Avrupa Komisyonu’na göre Euro’nun gelişi nedeniyle tam gaz genel bir fiyat artışına gidildiğini söyletecek göstergeler henüz yok. Evet bazı ürünlerin fiyatları euro’ya çevrilirken yuvarlak hesapla yükseltiliyor ve en fazla başvuranlar da turistik tesisler ile lokantalar, ama yaygın bir uygulamadan söz etmek mümkün değil.
Avrupa Komisyonu sözcüsü mutat günlük brifingi sırasında tüketicileri ile onları temsil eden kuruluşları dikkatli, temkinli ve tetikte olmaya çağırdı ama Euro’nun yürürlüğe girişinden itibaren dolaylı zamlarin yapılmayacağını söylemenin de şimdiden mümkün olmadığına dikkat çekti. Sözcüye göre tüketicinin ve müşterilerin Euro karşısındaki güvenini arttırmak şart.
Avrupa Komisyonu’nun kamuoyu araştırmalarıyla tanınan birimi Eurobarometre’nin son araştırmaları da zaten böyle bir güvensizliğin giderek arttığını gösteriyor. Haziran ve Temmuz aylarında yapılan sondajlara göre her yüz avrupalıdan 66’sı Euro’ya geçiş nedeniyle aldatılacağından korkuyor. Bu korkuyu hissedenlerin oranı bir önceki sondajdan bu yana yüzde 5 artmış bulunuyor. Ankete cevap verenlerin yüzde 73’ü Euro’nun hangi tarihten itibaren yürürlüğe gireceğini, yüzde 53’ü yeterince bilgi sahibi olduğunu, yüzde 62’si ulusal para kurundan Euro’nun değerini bildiğini söylerken iki endişesini dile getirmeyi de ihmal etmiyor. Evet Avrupalılar Euro ile fiyatların artacağından ve Avrupa Birliği dışındaki diğer ülkelerin Euro’yu hemen benimsemeyeceklerinden korkuyorlar. Euro’ya geçiş ile birlikte kişisel güçlüklerle karşılaşacağından çekinenler ise yarı yarıya.
Eurobarometre’nin sondaj sonuçları yine de sade vatandaşın özellikle bankalar aracılığıyla Euro karşısında nasıl hareket edeceğine dair son günlerde daha fazla bilgi sahibi olmaya başladığını gösteriyor. Ve en fazla da bankaların verdikleri bilgilere inanıyor. Avrupa Birliği de halkın endişelerini giderici yönde tedbirler almaya hazırlanıyor. Avrupa Komisyonu’nun sözcüsü üye ülkelerde her hafta fiyat kontrolleri yapılacağını ve fahiş fiyat uygulayanların cezalandırılacaklarını söyledi. Sözcüye göre geçiş sürecinde mümkün olduğu kadar şeffaflık getirilecek ve vatandaşın güvenini yükseltecek yönde tedbirlere başvurulacak. Alınacak tedbirler ise 21 eylüldeki Euro grubu toplantısında görüşülecek. Sözcüye göre tüm üyelerin mutabık kalacakları bir kontrol sisteminin belirlenmesine çalışılacak.
Alınacak tedbirler arasında ticarethanelerin, camekanlarına kur garantisi verdikleri ve ürünlerine zam yapmadıklarına dair resmi makamlarca verilmiş logolar asmaları, kasalarının yanına ulusal para ve Euro karşılıklarını gösterecek aparatlar yerleştirmeleri de var. Ortak para Euro’ya geçişe yüz gün kadar kala ulusal paralarını kolayca unutamayacakları anlaşılanların başında İtalyanlar, Fransızlar ve Almanlar geliyorlar. Euro’nun kendisini daha fazla Avrupalı hissettireceğine inananların oranı da hiç de öyle yükselmişe benzemiyor. Euro sayesinde işsizliğin azalacağı, ekonomilerin atılıma geçeceği, Avrupa Birliği’nin dünyada daha fazla itibar kazanacağı ve parasının kıymetleneceği gibi varsayımlar da sondajlara göre pek rağbet görmüyor.
Avrupalı Haziran ve Temmuz ayında yapılan kamuoyu araştırmalarına göre Euro’ya gönlü elvermeden geçeceğe ve alışana kadar da epey bir zamana ihtiyaç duyacağa benziyor.