Erişilebilirlik

Rejim Karşıtı Gösteriler İran'ı Karıştırdı - 2003-06-13


Tahran’da, üç gündür devam eden hükümet karşıtı gösteriler devam ediyor.

Bu sabah Tahran Üniversitesi yakınında toplanan küçük bir grup, ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in asılmasını istedi

Öğrenciler, polisin olaya müdahale etmesi üzerine a dağıldı. Polis, üniversitenin kampüsünde ateş yakan diğer öğrencileri ise göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıttı.

Resmi makamlarının uyarısına rağmen başkent Tahran’da rejim karşıtı gösteriler devam ediyor. Bu sabah, çoğu lise öğrencisi yüzlerce genç ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’i “vatan haini” olmakla suçladı, idamını istedi. Göstericiler, “Siyasi tutuklular serbest bırakılsın”, “Özgürlük İstiyoruz” ve “Diktatöre ölüm” diye sloganlar da attı. Değil Ali Hamaney sıradan bir Ayetullahı eleştirmenin bile ağır suç olduğu İran’da, hükümetin göstericilerin Hamaney’in asılması çağrısına tepkisi merakla bekleniyor.

Tahran'da Salı gecesinden beri süren gösterilerde, hem en tutucu dini kurumları temsil eden Ali Hamaney hem de Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi hedef alınıyor. Hatemi’nin eleştirilmesinin nedeni, söz verdiği reformları bir türlü gerçekleştirememesi. Bu siyasi ve ekonomik reformların uygulamaya konulmasını çeşitli yollarla engelleyen din adamlarının başında ise Hamaney geliyor.

Polis, bir yandan göstericileri dağıtmaya çalışırken bir yandan da Hamaney yanlısı militanların göstericilere saldırmasını önlemeye çalıştı. Motosikletli militanlar bazı göstericileri dövdü, bazı araçları yaktı. Hamaney, dün yaptığı bir konuşmada, gösterilerden Amerika’yı sorumlu tuttu, "İran'ın, kendi çıkarları için düşmana hizmet eden kişilere acımasız davranacağını" söyledi.

Ayetullah Hamaney’le birlikte hükümet de, son olaylardan Bush yönetiminin sorumlu olduğunu öne sürdü, Amerika’da yaşayan bazı İranlıları, uydu televizyon yayınlarıyla halkı kışkırtmakla suçladı. Yetkililere göre, Amerika’dan yapılan Farsça yayınlarla Tahranlılar hükümete karşı başkaldırıya teşvik ediliyor.

Öğrenci gösterileri ülkede siyasi değişikliklere yol açacak büyüklükte değil. Ancak 65 milyon nüfuslu İran’da nüfusun yarıdan fazlası 30 yaşın altında bulunuyor. Ekonomik imkanların sınırlı olması ve yeni iş alanları açılamaması, özetle işsizlik, bu yaş grubunun en ciddi sorunu. Dinciler ekonomik reformlar yapılmasını önledikçe yeni iş alanları açılması da beklenmiyor.. Siyasal gözlemcilere göre, öğrencilerden çok, işsiz ve iş bulmaktan umudu kesmiş gençlerin girişeceği eylemlerin hükümet için çok daha ciddi sorunlara yol açması mümkün.

Bu arada, Bush yönetimi göstericileri övdü, öğrencilerin, İslamcı hükümetin zararlı politikalarına dikkati çektiklerini ileri sürdü. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Richard Boucher, tüm insanlar gibi İranlılarının da özgürlük içinde yaşamak istediklerini söyledi ve Amerika’nın bunu desteklediğini belirtti.

"İranlıların, hükümetlerinin tahripkar politikalarına dünyanın dikkatini çekmelerini övgüyle karşılıyoruz. İran hükümeti insan haklarını ihlal etmekte, terörizmi desteklemekte ve kitle imha silahları elde etmeye çalışmaktadır. Bunlara harcayacağı parayı ülke ekonomisine yatırsa işsiz gençler iş bulabilir."

Boucher bazı göstericilerin tutuklanmasını kınadı, Amerika’nın bu kişilerin akıbetinden kaygı duyduğunu söyledi. Tahran Üniversitesi 1999 yılının Temmuz ayında polisler tarafından basılmış ve baskın sırasında öğrencilerden ölenler olmuştu. Bu olayın üçüncü yıldönümü olan 9 Temmuz yaklaşırken gösterilerin artması bekleniyor.

XS
SM
MD
LG