Erişilebilirlik

Sarkozy'nin 'Akdeniz Birliği' Gazze Krizi Mağduru Oldu


Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından iddialı hedeflerle kurulan Akdeniz Birliği, Gazze krizine kurban oldu. Akdeniz Birliği için büyük güçlüklerle aynı masaya oturtulan İsrail, Suriye ve Filistin’in ilişkileri, Gazze krizi yüzünden yeniden gerginleşince, Ocak ayında öngörülen Birlik toplantıları iptal edildi. Birliğin kuruluş toplantısına Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’le eş başkanlık eden Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, bugün yine Mübarek’le birlikte Şarm El Şeyh’teki Gazze konferansının eş başkanlığını üstlenecek.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Cumhurbaşkanı olmadan önce Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkmış, alternatif olarak da Akdeniz Birliği önerisini getirmişti. Ancak, Avrupa Birilği içi ve dışındaki dengeler, Sarkozy’nin bu planına engel olunca Birliğin hedefi Türkiye’den uzaklaşarak farklı bir biçime büründü ve ‘Akdeniz İçin Birlik’ adını aldı. Avrupalı liderler Sarkozy’ye daha önce benzer bir amaçla başlatılan Barcelona Süreci’ni hatırlatmış, bu projenin de başarılı olamayacağını söylemişlerdi. Ancak Sarkozy, Akdeniz etrafındaki tüm ülkeleri toplayarak Temmuz 2008’de Paris’te ünlü saraylardan Grand Palais’de görkemli bir konferansla birliği kurmayı başarmıştı. İlk toplantıda Suriye, Filistin ve İsrail’in aynı masaya oturması, Libya hariç çağrılan tüm ülkelerin katılması Sarkozy’nin hanesine başarı olarak kaydedildi.

Ancak aradan altı ay geçmeden 2009 yılının başıdan itibaren çeşitli toplantılarla kurumsallaşmayı hedefleyen Akdeniz için Birlik projesi askıya alındı. Ocak ayından bu yana yapılması planlanan tüm kurumsal ve teknik toplantılar, Gazze krizi nedeniyle birbiri ardına iptal ediliyor. Bugün Mısır’ın Şarm el Şeyh kasabasında, 60’ı aşkın ülkenin katılımıyla, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ile Sarkozy’nin eş başkanlığında toplanacak Gazze’ye yardım konferansında, Akdeniz Birliği’ni donduran Gazze krizine bir çözüm yolu aranacak. Fransa tarafların kabul edebileceği bir barış planını gündeme getirerek Akdeniz Birliği projesini tıkayan bu krizin bir an evvel aşılması için tüm güçlerini kullanmayı planlıyor.

Kasım ayında Marsilya kentinde yapılan Birlik topantısında İsrail ve Filistin’in ikisinin birden genel sekreter yardımcılığı görevi almaları, daha Gazze operasyonu öncesinde Arap liginin sert tepkisiyle karşılaşmıştı. Gazze saldırısının ardından ise aynı masaya oturmayı reddediyorlar. Cezayir, ısrarlar nedeniyle birliğe girdiklerini ancak birliğin çalışmadığını açıkladı bile. Fransız medyasına yansıyan diğer tepkilere göre, Suriye ve Lübnan toplantıların askıya alınmasını en çok isteyen iki ülke oldu. Bunun üzerine Gazze krizinde de arabuluculuk görüşmelerini sürdüren Akdeniz için Birlik eş başkanı Mısır, toplantıları iptal etti.

Ocak ayından bu yana birlik genel sekreterliği ve takviminin oluşturulması öngörülen toplantılar yapılamıyor. Arap Ligi ülkelerinin Katar’da Mart ayı sonunda yapacakları toplantıdan önce de Akdeniz için Birlik konusunda bir gelişme beklenmiyor. Zira yapılacak tüm toplantılar arap ülkeleri ile İsrail arasındaki bölünmeyi gözler önüne sermekten başka bir işe yaramayacak. Fransız diplomatlar krizin aylarca sürmemesi için üye ülkeleri ikna etmeye çalışıyorlar.

XS
SM
MD
LG