İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki,
Amerika'nın Cenevre'de Tahran'la nükleer müzakerelere doğrudan katılacak
olmasını "olumlu ve sonuca götürecek adım" olarak gördüklerini
söyledi. Amerika'nın Tahran'da bir diplomatik temsilcilik açıp,
diplomat gönderme girişimlerine de sıcak baktıklarını açıklayan Muttaki,
Tahran ile Amerika arasında doğrudan uçuşların başlamasını istediklerini
belirtti .
Amerika Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice ise
Bush yönetiminin ciddi diyalog için Iran’ın nükleer programını durdurması
şartından vazgeçmediğini açıkladı.
Muttaki,
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ile Almanya'dan oluşan
'5+1' grubu adına Avrupa birliği Dış Politika Sorumlusu Javier Solana'nın,
İran'ın nükleer başmüzakerecisi Said Celili'nin Cenevre'de yapacakları görüşme
öncesinde Ankara'da kritik temaslar gerçekleştirdi. Temasları kapsamında ilk
olarak Dışişleri Bakanı Ali Babacan'la görüşen Muttaki, Başbakan Tayyip Erdoğan
ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'le de ayrı ayrı biraraya geldi.
Babacan'la düzenlediği ortak basın toplantısında
gazetecilerin ilgi odağı olan Muttaki, İran'ın nükleer faaliyetleri konusunda
son günlerde yaşanan gelişmeler ve ülkesinin Amerika'yla ilişkileriyle ilgili
değerlendirmelerde bulundu. İran'ın nükleer faaliyetlerini sürdürmesinden ötürü
Amerika ve Avrupa'yla yaşadıkları gerilimin çözümü için üç ay önce, BMGK'nin
daimi üyeleri ve Almanya'dan 'yeni bir müzakere' önerisi aldıklarını anlatan
Muttaki, bu öneriyi 'yapıcı' bir bakış açısıyla değerlendirdiklerini ve İran'ın
müzakere için beklentilerini bir paket halinde sıralayıp, muhataplarıyla
paylaştıklarını söyledi. AB Dış Politika Temsilcisi Solana'nın da, '5+1'
grubunun müzakere için önerilerini Tahran'da İran'lı üst yetkililere sunduğunu
hatırlatan Muttaki, "Solana'nın ve 5+1 grubunun sunduğumuz öneri paketine
yaklaşımı olumluydu. Solana, bize gayri resmi bir yazı vererek müzakerelerin
çerçevesini ve modalitesinin nasıl olması gerektiğini gösterdi" dedi.
Amerika'nın da kendilerine müzakerelerde temsilci
bulunduracağı bilgisini ulaştırdığını anlatan Muttaki, bu süreçte Dışişleri
Bakanı Condoleezza Rice ve 5+1 temsilcilerinden mektuplardan aldığını ve bu
mektupların Tahran yönetimini müzakereler konusunda cesaretlendirdiğini
kaydetti. Muttaki, "Yeni müzakere süreci olumlu, şekil olarak güzel,
ileriye dönük iyi gelişmeleri gösteren bir süreç. Umarım, şekildeki bu
yumuşama, içeriğe de yansır. Süreç devam ederse iyi bir sonuç çıkacağını
umuyorum" dedi. Muttaki, Amerika'nın da Cenevre'deki müzakerelerde
temsilci bulunduracak olmasını 'olumlu ve pozitif' bir adım olarak gördüklerini
söyledi.
Muttaki, Amerika'nın 1979'daki İslam Devrimi'nden beri
ilk kez Tahran'a diplomat yollayacağına, burada bir 'çıkar ofisi' açacağına
ilişkin haberleri de doğrular nitelikte konuştu.
Amerika'da çok yoğun bir İran'lı nüfusun bulunduğunu,
çok sayıda Amerikalı ticaret adamının da Tahran'da yatırım yapmak istediğini
söyleyen Muttaki, Tahran-Amerika hattında doğrudan uçuşların başlamasını
istediklerini duyurdu. Bu konuda, Bush yönetimine geçen yıl bir öneri
sunduklarını kaydeden Muttaki, hem Amerika'nın Tahran'da ofis açma girişimi hem
de doğrudan uçuş konularında karşılıklı anlaşmaya hazır olduklarını duyurdu.
Türkiye 'kolaylaştırıcı'
Türkiye, İran'la yapılacak nükleer müzakerelerden
olumlu sonuç çıkması için tarafların diyaloğunu kolaylaştırmaya çalışıyor.
Dışişleri Bakanı Ali Babacan, son 10 gündür tüm taraflarla yoğun bir temas
trafiği gerçekleştirdiğini dile getirirken, nükleer faaliyetler konusunda
Türkiye'nin tutumunun ‘net’ olduğunu söyledi.
'Egemen, bağımsız' her ülkenin barışçıl amaçlarla
nükleer enerji elde etme hakkının olduğunu anlatan Babacan, "Bölgemizde
nükleer silah istemiyoruz. Bu konuda taraflar arasında güven unsurunun mutlaka
pekiştirilmesi gerekiyor. Diyalog için de karşılıklı güven tesisi en temel
yöntem" diye konuştu.
