Erişilebilirlik

'Ucuz Doğal Gaz Dönemi Tarih Oluyor'


Rusya Başbakanı Vladimir Putin ucuz doğal gaz döneminin tarihe karıştığını söyledi. Putin’e göre bunun başlıca nedeni gaz çıkartma maliyetlerinin artması.

Moskova’da, Doğalgaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nda konuşan Putin, sıvı doğal gaz alım satımının küresel bir ticaret haline geldiğini söyledi. Başbakan Putin, doğal gazı sıvı haline çevirmek için çok pahalı tesislere ihtiyaç olduğunu, ayrıca sevkiyat için de özel tankerler ve yük terminalleri gerektiğini belirtti. Mevcut doğal gaz yataklarının hızlı bir şekilde tükenmekte olduğunu ileri süren Putin, yeni yataklar bulmanın çok masraflı olduğunu vurguladı.

Küresel ekonomik kriz nedeniyle yatırım için para bulmanın giderek zorlaştığına dikkati çeken Vladimir Putin, ham petrol fiyatlarının son 6 ay içinde yüzde 70 oranında ucuzladığını, ancak ucuz yakıt devrinin artık kapandığını söyledi.

2001 yılında kurulan Doğalgaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’na Rusya’yla birlikte 13 ülke üye. Bu ülkeler Rusya, İran, Libya, Mısır, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Brunei, Endonezya, Malezya, Nijerya, Katar, Bolivya, Trinidad Tobago ve Venezuela. Moskova’daki toplantıya Ekvator Ginesi ve Norveç de gözlemci olarak katıldı. Ekonomik kriz, bu ülkelerin doğal gazdan elde ettikleri geliri önemli ölçüde azaltmış durumda.

Moskova toplantısına katılan ülkelerin temsilcileri, üretimi ve fiyatları kontrol altında tutabilmek için Petrol İhraç eden Ülkeler Örgütü OPEC gibi bir örgüt kurmak istiyor.

Kurulması düşünülen örgütün OPEC gibi bir kartele dönüşmesi ve üretime kota getirerek fiyatların düşmesini önlemesi mümkün. Ancak sektör uzmanları, doğalgaz ve petrol arasındaki teknik farklar nedeniyle bunun kolay olmayacağı görüşünde.

Moskova’daki Otkrytia Mali Danışmanlık şirketi uzmanı Natalia Milçakova teknik farkın taşıma şeklinden kaynaklandığını söylüyor.

Rus uzman, petrolün tankerlerle, doğal gazın ise borularla taşındığını ve aradaki farkın fiyatlara da yansıdığını de söylüyor. Örneğin Avrupa Birliği ülkelerinin doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 40’ı, Rusya’dan ve çoğu Ukrayna’dan geçen boru hatlarıyla taşınıyor. Milçakova’ya göre, doğal gaz hem boru hattıyla sevk edildiği hem de uzun vadeli anlaşmalarla satıldığı için dünya piyasasındaki çalkantılardan fazla etkilenmiyor.
Petrol içinse durum farklı. İçinde birkaç milyon varil hem petrol bulunan bir tankerin, fiyatların birkaç dolar artmasını beklemek için limandan uzak tutulması mümkün. Tabii az da olsa, özel tankerlerle taşınan sıvı doğal gaz için de bu geçerli.

Milçakova, yakın bir gelecekte olmasa da, Doğalgaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun er geç fiyatları bir miktar kontrol edebileceği görüşünde.

Bu arada Moskova hükümeti, Ukrayna 2 milyar dolarlık borcunu tümüyle ödemezse 1 Ocak’ta doğal gaz sevkiyatını keseceğini açıkladı. Rusya, Ukrayna’yı, kış ortasında üçüncü kez tehdit ediyor.

Avrupa’ya doğal gaz taşıyan boru hatlarının çoğu Ukrayna’dan geçtiği için iki ülke arasındaki anlaşmazlık daha önce Avrupa ülkelerine gez sevkiyatını aksatmıştı. Rus doğal gaz devi Gazprom’un Başkanı ve Birinci Başbakan Yardımcısı Viktor Zubkov anlaşmazlığının giderilememesi durumunda Avrupa’da tekrar aynı sorunların yaşanabileceği uyarısında bulundu.

XS
SM
MD
LG