20 Ocak’ta başkanlık görevini devralmaya hazırlanan Barack Obama’nın önündeki en büyük dış politika sorunlarından biri, yeniden dünya siyaset sahnesine giren Rusya’yla ilgili olarak izlenecek tavır olacak. Amerika’nın Sesi, Barack Obama döneminde Amerika-Rusya ilişkilerininin nasıl bir çizgi izleyebileceğini araştırdı.
Barack Obama’nın başkanlığı devraldıktan sonra karşılaşacağı en büyük sorunun, küresel ekonomik kriz olacağı konusunda görüşbirliği var. Ancak çok sayıda uzman, Obama’nın, Washington-Moskova ilişkilerinin yeniden yapılandırılmasına ağırlık vermesi gerektiğini savunuyor.
İlişkiler, Ağustos ayında Rusya’yla Gürcistan arasındaki beş günlük savaşla en kötü dönemine girdi. Gürcistan’ın tek yanlı bağımsızlık eden Güney Osetya’nın başkentine asker göndermesine Rusya’nın şiddet kullanarak karşılık vermesi, Amerika’nın sert tepkisine yolaçmıştı.
Massachussets eyaletindeki Mount Holyoke Koleji’nden Stephen Jones, Obama’nın Rusya-Gürcistan savaşı konusundaki açıklamalarının, yeni başkanın Rusya politikalarına tam bir netlik getirmediği görüşünde: "Barack Obama, savaşla ilgili ilk açıklamasını yaptığında Hawaii’de tatildeydi ve açıklaması oldukça ılımlıydı. İki tarafa da biraraya gelip sorunlarını görüşmeler yoluyla çözmesini önerdi. Ancak sonraki açıklamalarında daha sert bir üslup kullanmaya başladı ve Rusya’yı kınadı. Bunda sanıyorum başkan yardımcısı olarak seçtiği Joseph Biden’ın etkisi var. Biden, savaştan önce Gürcistan’ı ziyaret etmişti ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili’yle arası çok iyi."
Washington ve Moskova arasındaki bir başka anlaşmazlık konusu da, Bush yönetiminin Gürcistan ve Ukrayna’nın NATO üyeliğine destek vermesi. Rusya arka bahçesindeki bu gelişmelere karşı çıkıyor. Obama da bu iki ülkenin NATO üyeliğine destek vermekle birlikte, üyeliğe daha çok hazır olmaları gerektiğini savunuyor.
Moskova’nın en şiddetle karşı çıktığı bir başka konu da, Amerika’nın Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne füzesavar sistemi yerleştirmek istemesi. Plan Polonya’ya 10 karadan havaya fırlatılan füze, Çek Cumhuriyeti’ne de bir radar yerleştirilmesini öngörüyor. Obama bu plana karşı çıkmıyor.
Birçok uzman, Amerika ve Rusya’nın aralarındaki anlaşmazlıklara rağmen ekonomi konusunda işbirliği yapabileceğini söylüyor. Harvard Üniversitesi’nden Marshall Goldman da böyle düşünüyor: "Amerika ekonomik durgunluk yaşayan, hatta krize girmek üzere olan Rusya’ya yol gösterebilir. Rusya’daki borsalar Amerika’dakinden daha kötü düşüşler yaşadı. Amerika’nın ekonomik durgunluk ve bunalımlarla mücadele etme tecrübesi daha fazla."
İki ülkenin işbirliği yapabileceği diğer alanlarsa terörle mücadele, enerji güvenliği ve nükleer silahların kontrolüyle yayılmasını önleme olabilir. Bazı uzmanlar da, Obama’nın, göreve gelir gelmez Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’le bir zirve yapmasını öneriyor.