2009 yılı Amerika’nın askeri önceliklerini Irak’tan Afganistan’a kaydırdığı yıl olarak hatırlanacak. 2010 ise Amerikan askeri varlığının Afganistan’da büyük çapta arttığı yıl olacak. Başkan Barack Obama için Afganistan konusunda karar almak güç oldu ve üç ay sürdü. Ancak Obama incelemelerini tamamladı ve 1 Aralık’ta yeni Afganistan stratejisini açıkladı.
Obama, başkomutan olarak, Afganistan’a 30 bin yeni asker gönderilmesinin Amerika’nın ulusal çıkarları açısından hayati önem taşıdığı görüşüne vardığını söyledi. Hedefinin, insiyatifi Taleban’ın elinden almak olduğunu belirten Obama, Amerikan askerlerini 18 ay sonra geri getirmeye başlayacağını da vurguladı.
Amerika bir yandan Irak’tan Ağustos ayına kadar 60 bin asker çekmeye hazırlanırken bir yandan da Afganistan’a asker ve malzeme sevki için yoğun bir çaba içine girmiş bulunuyor.
Bu, lojistik açıdan çok çetin bir görev. Ama yolaçacağı stratejik sonuçlar, bundan daha da önemli.
Savunma Bakanı Robert Gates, Amerika’nın asker arttırımı dışında diğer ülkelerden de en az yedi bin yeni asker gönderilmesinin Afganistan’a yardım konusundaki sarsılmaz kararlılığı gösterdiğini söyledi.
Gates, Amerika ve müttefiklerinin, Afgan halkı için barışcı ve müreffeh bir gelecegi önleyen güçleri yenilgiye uğratmada kararlı olduğunu vurguladı. Başarıya ulaşacaklarını belirten Gates, Afganistan ile ortaklığın önümüzdeki yıllarda daha da gelişeceğini söyledi.
Ancak, bu hedefin ilk bölümü olan militanları yenilgiye uğratmak, işin en zor tarafı olacak.
Savaş Araştırmaları Enstitüsü'nün kurucusu ve direktörü Kim Kagan, önümüzdeki aylarda Amerikan, Uluslararası ve Afgan güçlerinin kentlerin güvenliğini sağlamak, kendisini davaya adamış militanlarla savaşırken çeşitli nedenlerden Taleban’a katılan kişileri de hükümete katılmaya ikna etmek zorunda olduğunu söylüyor. Kagan’a göre Amerikan kuvvetlerinin bir görevi de Afgan ordusunu kurmak, yolsuzlukla mücadele çabalarını koordine etmek ve Afgan hükümetinin yeteneğini arttırmak olacak.
Ancak halen Boston Üniversitesi’nde Tarih ve Uluslararası İlişkiler Profesörü olan emekli Albay Andrew Bacevich, bu görüşe katılmıyor. Bacevich, üç yıl sonra Başkan Obama’nın beklediği sonuçları elde edemeyeceğini ve bir karar vermek zorunda kalacağını savunuyor. Obama ya Afganistan’a müdaheleyi genişletecek ya da yüz milyonlarca dolar ve yüzlerce Amerikalının hayatına malolan operasyonun başarısızlığını kabul edecek.
Emekli Albay Bacevich, Afganistan’da güvenliği ve etkili bir hükümet sağlamanın belki de imkansız olduğunu; ayrıca bunun Amerika’nın ulusal güvenliği açısından gerekli olmadığını da öne sürüyor.
Başkan Obama, gelecek Aralık’ta stratejiyi yeniden gözden geçirecek. Komutanların, 2011 yılında kuvvetlerini geri çekmeye başlayabilecek duruma geldiklerini Obama’ya göstermeleri gerekecek.
Uzmanlar, Obama’nın stratejisi 2010 yılında başarılı olsa bile, Afganistan’da istikrarın tam sağlanması için uluslararası askeri yardım ve ardından ekonomik desteğin daha yıllarca de devam edeceği görüşünde.