Başkan Barack Obama, Kongre’nin onayladığı 787 milyar dolarlık ekonomiyi canlandırma paketini imzaladı.
İmza töreni Colorado eyaletinin Denver kentinde yapıldı.
Yeni harcamalar ve vergi indirimleriyle ekonomiyi canlandırmayı öngören yasa, Obama’nın Kongre’de kazandığı ilk zafer oluyor.
Ancak Cumhuriyetçi parti, programın, kamu bütçesinde yıllarca kapatılamayacak büyüklükte bir borç yükü yaratacağını ileri sürüyor.
Tasarıya Senato’da muhalefetteki Cumhuriyetçi Parti'den sadece üç üye destek vermiş, Temsilciler Meclisi’ndeki oylamada ise Cumhuriyetçi üyelerin tamamı aleyhte oy kullanmıştı.
Vergi Kesintisi ve Altyapıya Yatırım
Teşvik paketinde yaklaşık 4 milyon kişiye istihdam sağlanması ve talebin canlandırılmasıyla Amerikan ekonomisindeki durgunluğa son verilmesi hedefleniyor. 787 milyar dolarlık kaynağın yüzde 65’i altyapı yatırımlarına, yüzde 35’i vergi kesintilerine ayrılmış durumda.
Teşvik paketinde yer alan maddeler uyarınca bireylere 400 dolar; çiftlere 800 dolar vergi kesintisi sağlanacak. Pakette üniversite öğrencilerine 2500 dolarlık vergi indirimi yapılması öngörülüyor. İlk kez ev alacak vatandaşlara 8000 dolar vergi kredisi sağlanırken, sosyal sigorta sisteminden yararlananlara 250 dolar ödeme yapılacak.
Ekonomik durgunluk nedeniyle işini kaybedenlere sağlık ve işsizlik sigortası için ek kaynak ayrılıyor.
Cumhuriyetçiler tasarı metninde yer alan bazı harcamalara şiddetle karşı çıkıyordu. Bunlar arasında, örneğin, broadband internet altyapısına yatırım için 7,2 milyar dolar ve hızlı tren sistemi için 9,3 milyar dolar gibi harcamalar sıralanıyor. Cumhuriyetçilerin muhalefeti neticesinde okul inşaatı için ayrılan kaynak önemli ölçüde kesildi.
Yine de eğitim programlarına yaklaşık 100 milyar dolar ayrılmış durumda.
Harcama paketinde ulaştırma projeleri için 48 milyar dolar, enerji projelerine 50 milyar dolar kaynak ayrılıyor. Pakette ayrıca sağlık sistemine yatırım yapılması öngörülüyor.
Başkan Obama’nın teşvik paketinde eyalet ve yerel yönetimlere yaklaşık 100 milyar dolar kaynak aktarılacak.
Uzmanların Görüşü
Uzmanlar 14 trilyon dolarlık Amerikan ekonomisinin 787 milyar dolarlık bir teşvik paketiyle ne derece canlanacağı konusunda temkinli. Ancak ekonomistler piyasalara bir şekilde kaynak enjekte edilmesinin kısa dönemde olumlu etki yapacağı görüşünde birleşiyor.
Uzmanlar vergi iadesinin harcamaya dönüşmesiyle ekonominin kısa dönemde canlanabileceği görüşünde. Ancak 2008 yılındaki vergi iadesi istenen etkiyi göstermemişti. Uzmanlar, Amerikan ekonomisinin canlandırılması için vergi iadesinin tek başına yeterli olmayacağına dikkati çekiyor.
Öte yandan bazı ekonomistler atlyapı yatırımlarının inşaat sektörünü hareketlendireceği için olumlu etki yapacağı görüşündeyken, bazıları bu tür yatırımların zaman aldığına dikkati çekiyor.
Prof. İmrohoroğlu: 'Bankacılık Sisteminde de Reform Gerek'
Başkan Obama’nın imzalamasıyla yürürlüğe giren 787 milyar dolarlık ekonomiyi canlandırma paketi ne getirecek? Kısa ve uzun vadede ekonomiyi rayına oturtmak için, bu paketin dışında yeni tedbirlere ihtiyaç olacak mı?
Aydan Kızıldağlı Güney California Üniversitesi İşletme Fakültesi Finans Bölümü öğretim üyesi Prof. Ayse Imrohoroglu'nun görüşlerini aldı. Söyleşiyi sağ üst köşedeki bağlantıdan dinleyebilirsiniz.
