Erişilebilirlik

2009 Yılında Domuz Gribi Salgını


2009 yılının en büyük sağlık haberi H1N1 virüsü, halk arasındaki adıyla domuz gribiydi. Mart ayında virüs Meksika’da sağlık yetkililerinin dikkatini çekti. Virüs öyle hızlı yayıldı ki Haziran ayı ortasında Dünya Sağlık örgütü yaklıaşık 40 yıldan sonra ilk kez küresel salgın ilan etti.

2009’ın başlarında Meksika bir grip salgınının merkezi oldu. Ağır solunum yolu enfeksiyonu özellikle gençleri etkilemeye başladı.

Meksika ve Amerika’da sağlık yetkilileri domuz, kuş ve insan gribi virüslerinin karışımı olan bu yeni virüs karşısında şaşkına döndü.

Önceleri domuz gribi diye adı geçen virüs, daha sonra H1N1 virüsü olarak anılmaya başlandı.

Meksika turistik bir ülke olduğu için virüs hızla Avrupa ve Asya’ya da sıçradı.

Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Dr. Margaret Chan H1N1 ile ilgili günlük brifingler düzenledi. 11 Haziran’da Chan, virüsü salgın hastalık olarak belirlediklerini açıkladı: "Virüsün yayılmasını dikkatle izliyoruz. Daha önce hiçbir salgın bu kadar erken tespit edilip takibe alınmadı."

Dünya Sağlık Örgütü, ilaç firmalarına aşı üretme yetkisi verdi. Aylar sonra aşının insanlarda ilk denemelerine başlandı. Ekim ayında üretilen aşı ilk kez sağlık personeli, hamile kadınlar ve gençlere verildi.

Amerika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi Başkanı Dr. Anne Schuchat, "Aşı stoğu arttıkça daha fazla kişi aşılanabilecek," diyor.

Aralık sonunda Dünya Sağlık Örgütü 10 binden fazla kişinin domuz gribinden öldüğünü açıkladı. Ölümlerin çoğu Kuzey Amerika’da görüldü. Dünya Sağlık Örgütü bir çok ülkede hastalığı hafif atlatanların istatistiklere dahil edilmediğini açıkladı. Virüs, Amerika ve Avrupa’da hızını kesti. Ancak uzmanlar yılbaşından itibaren hastalığın geri gelebileceğini söylüyor.

Amerika’da 2009 yılında federal hükümet tarafından atanan bir panel, mamogram çektirme kılavuzunda değişiklik yaparak tartışma başlattı.

Amerikalı kadınlar yıllardır 40 yaşından itibaren meme kanserine karşı mamogram çektirmeye başlamaları konusunda uyarılıyordu.

Ancak Amerika Önleyici Hizmetler Paneli kadınların mamogram için 50 yaşına kadar bekleyebileceğine karar Verdi. 50 yaş sonrasıysa her iki yılda bir mamogram gerekiyor.

Birçok Amerikalı doktor ve kadın meme kanserinin teşhisinde gecikmeye yol açacağı gerekçesiyle yeni kılavuzu şiddetle eleştirdi.

Kadınlar mamogram çektirmeye 40 yaşından itibaren başlamalı. Mamogram kanseri çok küçükken bile tespit edebiliyor.

New York’taki St Luke’s Roosevelt Hastanesi doktorlarından Sharon Rosenbaum hastalarına yeni önerileri gözardı etmelerini öneriyor: "Kadınlar mamogram çektirmeye 40 yaşından itibaren başlamalı. Mamogram kanseri çok küçükken bile tespit edebiliyor," diyor.

Sağlık Bakanı Kathleen Sebelius hastalara sakin olmalarını ve doktorlarına danışmalarını tavsiye etti: "Kendi sağlık durumunuzu, aile geçmişinizi doktorunuzla konuşun ve birlikte karar verin."

2009’da Amerikan ordusunda intihar vakaları da rekor düzeye ulaştı. Yetkililer intihar oranının 2008 yılındakinden çok daha fazla olacağını tahmin ediyor. Ordu konuyla ilgili soruşturma yapıyor.

Genelkurmay Başkan Yardımcısı Orgeneral Peter Chiarelli akıl sağlığı bozuk askerlere daha sıkı tedavi uygulanması gerektiğini söyledi: "Kişilerin başkaları alay edecek korkusuyla sessizlik içinde acı çekmeleri kabul edilemez."

2009 bazı güzel haberlere de sahne oldu. Eylül ayında Birleşmiş Milletler 5 yaşın altındaki çocuk ölümlerinde azalma olduğunu açıkladı. BM raporuna göre, ilk kez çocuk ölümleri yılda 9 milyonun altına indi.

Daha fazla aşı, böcek ilaçlarının daha yaygın kullanımı, sıtmaya karşı kullanılan sineklikler, emzirmeyle ilgili programların yaygınlaştırılması çocuk ölümlerinin azalmasında etkili olan yöntemler arasında sayılıyor.

XS
SM
MD
LG