Amerika Genelkurmay Başkanı Oramiral Mike Mullen, Afganistan stratejisinin değişmesinde önemli rol oynadı. Bu ülkedeki NATO kuvvetlerinin başına yeni komutan atayan Mullen, eski komutanı da görev süresi dolmadan bir yıl önce geri çekti. Amer'ka'nın Sesi Pentagon muhabiri Al Pessin, Avrupa turuna çıkan komutanla söyleşi yaptı.
Amerika Genelkurmay Başkanı’nın görevi, Başkan’a ve Savunma Bakanı’na danışmanlık yapmaktır. Bu rol çerçevesinde genelkurmay başkanı, Amerika’nın ulusal çıkarlarının kapsadığı stratejik ortamlardaki askeri operasyonları yakından izler. Doğrudan bir yetki sahibi olmasa da genelkurmay başkanları büyük nüfuza sahiptir. Görevinin ikinci yılında Oramiral Mike Mullen da, bu nüfuzunu sonuna kadar kullandı. 62 yaşındaki komutanın en fazla yoğunlaştığı alan, Afganistan ve komşu Pakistan’daki güvenlik durumu:
"Afganistan’da acil yapılması gereken şeyler olduğunu hissediyorum. Önümüzdeki 12 ila 18 ay arasında bir şeyleri yerine oturtamazsak, bir daha hiçbir şeyi düzeltemeyiz. Direnişle mücadele konusunda Irak’tan birçok ders çıkardım."
Oramiral Mullen’ın sözünü ettiği dersler arasında, öncelikle sivillerin korunması yer alıyor, özellikle de direnişçiler saldırılarını sivillerin yaşadığı bölgelerden düzenlerse... Amerikalı komutana göre, bunun çözümü Afganistan’da asker sayısını iki katına çıkarmaktan geçiyor:
"İşimizi doğru yapmazsak savaşı kazanamayız. Sivilleri öldürerek mücadeleyi kazanmayı ummak yanlış olur."
Amerika’nın son dönemde Afganistan’da düzenlediği hava saldırıları, çok sayıda sivilin ölümüne yol açtı. Bu da Washington’un Afganistan stratejisine darbe vurdu. Bundan dolayı Oramiral Mullen, Afganistan’daki Amerikan ve NATO kuvvetlerinin başına Orgeneral Stanley McChrystal’ı getirdi. Yeni komutan, kara birliklerine hava desteği verilmesini gerektiren kuralları değiştirecek.
Sivillerin iki ateş arasında kaldığı en kötü olay Mayıs ayında Farah ilinde yaşandı. Askeri soruşturmada, Amerikan pilotlarının kuralları ihlal etmesi sonucu 26 sivilin öldüğü belirlendi. Pilotlar, içinde sivillerin bulunduğunu bilmeden, Taleban militanlarının sığındığı bir binayı bombaladı. Amerikan askeri soruşturma ekibi, cesetler acilen gömüldüğü için ölü sayısının daha fazla olabileceğini kabullenmekle birlikte, Afgan yetkililerin iddia ettiği gibi 140 olamayacağını savunuyor.
Amerika Genelkurmay Başkanı Oramiral Mullen’a göre, yeni Afganistan kuvvetleri komutanı, Farah’taki olaydan ders çıkaracak ve kara birliklerinin hava desteği istemeden önce yeni prosedürler uygulamasını sağlayacak.
Mullen, yeni uygulamaların yarar getireceğini söylemekle birlikte, Afganistan operasyonuna katılan diğer müttefik ülkelerin de, bu tarz durumlara çekilmeden ve sivil kayıplarına yol açmadan, eğitim ve planlama çalışmaları yapması gerektiğine dikkati çekti.
Farah’taki olayda Afgan birlikleri, karşılarındaki Taleban militanlarının gücünü hesap etmeden ve doğru planlama yapmadan saldırı düzenlemeye kalkıştı. Bunun ardından bir Amerikan kara birliği yardıma geldi ve en sonunda da hava desteği istendi.
Yeni önlemlere rağmen Oramiral Mullen, sivil kayıpların yaşanmasının kaçınılmaz olabileceğine dikkati çekiyor.
Amerika genelkurmay başkanı, yeni stratejinin Amerikan ve müttefik kuvvetlerini daha savunmasız hale getirebileceğini kabulleniyor, ama uzun vadede Afgan halkından gelecek destekle bu tehlikenin her yerde azalacağını umuyor.