Erişilebilirlik

Çökmüş Devletlere Uluslararası Müdahele


Güvenliği sağlayamayan, vatandaşlarının temel ihtiyaçlarını karşılayamayan devletlere ‘çökmüş devletler’ denir. Bazı uzmanlara göre bu devletlere erken müdahale, olası bir siyasi krizin derinleşmesini engelleyebilir. Bu uzmanlar, diplomatik ve ekonomik yollarla alınacak önlemlerin söz konusu devletlerin çökmesini önleyeceği gibi, sorunlara da erken çözüm bulunmasını teşvik edebileceğini düşünüyor. Ancak bu görüşe katılmayanlar da var. Bazı siyasi uzmanlar, müdahalede bulunan uluslar arası kamuoyunun bir süre sonra baskıcı hükümetlere destek vermek zorunda kalabileceğine dikkat çekiyor.

Batı Şeria’nın Nablus kentinde polis ekipleri güvenliği sağlıyor. Yakın zamana kadar Filistinli polisler sokaklarda görülmezdi. Ancak Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın hükümeti, uluslararası yardımlar sayesinde Nablus’a iyi eğitilmiş 500 polis memuru sevk etti. Bomba imha ekibinin komiseri Samhar Abdo şunları söylüyor: “Militanlar, polisin devriye gezmesi sayesinde rahat hareket edemiyor. Eğer tutumlarını değiştirmezlerse, hapsedileceklerini biliyorlar.” Çökmüş devletlerin listesini yayınlayan Barış Fonu adlı sivil toplum kuruluşunun başkanı Pauline Baker, Nablus örneğinde olduğu gibi bu tür çalışmaların istikrarın sağlanması açısından son derece önemli olduğunu söylüyor. Baker, “Eğer tehlikede olan ülkelere zamanında, ekonomik ve diplomatik olarak müdahale edersek, hukuk düzenine uyma alışkanlığı yerleştirirsek, belki tamamen çökmelerini önleyebiliriz,” diyor.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Barış Gücü Operasyonlarından sorumlu yardımcısı Jane Holl Lute, bazı durumlarda dış müdahalenin gerekli olduğunu söylüyor. Lute’a göre şiddet olaylarının tırmanmasını ve yıkımın daha da büyümesini önlemek için uluslararası toplumun müdahalesi etmesi şart. Örneğin, Kosova’da kalkınmanın sağlanması için ekonomik yardım yapılıyor. Birleşmiş Milletler, bu ayakkabı fabrikasında Selvete Kokolliari gibi işçilere eğitim veriyor. Demokrat Partili Kongre üyesi Adam Smith, bu tür projelerin, yoksul ülkelerle gelişmiş ülkeler arasındaki uçurumu gidermeyi hedeflediğini söylüyor. Smith, “Dünyada yaklaşık üç milyar kişi günde iki dolarla geçiniyor. Yoksul ve gelişmiş ülkeler arasında bu kadar fark olması kabul edilemez bir durum,” diye konuşuyor.

Ancak uluslararası toplum, Zimbabve’deki gibi zayıf hükümetlere destek vermiyor. Gıda sıkıntısı gibi güncel sorunlar şiddet olaylarına yol açıyor. Washington Zimbabve’ye üç milyon dolarlık gıda yardımı yaptı. Ancak Zimbabve’deki insan hakları ihlalleri nedeniyle Washington bu ülkeye ekonomik ambargo uyguluyor. Birçok ülke, özellikle baskıcı ülkelere yardım edilmemesi gerektiğini savunuyor.

XS
SM
MD
LG