İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un Büyükelçi Oğuz Çelikkol’a davranışı zaten son bir yıldır sorunlu olan Türkiye - İsrail ilişkilerine yeni darbe vurdu.
Ayalon özür diledi, ancak son olaydan ikili ilişkileri ne kadar zarar gördü? Ayalon’un davranışını "kabul edilemez" olarak niteleyen Washington Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Soner Çağaptay şöyle diyor: "Bence çok zarar gördü ilişkiler. Karşılıklı güven zaten erozyona uğramıştı. Dışişleri bürokrasisinde bile Türk İsrail ilişkilerine pozitif bakan bir diplomat bulunduğunu söylemek çok zor. Zaten çetrefilli olan bir meseleyi daha da içinden çıkılmaz hale getirdiler."
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Washington Enstitüsü uzmanı Soner Çağaptay Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümetiyle sorunları olan İsrail’in bir kesiminin Türkiye’ye mesaj vermek uğruna devlet kurumlarını karşısına aldığını vurguladı: "AK Parti hükümetine karşı kimi çekinceleri ve sıkıntıları olsa bile bunu Türkiye’ye karşı genelleştirmelerinin ne kadar büyük bir hata olduğunu gördüler. İsrailli siyasetçilerin, aslında AK Parti’yle olan meselelerini Türkiye’yle, Türk milletiyle, Türk devletiyle, Türkiye’nin kurumlarıyla bir meseleymiş gibi lanse etmeleri geri tepecektir."
Ancak Çağaptay son olayın İsrail’de iktidardaki koalisyon hükümetinin sağ kanadının bir girişimi olarak da yorumlanabileceğini kaydetti. Sağcı Likud Partisi’nin lideri Benjamin Netenyahu’nun Başbakanlığı’nda kurulan hükümette, Dışişleri Bakanlığı’nı aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi’nin (Yisrael Beitaynu) lideri Avigdor Lieberman yürütüyor. Ayalon, Lieberman’ın yardımcısı. Ancak koalisyona İşçi Partisi de üye. İşçi Partisi lideri Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Ehud Barak ise hafta sonu Türkiye’ye gidecek.
Çağatpay şöyle konuştu: "Bu muhtemelen İsrail’deki kimi siyasi çevrelerde Türkiye’ye karşı bir siyasi tavır oluşturulması gerektiğini düşünenlerin bir girişimi. Bütün olumsuz gelişmelere rağmen Türkiye’ye karşı sert bir tavır alınmaması gerektiğini savunan bir kamp var. Ayalon ve belki de çalıştığı bakanlığın başında bulunan Lieberman’ın da bunların karşısında olup daha sert bir tavır sergilenmesi gerektiğini savunanların kampında olduğunu söylemek mümkün."
Peki Türkiye-İsrail ilişkilerinin bozulması Amerika’da nasıl izleniyor? Çağaptay söyle diyor: "Bence Amerikalılar karşılıklı konuşmak yerine, bu tür sembolik, saygısızlık içeren siyasi tavırlarla iki tarafın birbirine mesaj veriyor olmasının son bulmasını istiyorlar. Çünkü iki taraf arasında bir sorun varsa bunun dobra dobra konuşulması gerektiğine inanıyorlar. Ancak belki de Türkiye’yle İsrail arasında bunun için zemin kalmadı. Yani, son bir yıldır şunu görüyoruz: karşılıklı, medya üzerinden mesajlaşmalar var. ‘Davos – One Minute Krizi’ veya ‘Ayalon – Çelikkol Krizi’ gibi olaylar var. Şunu söylemek mümkün: Türkiye ve İsrail sorunlarını açık açık kouşma zeminini, güvenini kaybettiler. İlişkilerin en büyük sorunu da bu."
Haberin tümünü sağ üst köşedeki MP3 bağlantısına tıklayarak dinleyebilirsiniz.
