NATO, Afganistan hükümeti ve uluslararası toplum arasında yapılan beş yıllık anlaşmada önemli bir rol oynuyor. Anlaşmanın amacı ülkede güvenlik, devlet idaresi ve ekonomik kalkınma konularında hedefler belirlemek.
Nisan ayında yapılan NATO zirvesinde dünya liderleri, Afganistan’daki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) için stratejik bir vizyon belirleme konusunda anlaşmıştı. Bu stratejik vizyon Afganistan ve komşularıyla, özellikle de Pakistan ile işbirliğini öngörüyor.
Brüksel’deki zirvede de savunma bakanları güney Afganistan’ın komutasının rotasyonu konusunu karara bağlayacak. Afganistan’nın güneyi Taleban militanlarıyla en yoğun çatışmaların yaşandığı bölge olarak biliniyor.
Halen Kanada’nın komutası altında olan bölgeyi, Hollanda ve İngiltere, Kasım ayından itibaren birer yıl süreyle devralma konusunda bir ön anlaşma yaptı.
NATO ve Avrupa’dan sorumlu ABD Savunma Bakan Yardımcısı Dan Fata, bakanlarının bir plan üzerinde anlaştığını, şimdi ise planın ilgili ülkelerden onay beklediğini söyledi:
"Yapmaya çalıştığımız şey rotasyon listesinde bulunan ülkelerin, komutayı devralarak Afganistan’ın güneyinde başarıların pekiştirilmesi olacak. Birkaç yıl içinde Amerika’nın da bu görevi devralıp almayacağına bakacağız"
NATO toplantısının gündem maddeleri arasında Amerika’nın Avrupa’da kurmayı planladığı füze savunma sistemi de var. Bu sistemin İran gibi nükleer tehdit oluşturabilecek ülkelere karşı, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nde kurulması planlanıyor.
NATO Rusya’nın karşı çıkmasına rağmen planı destekliyor.
Fata Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nin gerekli belgeleri önümüzdeki bir iki ay içinde imzalamalarının beklendiğini söylüyor:
"Müzakereler iyi geçti. Çek Cumhuriyeti ile büyük ilerleme kaydettik. Çek hükümeti ile yaz bitmeden bir anlaşma imzalamayı umuyoruz. Polonya ile ise yeterince ilerleme kaydedemedik. Çok kısa zamanda gelişme sağlamayı ve müzakerelere devam etmeyi umuyoruz. Umudumuz Polonya ile de yaz bitmeden bir anlaşma imzalamak"
Savunma Bakanlarının gündemindeki bir diğer madde de 26 üyeli NATO’nun genişletilmesi.
Arnavutluk ve Hırvatistan NATO üyeliğine davet edildi. Makedonya da üyelik kriterlerini tamamladı ancak Yunanistan ile yaşadığı bir anlaşmazlık nihai kararın verilmesini geciktiriyor.
Yunanistan’ın kuzey bölgesiyle aynı ada sahip olan Makedonya Yunan hükümetinin, ismini değiştirme çağrısını bugüne kadar reddetti.
Dan Fata, NATO’nun askeri kapasitesinin Savunma Bakanı Gates’in öncelikli gündem maddeleri arasında yer alacağını da belirtiyor.
NATO’nun Afganistan’da halen 53 bin askeri bulunuyor.