Irak'ın işgalinden beş yıl sonra Amerikan birlikleri hala direnişçilerle savaşıyor. Koalisyon birlikleri kitle imha silahları üretmekle suçlanan Saddam Hüseyin’i devirmek için Irak’a girmişti. O dönemde Amerika Dışişleri Bakanı olan Colin Powell, kitle imha silahlarıyla ilgili iddiaları Güvenlik Konseyi’ne şöyle anlatmıştı: “Bunlar son derece gelişmiş tesisler. Örneğin, burada şarbon mikrobu ve botulinyum zehiri üretebilirler. Irak, bir ay içinde binlerce insanı öldürebilecek miktarda biyolojik silah üretebilme imkanına sahip.”
Amerikan kuvvetleri işgalin ana amacı olan Saddam Hüseyin’i devirmeyi başardı. Birkaç ay içinde ele geçirilen Saddam Hüseyin uzun bir dava sürecinden sonra idam edildi.
Ancak Colin Powell’ın sözünü ettiği gizli depolarda biyolojik silah, hatta bir gram kitle imha silahı bulunamadı. Onun yerine Irak’ta direnişçiler palazlandı, bombalı saldırılar ve gelişmiş patlayıcılarla çok sayıda ölüme yolaçtı.
"ABD İşgal Sonrasına Hazır Değildi"
Askeri uzman Anthony Cordesman, Bush Yönetimi’nin işgal sonrası ortaya çıkacak sorunlara hazırlıklı olmadığını söylüyor: “Irak’a Saddam Hüseyin’i devirmek ve karşımızdaki düzenli orduyu yenmek için girdik. Ülkeye istikrar kazandırmak ya da bir ulus inşa etmek için özel çabalar gerekeceğini düşünmedik. İşgal sonrası için hazırlıksızdık ve istikrar için yeterli koşulları oluşturmamıştık.”
Irak’ta serbest seçimler olması ve temsili bir hükümet kurulmasına rağmen, istikrarsızlık arttı. Radikal görüşlü kesimlerin bombalı araçlar ve diğer yöntemlerle düzenlediği saldırılar, özellikle Sünni ve Şiiler arasında mezhep çatışmalarını arttırdı. Ülke neredeyse iç savaş aşamasına geldi. Bunun üzerine Başkan Bush geçen yıl başında şiddet olaylarını bastırmak için Irak’a 30 bin Amerikan askeri daha gönderdi.Ek birliklerin Irak’a gitmesinden sonra Bağdat ve diğer bölgeler, göreceli olarak sükunete kavuştu. Sokaklarda ve eskiden direnişçilerin kontrolündeki bölgelerde daha fazla Amerikan askerinin devriye gezmesi sayesinde sivil ölümlerinde bir yıl içinde yüzde 70 azalma oldu. Bunun bir nedeni çok sayıda eski Sünni savaşçının El Kaide’ye karşı tavır alması ve asayişi sağlamak için Amerikan birliklerine destek vermesi oldu.
Petraeus Temkinli
Anthony Cordesman gelinen durumu şöyle açıklıyor: “El Kaide aslında bize yardım etti. Kendisini Sünni aşiretlerden soğutmayı başardı ve eski direnişçilerin Amerikan birliklerinin tarafına geçmesini sağladı. Eskiden düşmanımız olan bu militanlar, bir anda en güçlü müttefikimiz sayılacak hale geldi.”
Ek askerle asayişi sağlama planını Irak’taki Amerikan kuvvetlerinin komutanı Orgeneral David Petraeus hazırladı. Ancak Petraeus, hala temkinli konuşmayı tercih ediyor: “Asker sayısı artınca, güvenlik açısından önemli ilerleme sağlandı. Ama ben bunu bir başarı ya da bir zafer olarak nitelemek istemiyorum.”
Petraeus’un temkinli olmasının bir nedeni de intihar saldırılarının ve Iraklı sivil kayıpların hala devam etmesi. Amerikalı yetkililer, Bağdat hükümetinin iktidarını sağlamlaştırması gerektiğini savunuyor. Irak askerlerinin de asayişi devralması için eğitime devam etmesi gerekiyor. Irak savaşı, Amerikan tarihindeki en uzun ikinci savaş oldu. Savaşta neredeyse 4 bin Amerikan askeri öldü. Amerikalıların büyük çoğunluğu, Irak savaşının artık bir hata olduğu görüşünde. Ama Başkan Bush bu görüşte değil: “Başkanlığımın ilk dönemlerinde Saddam Hüseyin’i devirme kararını doğru buluyordum. O kararı şimdi de doğru buluyorum, gelecekte de doğru bulacağım.”
Başkan Bush Amerika’nın Irak’a desteğinin süreceğini söylüyor. Ancak Amerika’nın Irak’ta verdiği kayıpların artması, ülke içinde de savaşa son verilmesi yönündeki baskıları artırıyor.
