Erişilebilirlik

Aschroft: Yağmacılar Örgütlü Çeteydi - 2003-05-06


ABD Adalet Bakanı John Ashcroft, Irak’ta tarihi eserlerin yağmalanmasının arkasında örgütlü çetelerin bulunduğunu söyledi.

Fransa’nın Lyon kentinde toplanan Interpol Konferansı'nda konuşan Ashcroft, hırsızların Bağdat Ulusal Müzesi’nin yağmalanması sırasında, neyi nerede bulacaklarını çok iyi bildiklerini belirtti.

İngiliz British Museum’un yetkililerinden John Curtis ise, New York’ta, Bağdat Müzesi’nin yağmalanması olayının Irak kültür mirası için bir felaket olduğunu söyledi.

New York Metropolitan Sanat Müzesi ile Londra’daki British Museum’un uzmanları, Bağdat’taki yağmanın bu ülkenin kültür mirasını yokettiğini söylüyor. British Müseum’un Yakın Doğu Eski Sanatlar Bölümü Başkanı John Curtis, Bağdat Müzesi’ndeki zararı inceledikten sonra New York’a geldi. Curtis, müzedeki en az 40 değerli tarihi eserin kayıp olduğunu söylüyor. Bunlar arasında M.Ö. 2000 yılı öncesinden kalma eşsiz bronz bir vazo heykel de var. Bu eser öylesine ağır bir bronzdan yapılmıştı ki uzmanlara göre yerinden kıpırdatılması için en az birkaç kişi gerekiyor. John Curtis, kayıpların bununla da kalmadığını, müzenin deposundan da en az 200 eser çalındığını söylüyor. Ayrıca müzedeki 130 çalışma odasından da tarihi belgeler, fotoğraf filmleri ve bilgisayar disketleri çalınmış veya zarar görmüş. İngiliz uzman John Curtis zararın çok büyük olduğunu söylüyor: "Felaketin boyutu son derece büyük. Yine de sonunda birçok önemli parçanın emniyette olduğunu ve yeniden sergilenebileceğini umuyoruz. Bu son derece korkunç bir trajedi. Depodan çok sayıda eserin kaybolması, belgelerin çalınması da çok üzücü."

John Curtis, yağmalanan eserlerin sayısının belirlenmesinin aylar sürebileceğini belirtiyor. Belgelerin yok olması kayıp eserlerin belirlenmesini daha da zorlaştıracak. İngiliz Müzesi Müdürü Neil McGregor da Irak’ta yeni hükümet kuruluncaya kadar Iraklı uzmanların, Saddam Hüseyin rejiminin emriyle bazı paha biçilmez eserleri savaş öncesi nereye sakladıklarını açıklamayacaklarını söylüyor. Müze yetkilileri New York Metropolitan Sanat Müzesi’nde konuştu. Bu müzede M.Ö. 3. YY'dan kalma Irak, Suriye, Türkiye ve Pakistan kökenli eserler sergileniyor.

Metropolitan Sanat Müzesi Müdürü Philipe de Montebello, uluslararası topluluktan yeni yağmaları ve çalınan eserlerin zarar görmesini önleyecek adımlar atmasını istedi: "Çalınan eserlerin ne kadar değerli olduklarını düşünmekle, korunmalarının ne denli önemli olduğunu anlamak mümkün. Eserleri geri almak için çalanlara cezalandırma ve tazminattan muafiyet vermek gerekir. Karaborsayı kaldırırsanız, tarihi eserleri çalanlar, onları geri vermek yerine, aleyhlerindeki kanıtları ortadan kaldırmak amacıyla örneğin altınları eritecek ve onsu 330 dolardan satacaktır."

Bağdat Müzesi’nin önünde artık Amerikan tankları bekliyor. Uluslararası uzmanlar ve güvenlik yetkilileri de Lyon’da iki günlük bir konferansta Irak savaşı sırasında yağmalanan tarihi eserlerin bulunması çabaları arasında koordinasyon sağlamaya çalışıyorlar. Geçen hafta da Londra’da dünyanın tanınmış tarihi eser uzmanlarıyla Birleşmiş Milletler yetkilileri aynı konuyu görüşmüştü. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO, Bağdat’tan çalınan tarihi eserlerin listesini web sayfasında yayınlıyor. UNESCO ayrıca Güvenlik Konseyi’nden kültürel eserlerin ticaretini yasaklayan uluslararası önlemleri genişletecek bir karar tasarısını onaylamasını istiyor.

XS
SM
MD
LG