Kasım ayında yapılan başkanlık seçimi sırasında Florida eyaletinde oyların sayım döküm işlemleri sırasında yaşanan kriz, Amerikalılara sistemde çok ciddi reforma ihtiyaç bulunduğunu gösterdi. Bu seçimin sonucu Amerika’da hala tartışılıyor. Otomatik oy verme makinalarının azizliği, mahkemelerin bu alandaki yetkileri, yoksul mahallelerde yaşayan siyahlarla dil bilmeyen yabancı kökenlilerin oylarını serbestçe kullanıp kullanmadıkları, çeşitli kademelerdeki seçim kurullaranın partizan hareket edip etmediği ve Anayasa Mahkemesi’nin, kendinden beklenen tarafsızlığı gösterip göstermediği konularında yoğunlaşan tartışmalara acaba yeni hazırlanan bir rapor son verebilecek mi?
Bu raporu, eski başkanlardan Gerald Ford ile Jimmy Carter’in başkanlığında kurulan özel bir komisyon hazırladı. George Bush’un Beyaz Saray’a girmesiyle sonuçlanan tartışmalı seçimden dokuz ay sonra, seçim reformuyla görevlendirilen özel komisyon önerileri Başkan George Bush’a sundu. Ancak Kongre’nin reform için hazırlanan önerileri kısa zamandan kabul edip etmeyeceği belli değil.
Jimmy Carter’in liderliğindeki bir grup komisyon üyesi, Başkan Bush ve Kongre’den, oy verme makinalarının tüm ülke çapında yenilenmesinde kullanılmak üzere, 2 milyar dolar tahsisat istemek için Beyaz Saray’ı ziyaret etti. Jimmy Carter bazı eyaletlerin, seçmen kayıtlarının düzgün yapılması ve kullanılan oyların doğru sayılabilmesi için daha çok çaba göstermesi gerekeceğini söyledi. Carter şöyle dedi: “Her eyalet tek bir seçmen kayıt sistemi benimseyip bunu uygulamalıdır. Eyaletlerde bu iş şimdiye kadar her ilçe (county) tarafından ayrı ayrı ve farklı şekillerde yapılıyordu. İlçelerin sayısı dört bini aşıyor ve bu da çok büyük bir kargaşaya yol açıyor.”
Öneriler arasında seçim gününün tatil ilan edilmesi, televizyon istasyonlarının bütün ülkede sandıklar kapanmadan tahmin yayınlamasına son vermek gibi noktalar var. Başkan Bush raporu kabul ederken, Kongre’nin, ya da federal hükümetin eyaletlerde oy verme işlemleri hakkında kurallar koymasına karşı olduğunu, bu işin eyaletlerce düzenlenmesinin Amerikan geleneğinin bir parçası olduğunu söyledi: “Ulusumuz büyük ve çok farklı kültürel özelliklere sahiptir. Ve seçimlerimiz Washington’dan yönetilmemeli bu iş eyaletlere bırakılmalıdır.”
Siyasi gözlemciler, komisyonun önerilerinin seçim reformu için sadece iyi bir başlangıç noktası olabileceğini söylüyor. Siyasi konularda yazan Stuart Rothenberg şöyle konuşuyor: “Raporun temel noktası, oy vermekte kullanılan makinaları yenilemek ve eyalet yönetimlerinin seçim işlemlerini modernleştirip standart hale getirmek için kullanmaları amacıyla, federal hükümetin iki milyar dolarlık tahsisat çıkartmasıdır.“
Stuart Rothenberg reform önerilerinden bazılarının Kongre’de tartışma yaratacağına da işaret ediyor: “Sorun şu anda seçim reformu için büyük bir aciliyet ve destek olmamasından kaynaklanıyor. Temsilciler Meclisi’ne Cumhuriyetçiler, Senato’ya ise Demokratlar hakim. Demokratlar federal hükümetin bazı kuralları koyup, eyaletleri de bunları uygulamaya mecbur etmesini istiyor. Cumhuriyetçiler ise buna, temel felsefe olarak karşı çıkıyor. İşte bu nedenle seçim reformu alanında fazla bir ilerleme olabileceğini sanmıyorum.”
Amerikan Kongresi’nin seçim reformuyla ilgili görüşmelere Eylül ayından önce başlaması beklenmiyor.