Türkiye ve dört Avrupa Birliği üyesi ülkenin Ankara’da Nabucco anlaşmasını imzalaması, Moskova’da kaygıyla karşılandı. Amerika’nın Sesi Moskova muhabiri Peter Fedynsky’ye göre, bu durum Rusya’yı Nabucco hattıyla rekabete zorlayacak.
Rusya’nın önde gelen gazeteleri, Türkiye, Avusturya, Bulgaristan, Macaristan ve Romanya arasında imzalanan Nabucco anlaşmasını Moskova’nın kurmayı planladığı yeni boru hattı projelerini ‘ darbe’ diye niteliyor. Resmi Rosiskaya Gazeta, “Nabucco’nun hep ölü doğduğuna inanılıyordu, ama şimdi durum değişti,” diye yazıyor.
Yine de Moskova’daki Ulusal Enerji Güvenliği Fonu başkanı Konstantin Simonov’a göre Nabucco, Avrupa’nın Rus doğal gazına bağımlılığını azaltacak bir unsur değil. Nedeniyse, Nabucco’nun doğal gaz taşıma kapasitesinin düşük olması ve Avrupa’nın kendi gaz üretiminin azalması:
Simonov, 2015 yılında Nabucco’nun yıllık gaz taşıma kapasitesinin 31 milyar metreküp olacağını hatırlatıyor ve o zamana kadar Avrupa’nın doğal gaz üretiminin de 67 milyar metreküp azalacağını söylüyor. Uzmana göre o dönem Avrupa’nın yaşayacağı doğal gaz kaybını kapatma, ancak iki tane daha Nabucco hattı inşa edilmesiyle mümkün olabilir.
Bununla birlikte Ankara’daki imza törenine Amerika’yı temsilen katılan Senatör Richard Lugar, Nabucco’nun Rus gazına alternatif oluşturacağı yönünde Washington’un görüşlerini yineledi:
Senatör Lugar artık Rusya’nın doğal gaz pazarına katılımının ekonomik ve siyasi baskı ya da vanayı kapatma tehdidiyle değil, rekabet temelinde olacağını söyledi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da Nabucco’nun doğal gaz kaynaklarını çeşitlendirdiğini, güvenilir müşteriler, üreticiler ve güzergahlar sunduğunu söyledi.
Öte yandan Rus uzmanlar, Nabucco hattının PKK saldırılarına hedef olabileceğini ve henüz proje için gaz alımı anlaşması da yapılmadığını belirtiyor.
Rusya Başbakanı Vladimir Putin de Nabucco hattının kuruluşuna bir itirazı olmadığını söyledi. Ancak Putin iki ay önce yaptığı bir açıklamada, doğal gazın nereden geleceği belli olmadan, boru hattını inşa etmenin milyarlarca doları toprağa gömmek olacağını söylemişti.
Nabucco, Rusya’nın Güney Akımı projesiyle rekabet edecek. Güney Akımı, Orta Asya gazını Rusya üzerinden, daha sonra da Karadeniz’in altından geçirilecek boru hattıyla Avrupa’ya aktaracak. Güney Akımı, bu şekilde Ukrayna’yı devre dışı bırakacak. Bunun için Rusya, Kafkasya’daki doğal gaz üreticilerine oldukça cömert tekliflerde bulundu. Moskova geçen ay Azerbaycan’a bin metreküp gaz başına 350 dolar ödemeyi önerdi. 500 milyon metreküp gaz alınmasını öngören bu anlaşma, uzmanlara göre Nabucco’yu devre dışı bırakmayı amaçlıyordu.
Bununla birlikte Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov, Nabucco’ya destek konusunda olumlu işaretler verdi. Bir süre önce Çin de, 30 milyar metreküp gaz almak üzere Türkmenistan’la anlaşma imzalamıştı. Çin’in devreye girmesinin de, Rusya’nın bu bölgedeki tekelini kıracağına inanılıyor.
Avrupa ve Rusya, geçtiğimiz yıllarda Ukrayna’yla yaşanan sorunlardan dolayı doğal gaz güzergahlarını çeşitlendirmeye karar vermişti. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan fiyat anlaşmazlığı, Moskova’nın Ukrayna’ya doğal gazı kesmesine yol açmış, bunun üzerine Ukrayna Avrupa’ya giden doğal gazı kullanmaya başlayarak, çok sayıda Avrupa ülkesini kışın ortasında yakıtsız bırakmıştı. Ama Enerji Uzmanı Natalya Milchakova, ne Nabucco, ne de Güney Akımı’nın Ukrayna’dan geçen boru hattını etkilemesini beklemediğini söyledi. Rusya Avrupa’ya giden doğal gazın yüzde 20’sini Ukrayna üzerinden gönderiyor:
Milchakova, Rusya ve Ukrayna’nın Nabucco boru hattının imzalanmasına yüksek sesli tepki vermediğini söyledi.
Haftabaşında Ankara’daki imza törenine Azerbaycan, Gürcistan, Almanya ve Ortadoğu ülkelerinin temsilcileri de katıldı.
Nabucco projesi adını, Giuseppe Verdi’nin 1842 tarihinde bestelediği, aynı adlı operasından alıyor.