Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran’la olan enerji ilişkilerini ‘karşılıklı çıkarlara dayanan stratejik bir ilişki’ diye niteleyerek, “Bu ilişkileri bir tarafa koymamız söz konusu olamaz,” diye konuştu.
Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantılarına katılmak üzere New York’ta bir süredir bulunan Başbakan Erdoğan, temaslarının son gününde bir basın toplantısı düzenledi.
Hafta içinde İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’la plandışı bir görüşme gerçekleştiren Erdoğan, “İran’la enerji anlaşması süreci başladı,” dedi. İran’ı, Rusya’nın ardından “ikinci doğal gaz ortağımız” diye tanımlayan Başbakan, Türkiye’nin doğal gaza ihtiyacı olduğunu, halen 47 ile doğal gaz götürüldüğünü ve amaçlarının bütün illere doğal gaz ulaştırmak olduğunu söyledi.
Sanayi ve elektrik üretimi açısından da doğal gazın “nimetlerinden istifade edileceğini” belirten Erdoğan, “Mevcut elektriğimizin yüzde 52’sini doğal gazdan karşılıyoruz,” dedi ve doğal gaz olmazsa Türkiye’nin elektrik enerjisinde ciddi sıkıntı yaşayacağı uyarısında bulundu.
Görüşmeler sırasında Dışişleri Bakanı Ali Babacan’la biraraya gelen Amerika Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, İran’ı “ciddi bir sorun" diye tanımlamış ve bu ülkeye yönelik Birleşmiş Milletler kararlarına uyulması çağrısında bulunmuştu. İran’a yatırım yapan şirketlere yaptırım uygulanmasını öngören ve hafta başında Amerika Temsilciler Meclisi’nde alınan karara değinen Amerika Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tom Casey de, “Şu anda İran’la ticari faaliyetlerin yoğunlaştırılması zamanının olduğuna inanmıyoruz,” diye konuşmuştu.
Başbakan bu konuda Amerikalı yetkililerin görüşlerine değinmedi, ancak Amerika’yla ilişkilerde sıkıntı yaşanmadığını belirtti. Erdoğan Başkan Bush’tan istedikleri randevu talebine yanıt alındığını, önümüzdeki haftalarda Washington’a geliş tarihini açıklayacağını da bildirdi.
Biden Tasarısı
Irak’ın gevşek federasyonla üçe bölünmesini öngören ‘Biden tasarısı’ hakkında görüşlerini sorduğumuz Başbakan Erdoğan, “Bunu (kaygılarımızı) başından itibaren hep gündemde tuttuk, dile getirdik ve getiriyoruz. Çünkü biz Irak’ın siyasal birliği ve toprak bütünlüğüne tarafız. Irak’taki bir bölünme aslında Irak halkının yararına olmayacağı gibi bölge için de yararlı olmayacaktır,” diye konuştu. Erdoğan, bu düşünceleri Iraklı ve Amerikalı yetkillilerle, çevre ülkelerle sürekli paylaştıklarını sözlerine ekledi.
Katıldığı bir toplantı sırasında “Amerika’nın Irak’tan çekilmesi durumunda, askerlerin Türkiye’den geçişine izin verir misiniz?” yönünde bir soru sorulduğu hatırlatılan başbakan, bu soruya “konuyu değerlendirecekleri” yönünde yanıt verdiğini, bunun da “toprak kullandırtmak anlamına gelmediğini” söyledi.
İşbirliği Anlaşması
Dün Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani’yle de görüşme fırsatı bulduğunu söyleyen Başbakan Erdoğan, Talabani’nin, bu hafta Bağdat hükümetiyle imzalanan terörle mücadele anlaşmasının “arkasında olduğunu” kendisine ifade ettiğini kaydetti.
Anlaşmanın en çok tartışma yaratan ‘sıcak takip maddesinin eksikliği’ konusuna değinen Erdoğan, metnin geneline bakılması ve tek bir noktaya takılmamak gerektiğini açıkladı. Başbakan konuyla ilgili dördüncü maddenin anlaşma metninden çıkarılmadığını, maddeyle ilgili müzakerelerin devam ettiğini ve “ek bir madde olarak bu anlaşmanın içinde yerini aldığını” söyledi.
Ermeni Tasarısı
Başbakan Erdoğan’ın Amerika’daki temasları sırasında sık sık gündeme getirdiği konulardan biri de Kongre’de görüşülmeyi bekleyen Ermeni iddialarına yönelik tasarılar oldu.
Erdoğan, Amerika eski dışişleri ve savunma bakanlarının, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye yazdığı ve 106 sayılı tasarının kabul edilmemesi yönünde çağrıda bulunan dilekçelerini, “çok anlamlı bulduğunu” söyledi.
Sarkozy Görüşmesi
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’le görüşmesine de değinen Erdoğan, görüşmede ifade edilmeyen sözleri “ifade edilmiş gibi” yazan köşe yazarlarını eleştirdi. Erdoğan Sarkozy’yle arasında çok verimli bir görüşme geçtiğini savundu ve Fransa’nın “Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme sürecini destekleyeceği istikametinde” olduğunu kaydetti.
Bu sabah Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon’la biraraya gelen Başbakan Erdoğan, bu görüşmede BM reform sürecinin görüşüldüğünü, Kıbrıs, Irak ve medeniyetler ittifakı konularının ele alnıdığını söyledi.
Anayasa Tartışması
Anayasa taslağı konusuna da değinen Başbakan Erdoğan, taslakla ilgili her kesimin görüşünün alındığını ve amaçlarının, taslak Meclis’ten çıktıktan sonra Cumhurbaşkanı’nın, bu tasarıyı referanduma sunması olduğunu bildirdi. Erdoğan “bazı çevrelerin” bu sürece karışmasının, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir,” ilkesiyle çeliştiğini savundu.
Türkiye’ye yatırım yapmak isteyen dış yatırımcıların meraklarının son temaslarda giderildiğini söyleyen Başbakan Erdoğan, “İnanıyorum ki bu yıl içinde doğrudan küresel sermaye herhalde 25 Milyar Dolar’ın üzerinde bir yere oturacak,” dedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan basın toplantısının ardından Türkiye’ye hareket etmeden önce Amerika’da yaşayan Türklerle bir görüşme yaptı.
