bakan Clare Short da hükümetin. istihbarat bilgilerini, parlamento ve kamuoyunu, Saddam Hüseyin’in elinde dünyanın güvenliğini derhal tehlikeye atacak kadar kitle imha silahı bulunduğuna inandırarak yanıltmak üzere kullandığını söyledi.

"Yarı-gerçek bilgiler, abartmalar ve garantiler, bizi savaşa sokmanın yolu değildi. "

İngiliz hükümetinin, savaştan hemen önceki günlerde kullandığı en tartışmalı gerekçe, Saddam Hüseyin’in 45 dakika kadar kısa bir süre içinde saldırıya geçebilecek şekilde biyolojik ve kimyasal silahlara sahip olduğu idi.

Irak’ta bugüne kadar kitle imha silahı bulunamadı.

XS
SM
MD
LG