<!-- IMAGE -->
25 yıldır alınan önlemlere ve uygulamaya konan kısıtlamalara rağmen başkent Washington ve altı eyaleti kapsayan Amerika’nın en büyük su havzası ve körfezi Chesapeake, kirlenmeye devam ediyor. Körfeze dökülen akarsuların büyük bölümünde kirlilik nedeniyle balık tutmak ya da yüzmek mümkün değil. Amerika’nın Sesi, Pennsylvania eyaletinin Lancaster ilçesindeki Lititz kasabasını ziyaret etti ve Chesapeake su havzasının ıslah edilmesi çalışmalarında model oluşturacak bir projeyi inceledi.
Lititz Deresi, kasabanın içinden, otoyolların altından, mısır tarlaları ve meraların arasından akıp Chesapeake’i besleyen nehre karışıyor.
Körfeze erişmeden önce dereye inşaat sahaları, kanalizasyon arıtma tesisleri ve tarlaların kirli atıkları karışıyor. Chesapeake Körfezi Vakfı’ndan Lamont Garber anlatıyor:
“İlçede 5 bin çiftlik var. Nüfusumuz, 500 bin. Kirliliğe katkıda bulunan çok sayıda faaliyet söz konusu. Bu kirlilik, nehirlerimize pahalıya mal oluyor. Lancaster İlçesi’ndeki nehirler, Chesapeake havzasının kirlilik oranı en yüksek akarsuları.”
Warwick kasabası yetkililerinden Dan Zimmerman, 12 yıl önce Lititz deresinin de kirlenmeye başladığını söylüyor:
“Güneşten korunmak için bu ağaçlardan başka birşey yoktu. Dere yatağında erozyon nedeniyle civar balçıkla kaplandı. Kanalizasyon atık tesisi de dereye boşalıyordu. İşte size ne yapmamanız gerektiğinin örneği.”
İlçenin en hızlı büyüyen kasabası Warwick’den Dan Zimmerman’ın önündeki en büyük sorun, çiftliklerin verimliliğini sürdürmek ve çevreyi korumak. Lititz deresi konunun odak noktası:
“Yağmur sularını yollardan uzak tutmak için derenin öbür yanında sulak bir alan oluşturduk. Derenin 15 metre olan enini de daraltarak 4 buçuk metreye çektik.”
Alabalıklara yer açmak için derenin dibi kazılarak derinleştirilmiş.
Halk Çevre Korumaya Duyarlı
Ev sahipleri, müteahhitler ve çiftçiler, Zimmerman’ın mesajını ciddiye alıyor.
Teşvik paketleri, gönüllü atılan adımlar ve kısıtlamalar, ekosistemin iyileşmesine yardım ediyor.
Dan Zimmerman çalışımalarını şöyle özetliyor:
“Civardaki sulak alanların yüzölçümünü iki katına çıkardık. Bu alanları her yıl daha da genişletmeye çalışıyoruz. Bizden sonraki nesiller için su arzımızı korumak amacıyla adımlar atıyoruz. Daha yapacak çok işimiz var ancak şimdiye kadar çok büyük gelişme gösterdik.”
Lititz Deresi, okullar içinse adeta bir açık hava dersliği gibi. Alabalık avcıları da çok memnun. Zimmerman da durumdan memnun:
“Derenin dört ağzını, balıkların avlanıp tekrar suya bırakılması için açtık. 10 yıl önce bu faaliyeti konu bile edemezdik.”
Başlangıçta amaç, Lititz Deresi’nin Pennsylvania eyaletinin kirli akarsular listesinden çıkarılmasıydı. Artık halk, temiz çevrenin değerini anladı. Zimmerman, Chesapeake su havzasında yaşayan herkesin bu çabalardan etkilenip doğal kaynakları korumak için harekete geçeceğini umuyor.