İran hükümeti başkent Tahran’daki rejim karşıtı gösterilerden Amerika’yı sorumlu tuttu.
İran Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında, Amerika’nın açıkça İran’ın iç işlerine müdahele ettiği ileri sürülüyor.
Tahran Üniversitesi’nde Pazar günü de binlerce kişi toplandı ancak birçoğu, ülkeyi yöneten dini kurumları savunan militanların saldıracağı korkusuyla araçlarından çıkmadı.
Görgü tanıklarına göre ellerinde demir çubuk ve zincirler bulunan dinci militanlar Tahran’dan otobüslerle üniversitesi kampüsüne götürüldü. Önceki olaylarda bazı öğrenciler yaralanmış bazıları tutuklanmıştı.
Amerika, İran’ın göstericilere sert davranmasını kınadı ve tutuklanan göstericilerin serbest bırakılmasını istedi.
Gösterilerin başka kentlere de sıçradığı yolunda haberler alınıyor.
Tahran'daki gösterilerle ilgili diğer ayrıntılar:
Tahran’da, öğrenci eylemleri devam ederken, muhafazakar çevreler, dinci gençlik örgütlerini gösterileri bastırmak için kullanıyor. Dün gece Tahran Üniversitesi’nde bazı yurtları basan dinci militanların öğrencilere zincir ve demir çubuklarla saldırdıkları öğrenildi.
Baskında en az 50 öğrenci yaralandı, 20’den fazla öğrenci ortadan kayboldu. Dünkü gösterilerde dinci militanlara fazla müdahale etmeyen polis, bugün Tahran Üniversitesi kampüsünde bazılarını tutukladı. Polislerin, ayrıca, rejim yanlısı radikal grupları öğrencilerden uzak tutmak için çok daha sıkı güvenlik önlemleri aldığı gözlendi. Öğrenci liderleri, başkentle birlikte Şiraz, Ahvaz ve İsfahan’da da gösteri ve yürüyüşler yapıldığını açıkladılar.
Gösterilerde ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney aleyhine sloganlar atılıyor, özgürlük ve siyasi tutukluların serbest bırakılması isteniyor. Ancak eleştiriler yönetimi ve ülkeyi kontrolünde tutan dinci kurumlarla sınırlı değil. Dinci kurumları temsil eden Hamaney’le birlikte, söz verdiği reformları bir türlü gerçekleştiremeyen Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi de hedef alınıyor. Hatemi’nin siyasi ve ekonomik reformların uygulamaya konulmasını çeşitli yollarla engelleyen din adamlarının başında ise Hamaney geliyor.
Hem reformcular hem de muhafazakar gruplar gösterilerden Amerika’yı sorumlu tutuyor, Amerika’da yaşayan bazı İranlıları, uydu televizyon yayınlarıyla halkı kışkırtmakla suçluyorlar. Yetkililere göre, Amerika’dan yapılan Farsça yayınlarla İranlılar hükümete karşı başkaldırıya teşvik ediliyor. Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi, şu ana kadar gösteriler hakkında herhangi bir açıklama yapmadı. Parlamento’daki ılımlı milletvekilleri ise, gösterileri, rejimin reform ihtiyacının kanıtı olarak yorumluyor.
Öğrenci gösterileri mevcut şekliyle ülkede siyasi değişikliklere yol açacak büyüklükte değil. Ancak 65 milyon nüfuslu İran’da nüfusun yarıdan fazlası 30 yaşın altında. Ekonomik imkanların sınırlı olması ve yeni iş alanları açılamaması, özetle işsizlik, bu yaş grubunun en ciddi sorunu. Dinciler ekonomik reformlar yapılmasını önledikçe yeni iş alanları açılması da beklenmiyor. Siyasal gözlemcilere göre, şu anda öğrencilerle sınırlı olan gösteriler, işsiz ve iş bulmaktan umudu kesmiş gençleri de içine alırsa çok daha ciddi sorunlara yol açması mümkün.
Washington gösterileri olumlu buluyor, öğrencilerin İslamcı hükümetin zararlı politikalarına dikkati çektiklerini ileri sürüyor. Bush yönetimi ayrıca öğrencilere karşı kuvvet kullanılmasını kınadı. Tahran Üniversitesi 1999 yılının Temmuz ayında polisler tarafından basılmış ve baskın sırasında öğrencilerden ölenler olmuştu. Bu olayın üçüncü yıldönümü olan 9 Temmuz yaklaşırken gösterilerin artması bekleniyor.