Afgan hükümeti geçtiğimiz günlerde Mercah kentinin Taleban’ın
elinden alındığını açıkladı. Mercah’daki operasyon 8 yıllık Afgan
savaşının başladığı günden bu yana yürütülen NATO önderliğindeki en
büyük operasyondu. Amerika’nın Sesi, operasyonun Afgan halkı için
önemini ve Başkan Obama’nın Afgan stratejisini masaya yatırdı.
Amerikan askerlerinin Mercah operasyonunu Tuğgeneral Larry Nicholson yönetti.
Nicholson,
“Kontrolu ele geçirdiğimiz için memnunuz. Mercah’daki kritik
noktaların Afgan hükümetinin kontroluna geçmesi bizi rahatlattı” diye
konuştu.
Ancak diğer bölgeler henüz Afgan güçleri ya da NATO’nun
kontrolunda değil. NATO Sözcüsü Kanadalı Tuğgeneral Eric Tremblay
durumu şöyle anlatıyor: “Mercah’da biraz daha zamana ihtiyacımız var.
Direnişçileri sivil nüfustan ayırıp güvenliği sağlamlaştırmamız
gerekiyor.”
Tuğgeneral Nicholson, Taleban’ın ardında bıraktığı
gizli tehditlerin de temizlenmesi gerektiğini söylüyor. Nicholson,
“Geride bıraktıkları patlayıcıların yarattığı tehdit mevcut. Dikkatli
hareket etmeye ve hem halkı hem de operasyona katılan askerleri bu
patlayıcılardan korumaya çalışıyoruz” diyor.
Hükümetin yeniden hizmet vermeye başlaması15 bin NATO ve Afgan askerinin katıldığı operasyonun bir sonraki adımı olacak.
Mercah’taki
operasyonun amacı, Taleban’ın Helmand ilindeki etkinliğini kırmak ve
bölgeye
hükümetin yeniden hizmet götürebilmesini sağlamaktı.
Brookings
Enstitüsü’nden Bruce Riedel bunun uzun süreceğini söylüyor. Riedel,
“Direnişin temizlenmesi ve halkın korunmasını amaçlayan stratejinin
işleyip işlemediğini en geç 9 ay içinde göreceğiz. Herşey Afgan
hükümetine bağlı” diye konuşuyor.
Yaklaşık 80 bin kişinin
yaşadığı kentte halkın güvenliği sağlandığında NATO, sivil yönetimin,
okullarla sağlık tesislerinin yeniden açılması, elektriğin yeniden
verilmesi ve halkın Taleban’ı bir daha geri istememesini sağlamak için
çalışmasını bekleyecek.
Amerikan ve NATO yetkilileri Taleban
militanlarının nüfusun içinde saklandığını, direnişçileri sivillerden
ayırdetmenin zorlaştığını söylüyor.
NATO hava saldırılarında
siviller de hayatını kaybediyor. Bu da savaşın kazanılmasında büyük rol
oynayan sivillerin güveninin azalmasına neden oluyor. Amerika Savunma
Bakanı Robert Gates, durumu şöyle açıklıyor: “Orgeneral McChrystal,
sivillleri korumak için herşeyi yapıyor. Ancak Taleban’ın sivillerin
arasında saklandığı bir gerçek.”
Michael O’Hanlon NATO’nun sivil
kayıpları azaltmada başarılı olabileceğini ancak sivil kayıpların
savaşların önlenemez bir parçası olduğunu söylüyor. O’Hanlon, “Şiddet
hem Amerikan hem Afgan güçleri açısından kötü. Sivillere karşı şiddet
de hiç doğru değil” diyor.
O’Hanlon’a göre, Afganistan’da
sivillerin hükümet, Taleban ve NATO askerleri hakkında ne düşündüğü çok
önemli. Bu da Afganistan’daki durumu bir algı savaşı haline getirirken
kimin kazanacağını belirlemeyi de Afgan halkının değerlendirmesine
bırakıyor.