'Seçimlerin Ardından Irak'taki Sorunlar Derhal Ele Alınmalı'

7 Mart Pazar günü Irak’ta milletvekilleri seçimleri yapılacak. Ancak seçim nedeniyle acil çözüm gerektiren birçok sorun beklemeye alındı. Uluslararası Kriz Grubu Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Başkan Yardımcısı Joost Hiltermann seçimlerden hemen sonra tartışmalı bölgeler, Kerkük ve doğal kaynakların paylaşımı sorunlarına çözüm arayışına hız verilmesi gerektiğini vurguladı.

Irak’ta Seçim hazırlığı bazı ciddi sorunlara çözüm arayışlarının askıya alınmasına neden oldu. Uluslararası Kriz Grubu Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Başkan Yardımcısı Joost Hiltermann şöyle konuştu: “Şu anda seçim nedeniyle birçok konuda ilerleme sağlanamayacağını herkes takdir ediyor. Ancak Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Amerika’nın Kerkük, tartışmalı bölgeler ve petrol konularında seçim sonuçları belli olur olmaz müzakerelere başlanmasını istiyor.”

Kerkük meselesi uzun zamandır çözüm bekliyor. Iraklı Kürtler Kerkük’ün kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne bağlanmasını isterken Araplar ve Türkmenler buna şiddetle karşı çıkıyor. Hiltermann bu konuda şu ana kadar hiçbir ilerleme sağlanmadığını ancak genel seçimlerin Kerkük’te de yapılmasının olumlu bir gelişme olduğunu söylüyor.

Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Hiltermann “Kerkük’te son derece canlı bir seçim kampanyası yürütülüyor, çünkü ilk kez olarak Kürt siyasiler arasında bir bölünme yaşandı ve ana Kürt ittifakına karşı ciddi bir muhalefet oluştu” diyor.

Şu anda Kerkük’ün statüsü konusunda ilerleme sağlanabilmiş değil; Irak’ın kuzeyindeki diğer tartışmalı bölgeler nedeniyle Araplarla Kürtler arasında gerginlik sürüyor ve Amerikan askerleri bölgede kontrol noktaları oluşturdu; doğal kaynakların paylaşımı konusunda tartışma devam ediyor; Şii iktidarın 500’e yakın Sünni Arap siyasetçiyi Baas partisiyle bağları olduğunu ileri sürerek seçimden men etmesi mezheplerarası gerginliği arttırabilir.

Bütün bu sorunlar arasında Amerikan askerlerinin Irak’tan çekilme süreci işliyor.

Obama Yönetimi, muharip birliklerin 2010 Ağustos’una kadar çekilmesini; 2011 yılı sonuna kadar da tüm askerlerin Irak’ın tamamından çekilmesini öngörüyor.

Hiltermann, “Eğer çekilmenin tamamlanmasından sonra Irak’ın tamamen dağılacağı, iç savaş çıkacağı ve bölge ülkelerinin müdahale edeceği gibi bir kaygı söz konusuysa, o zaman çekilmenin mantıklı bir dayanağı olamayacağını” söylüyor.

Ancak Amerikan yönetiminin taahhüdü belli: “Amerikan askerleri Irak’tan çekilecek.” Geçen hafta bir açıklama yapan Amerika Savunma Bakanı Robert Gates, çekilmenin ertelenmesi için son derece ciddi bir durumun oluşması gerektiğini söylemişti.

Uluslararası Kriz Grubu uzmanı Hiltermann yapay takvimlerin tehlikesine işaret ediyor. Hiltermann şöyle konuştu: “2003 yılından beri en olumsuz gerçeklerden biri Irak’ta genel olarak her gelişmenin Amerikan takvimine göre yapılması. Bu çok tehlikeli çünkü Irak’taki gerçekleri göz ardı ediyor. Saddam sonrası dönemin yapılanması için Iraklıların zamana ihtiyacı var. Bu uzun sürecek. Ben Amerika’nın yapay takvimler oluşturmamasını ve Irak’taki süreci desteklemesini tavsiye ederdim.”

Türkiye’nin Irak’a katkıları biliniyor. Hatta Ankara son dönemde Kürt bölgesel yönetimiyle de ilişkilerini önemli ölçüde geliştirdi. Ancak Hiltermann’a göre bunun başarıyla sürmesi Kürt yönetiminin PKK terör örgütüne karşı atacağı adımlara bağlı olacak.

Joost Hiltermann'la yaptığımız söyleşinin tümünü izlemek için sağ üst köşedeki Windows Media bağlantısına tıklayabilirsiniz.