İran’ın en yüksek dini lideri Ayetullah Ali Hameney’in, idam cezasına çarptırılan profesörün durumunun gözden geçirilmesi yolunda emir vermesi üzerine gösteri yapan öğrenciler zafer ilan etti. Reformcu profesör Haşim Ağacari, İran’da mollaların nüfuzunu sorguladığı ve islam dinine haraket ettiği gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılmıştı. Üniversite öğrencileri İran’ın çeşitli kentlerinde bir haftadır kararı protesto ediyor.
Reform yanlılarının kontrolündeki İran parlamentosunun başkanı Mehdi Karubi, ülkenin en güçlü siyasi lideri Ayatullah Ali Hamaney’in, reform yanlısı Tarih Profesörü Haşim Ağacari hakkında bu ay başında verilen idam cezasının yeniden incelenmesi için emir verdiğini açıkladı.
Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin yakın müttefiki olan Profesör Ağacari, yaptığı bir konuşma nedeniyle kapalı bir mahkemede yargılanarak tek bir yargıç tarafından ölüme mahkum edilmişti. Profesör Ağacari konuşmasında müslümanların inaçlarını istedikleri gibi yorumlamakta özgür olmaları gerektiğini savunmuştu. Ağacari, Şii din adamlarının sahip oldukları güçlü iktidar yetkisini de sorgulamıştı. Yargıç, Profesör Ağacari’yi mahkum ederken İslam’a hakaret etmekle suçlamıştı.
Ölüm cezası, İran’ın dörtbir yanında üniversite öğrencilerinin bir haftadır süren protesto gösterilerine yolaçtı. Öğrenciler, dersleri ve sömestir sınavlarını boykot ederken Tahran Üniversitesinde birçok öğretim üyesi istifa etti. Yüzlerce Üniversite profesörü cezanın iptalini isterken İran Parlamentosunun üçte ikisi bir ortak mektup imzalayarak cezaya karşı çıktı. Cumhurbaşkanı Hatemi de cezanın uygun olmadığını ve aslında hiçbirzaman verilmemiş olması gerektiğini açıkladı. Cezayla ilgili tartışmalar, Cumhurbaşkanı Hatemi’nin sertlik yanlılarının kontrolündeki yargı organları ve ülke yönetiminde son söz sahibi tutucu Devrim Muhafızları Konseyine karşı yetkilerini arttırma girişiminde bulunduğu bir sırada meydana geldi.
Bazı uzmanlar geniş çaplı öğrenci gösterilerinin İran’ı tutucularla reformcular arasında siyasi bir çıkmaza sürüklediği görüşünde. Kahire Üniversitesinde görevli İran uzmanı Siyasi bilimler Profesörü Pakinam el Şekervi, bu görüşe katılmıyor. Protesto gösterilerinin, sadece Cumhurbaşkanı Hatemi’nin gençler arasında ne kadar popüler olduğunu gösterdiğini vurgulayan Profesör Şekervi şöyle diyor:
"Gösteriler, Cumhurbaşkanı Hatemi’nin gücünü ortaya koyuyor. Hatemi’nin esas gücü sokaklarda ve reform hareketinde. Bu yüzden bu gösteriler bence rejime yönelik bir tehdit olmaktan çok Hatemi’ye verilen bir tür destek olarak algılanmalı. Çünkü, ılımlılarla tutucular arasındaki tüm gerginlikleri gözden geçirseniz iki tarafın da sahip oldukları gücü iktidar mücadelesinde birbirlerine karşı puan kazanmak için kullandıklarını görürsünüz."
İran’da öğrenci liderleri, dini lider Ayetullah Hamaney’in Profesör Ağacari hakkında verilen idam cezasının gözden geçilmesi kararını, kendileri için bir zafer olarak görüyorlar. Öğrenci liderleri, bunun sonucu olarak Salı günü derslere tekrar girmeye ve sokak gösterilerine son vermeye hazırlandıklarını açıkladılar.