Kıbrıs Türk Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve
Rum Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofias adanın bölünmüşlüğüne son vermeyi
amaçlayan resmi görüşmeler için bugün Lefkoşa’da bir araya geldi.
Görüşme iki saat sürerken, BM yetkilileri iki
liderin 11 Eylül’de yeniden biraya geleceklerini açıkladı.
Bugünkü
görüşmeye BM özel temsilcisi Alexander Downer de katıldı.
Talat ve Hristofyas
arasında iki saat süren görüşmeden sonra BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Alexander Downer, karşılıklı güven ve
adayı yeniden birleştirecek görüşmeler için sağlam bir temel oluşturmada önemli
ilerleme sağlandığını söyledi.
Göreve iki ay önce
gelen Downer, bu görüşmelerin sonucunun kritik önem taşıdığını belirtirken
şöyle konuştu:
"Geçtiğimiz aylarda zor anlar yaşadık. Ama Kıbrıs sorunu çözülemez değildir.
Görüşmeler başarılı sonuç verebilir ve vermelidir de."
İki liderin görüşmelerde, mülkiyet hakları,
mülteciler ve adadaki 40 bin kişilik Türk askeri varlığının geleceği dahil, bir
çok duyarlı konuya el atmaları gerekiyor.
Mart ayından beri taraflar arasında, özellikle
Lefkoşa’daki lokmacı kapısının açılması gibi bazı güven arttırıcı önlemler
alındı.
1978-1983 yılları arasında Kıbrıs Rum
dışişleri bakanı olarak görev yapan Nicos Rolandis, yeni sürecin cesaret verici
olduğunu, ancak görüşmelerin sonuç vereceği konusunda şahsen iyimser olmadığını
söylüyor.
Rolandis, yine de Talat ve Hristofyas’ın
arasındaki dostluğun, görüşmelerin
sonucunu belirmede önemli bir etken olacağı görüşünde:
"Bu açıdan
bakılırsa gelişmeler olumlu görülüyor. Geçmişte bu tür bir yakınlaşma yoktu.
Öze gelince, şu an herşey çok güç görünüyor, çünkü 34 yıl gibi uzun zaman
geçti. Mülteciler, mülkiyet, Kıbrıs Türkleri’nin tutumu gibi bir çok alanda bir
çok değişiklik yaşandı. Bu yüzden şahsen fazla iyimser değilim ama, görüşmelere
bir şans tanımalıyız."
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti eski dışişleri
bakanlarından Serdar Denktaş, geçmişte barış sürecinin başarılı olmamasından
Rumları sorumlu tutuyor.
Rumları görüşmelere hazır olmamakla suçlayan
Denktaş, son girişimden de iyimser olmadığını söylüyor.
"Maalesef
umutlu değiliz, daha doğrusu ben değilim. Bunun tek nedeni Kıbrıs Rumları’nın
tutumudur. Kıbrıs Türkleri’yle hiçbir şeyi paylaşmak istemiyorlar. Bunu
saklamıyorlar ve bize de hissettiriyorlar. Bu yüzden iyimser değilim."
Kıbrıs sorununa çözüm bulma çabaları, Kıbrıs
Rumları’nın dört yıl önce BM barış planını reddetmelerinden beri, çıkmaza
girmiş bulunuyor. Plan, Kıbrıs Türkleri tarafından kabul edilmişti.
Kıbrıs’ın Rum kesimi 2004 yılında Avrupa
Birliği’ne üye olmuştu.