Erişilebilirlik

İran'da Göstericilere Karşı Kuvvet Kullanıldı - 2003-06-14


İran, rejim karşıtlarıyla, polis ve hükümet yanlısı milisler arasındaki çatışmaların ardından bugün sakin bir gün geçirdi.

Yetkililer, Tahran’ın küçük bir bölümünde şiddet olaylarına rastlandığını bildiriyor. Ancak, dün geceki çatışmalar, rejim karşıtı öğrencilerin başlattığı ve dört gündür devam eden gösterilerde yaşanan en ciddi şiddet olayları oldu. Batılı gazeteciler, silahlı militanların belli noktalarda mevzilenerek, kullandıkları motorsikletleri kalabalık gösterici grubunun üzerine sürdüklerini ve demir sopalarla saldırdıklarını bildiriyor. Bazı milis kuvvetler de öğrenci yurtlarına saldırdı. Öğrenciler arasında, çok sayıda ağır yaralı olduğu haber verildi.

Öte yandan, İran medyası yabancı haber kuruluşlarının olayları abarttığını ileri sürdü.

Öğrencilerin son protesto gösterileri, önce üniversiteleri özelleştirme girişimini hedef alıyordu. Ancak kısa zamanda siyasi nitelik kazandı ve reform talebinde bulunan öğrenciler ülkenin dini lideri Hamaney için ölüm sloganları atmaya başladı. Hükümet, dış güçlerin etkisiyle siyasi değişim çağrısında bulunanlara izin verilmeyeceğini açıklamakla birlikte gösteriler devam ediyor.

Tahran’da İngilizce yayınlanan “The Daily” gazetesinin yazı işleri müdürü Emin Sabuni, İran’da özellikle gençler arasında düş kırıklığının yaygın olduğunu söylüyor. İranlı gazeteci, “İlerleme ve reform süreci konusunda gençlerimiz arasında derin düş kırıklığı var. Özellikle reformların engellenmesine tepki gösteriyorlar,” diyor.

Son öğrenci eylemleri, Tahran’da geçen Kasım ayında bir üniversitesi profesörüne verilen ölüm cezasını protesto amacıyla yapılan yürüyüşlerden buyana en büyük çaplı gösterileri oluşturuyor.

Reuters haber ajansının Tahran muhabiri Paul Hughes, son gösterilerin başlıca nedenleri arasında reformların yavaş ilerlemesini, demokrasi ve ifade özgürlüğü olmayışını, yargı sisteminin kötü çalışmasını sayıyor. İngiliz gazeteci, “İran’da, beklentilerine karşılık bulamayan insanların sayısı çok fazla. Şu anda gösteri yapanların sayısı nisbeten az olabilir ama aynı görüşleri paylaşan büyük bir sessiz çoğunluk mevcut...” diyor.

İran’ın eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani Amerika’yı, komplolarla göstericileri kışkırtmakla suçladı. Amerikalı yetkililer, bu tür suçlamaları reddetmekle birlikte Dışişleri Bakanı Colin Powell bir televizyon programında İran halkını demokrasi yolunda değişik taleplerini dile getirmeye çağırdı. Powell, “İran halkına, düşmanı olmadığımızı, terörizmi, kitle imha silahlarını desteklemekten vazgeçip siyasi ve dini liderlerine reform yönünde baskı yapmaya devam etmeleri gerektiğini anlatabilirsek, bu liderlerin baskılara cevap vermeye başlayacağını düşünüyorum,” diye konuştu.

1979 yılında İslam devrimiyle işbaşından uzaklaştırılan eski İran Şahı’nın oğlu Rıza Pehlevi de aynı görüşte... Pehlevi, İran’da özellikle gençlerin, ülkenin dünyadan tecrit olmuş durumuna tepki gösterdiğini, dünyayla bütünleşmek istediğini söylüyor. Pehlevi, bunun İran toplumu içinde çok güçlü bir arzu olduğunu ve amaç gerçekleşmeden bu hareketi durdurmanın mümkün olmayacağını savunuyor.

Dört yıl önce yapılan benzeri gösteriler, kuvvet kullanılarak durdurulmuştu.

XS
SM
MD
LG