Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir,
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkındaki suçlama kararından bu yana ilk dış
ziyaretini Türkiye’ye yaptı.
El
Beşir, İstanbul’da düzenlenen Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi’ne katılıyor.
Uluslararası
Ceza Mahkemesi başsavcısı Luis Moreno-Ocampo, Sudan devlet başkanını
Darfur’daki tecavüz, cinayet ve zorunlu sürgün olaylarının planlayıcısı olmakla
suçluyor. Ocampo mahkemeden, El Beşir için tutuklama kararı çıkarması
başvurusunda bulundu.
İnsan
Hakları Gözlem örgütü, Türkiye’den, Sudan’ın el Beşir hakkındaki soruşturmanın
askıya alınması yönündeki girişimlerine destek vermemesini istedi.
İstanbul, Türkiye’nin Afrika’ya açılım çerçevesinde tarihi bir zirveye ev sahipliği yapıyor. 50 Afrika ülkesinden üst düzey temsilci, ‘Ortak Bir Gelecek İçin Dayanışma ve İşbirliği’ sloganıyla düzenlenen Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi’nde biraraya geldi. Zirveye Darfur’daki katliamların sorumlusu olarak gösterilen Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir de katılıyor.
“Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi”, Four Seaons Otel’de, yüksek düzeyli memurlar seviyesinde yapılan toplantıyla başladı. Türkiye ile Afrika arasındaki ikili ilişkilerin her düzeyde geliştirilmesinin yanısıra Afrika’nın kalkınma projelerinin de masaya yatırıldığı bu toplantıda zirve sonunda açıklanacak sonuç bildirgesi üzerinde değerlendirmelerde bulunuldu. Toplantı sonrası Dışişleri Bakanı Ali Babacan’la birlikte öğle yemeğinde buluşacak Afrikalı konuklar, Başbakan Tayyip Erdoğan’la yarın yiyecekleri öğle yemeğinin ardından zirvenin resmi bölümüne geçiş yapacaklar.
Zirveye Burkina Faso, Cibuti, Ekvador Ginesi, Komorlar, Mali ve Sudan devlet başkanları düzeyinde diğer ülkelerse devlet başkanı yardımcısı, başbakan ya da dışişleri bakanı düzeyinde katılıyor. Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Jean Ping, BM Genel Sekreterinin Afrika özel danışmanı ile Afrika Kalkınma Bankası'nın özel danışmanı ve Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa da zirvenin dikkat çeken konuklarından. 20 Ağustos’ta tamamlanacak zirve kapsamında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün kendi onurlarına vereceği bir akşam yemeğine de katılacak konuklar, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından düzenlenecek Türk-Afrika İş Forumu’na da katılacak.
Yeni Açılım
Türkiye, bu zirveyle Afrika ülkeleriyle her alanda işbirliğine ivme kazandırmayı ve bu işbirliğini sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlıyor. Ankara, 1998 yılında benimsediği ‘Afrika Eylem Planı’ doğrultusunda bu kıtaya açılımını sürdürürken, bu kıtayla işbirliğini geliştirmek için ilk kez düzenlenen bu zirveyi her 5 yılda tekrarlamayı düşünüyor. Sahra Altı Afrika'sında ilk büyükelçiliğini 1926 yılında Addis Ababa'da açan ve bugün bu kıtada 12 büyükelçiliği bulunan Türkiye, kıtada 15 yeni büyükelçilik açmak için çalışmalarını hızlandırdı.
Türkiye, Afrika’yla ekonomik açıdan da bağını kuvvetlendiriyor. 2005’te toplam 9 milyar dolar olan Türkiye-Afrika ticaret hacminin, 2007'de 13 milyar dolara yükseldiği belirtiliyor. Türk şirketlerinin Afrika'daki yatırımlarının toplamı da 400 milyon doları geçerken, Türk firmalarının Afrika'da 2007 yılında üstlendiği projelerin toplamı da 5,8 milyar dolar. Afrika’daki, 8 barışı koruma operasyonundan 6'sına fiili katkıda bulunan Türkiye'nin, 2005 yılından bu yana Afrika ülkelerine verdiği insani yardımların değeri 12 milyon doları geçti. Önümüzdeki dönemde de Türkiye, Afrika'daki kalkınma projelerine 50 milyon dolarlık ek ödenek verecek. Afrika Birliği de, bugüne kadar sadece Çin, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Güney Amerika, AB ve Türkiye'yi stratejik ortak ilan etti.